Nga Lucian Kim, Foreign Policy
Lufta e presidentit rus Vladimir Putin kundër Ukrainës është një luftë kundër rinisë dhe jo vetëm në kuptimin që ai është përgjegjës për vdekjen e dhjetëra mijëra të rinjve ukrainas dhe rusë.
Të rinjtë janë një kërcënim thjesht sepse do të jetojnë më gjatë dhe një ditë do të jenë në gjendje të ripërcaktojnë se çfarë do të thotë të jetë rus. Putin, i cili mbushi 70 vjeç tetorin e kaluar, ka ndryshuar kushtetutën e Rusisë për të qënë president deri në vitin 2036.
Pothuajse pa u vënë re, një brez rusësh është rritur gjatë 23 viteve të tij në pushtet si president dhe kryeministër i Rusisë. Ashtu si të rinjtë kudo, ata anashkalohen, keqkuptohen dhe mallkohen nga të moshuarit.
Megjithatë, nëse Rusia do të bëhet ndonjëherë një vend që kërkon paqe me fqinjët e saj dhe respekton të drejtat e qytetarëve të vet, atëherë një e ardhme e tillë varet nga të rinjtë, raporton abcnews.al.
E vura re këtë brez të ri rusësh gjashtë vjet më parë pasi u bëra korrespondent i NPR-së në Moskë. Të rinjtë që takova më prekën me sofistikimin dhe ndërgjegjësimin e tyre për botën më të gjerë rreth tyre.
Ata ishin studentë dhe sipërmarrës, stilistë dhe muzikantë. Ata udhëtuan jashtë vendit dhe ndanë ndjesitë dhe stilin e jetës së bashkëmoshatarëve të tyre gjetkë në Europë dhe në Amerikën e Veriut.
Ajo që m’u duk kaq befasuese ishte se sa i ndryshëm ishte ky brez i ri në krahasim me të rinjtë rusë që kisha hasur në të kaluarën.
Kur fillova të udhëtoj në Rusi në fillim të viteve 1990, ishte një kohë e vështirë politike dhe kolapsi ekonomik. Të rinjtë rusë që njoha atëherë ishin kureshtarë dhe mendjehapur.
Por, pasi ishin rritur në izolimin e Bashkimit Sovjetik, ata ishin gjithashtu naivë për mënyrën se si funksiononte pjesa tjetër e botës. Midis rrënojave të perandorisë sovjetike dhe Perëndimit, ekzistonte një hendek i madh kulturor , të cilit të rinjtë rusë ishin të etur ta imitonin nëse nuk ishin pjesë e saj.
Në vitin 2003, kur u transferova në Moskë si gazetar, Rusia ishte në fillimin e një bumi të paprecedentë të naftës që përkoi me dy mandatet e para të Putinit në detyrë.
Të rinjtë që takova ishin materialistë dhe Moska dukej dukshëm ndryshe nga Londra, Berlini apo Nju Jorku dhe një hendek kulturor vazhdoi të ndante të rinjtë rusë nga bashkëmoshatarët e tyre në Perëndim.
Në kohën kur u ktheva në Rusi në fund të vitit 2016, një brez i ri që kishte njohur vetëm Putinin si udhëheqësin e Rusisë, po arrinte moshën madhore. Politikisht, edhe nëse nuk ishin dakord me drejtimin që po merrte Putini në Rusi, shumica e të rinjve nuk ishin veçanërisht aktivë, raporton abcnews.al.
Kremlini kishte eliminuar çdo konkurrencë politike kuptimplotë, duke e bërë politikën opozitare të kotë me rezultate të parashikueshme: dështim, parëndësi dhe shpesh persekutim.
Si rezultat, të rinjtë rusë prireshin të ishin më të interesuar për atë që ata kishin fuqinë për të ndryshuar: veten. Pa kaluar shumë kohë, e bëra hetimin e kësaj gjenerate një nga misionet e mia kryesore. Fillova t’i quaj të rinjtë që takova “të rinjtë rusë”.
“Të rinjtë rusj” nuk ishin thjesht një fenomen i flluskës së Moskës; I gjeta kudo që shkoja, nga Rusia qendrore në malet Ural dhe Siberi.
Si grup demografik, ky brez ishte relativisht i vogël për shkak të një rënie të shpejtë të nivelit të lindjeve në Rusi gjatë trazirave ekonomike të vendit në vitet 1990.
Por kurrë më parë nuk ishte rritur një brez rusësh me kaq shumë mundësi për të studiuar jashtë vendit, për të udhëtuar ose për të hapur bizneset e tyre. Interneti me shpejtësi të lartë jo vetëm që hapi një dritare drejt botës, por ofroi një treg për sipërmarrësit e rinj.
Të rinjtë dukeshin të sigurt në vetvete dhe në shtëpinë e tyre në botën e globalizuar. Ndryshe nga prindërit e tyre, të rritur mes konformizmit mbytës të Bashkimit Sovjetik, këta të rinj ishin individualistë. Ata nuk u rrënuan nga komplekset e inferioritetit të Putinit dhe grupit të tij.
Gjatë verës së vitit 2017, lideri i opozitës Alexey Navalny filloi në të gjithë Rusinë në një fushatë për të rrëzuar Putinin në zgjedhjet e ardhshme presidenciale. Edhe pse Kremlini e bëri të qartë se Navalny nuk do të lejohej të vinte emrin e tij në fletëvotim, turma të të gjitha moshave dolën për ta parë atë në qytetet provinciale. Zyrat e fushatës që hapi Navalny u sulmuan nga mbështetës të rinj entuziastë që nuk ishin të ndryshëm nga aktivistët në vendet demokratike.
Një student kolegji 22-vjeçar në Kaluga më tha se kishte frikë t’u thoshte prindërve të tij se po drejtonte zyrën lokale të fushatës së Navalny.
Një adoleshent në një tubim antiqeveritar në Novosibirsk tha se kishte menduar të shkonte jashtë vendit për të studiuar përpara se Navalny t’i jepte atij shpresë për të qëndruar në Rusi, raporton abcnews.al.
Navalny, 41 vjeç në atë kohë, tërhoqi imagjinatën e të rinjve që nuk shihnin të ardhme në sundimin në dukje të pafund të Putinit.
Megjithatë, kam takuar pak rusë të çdo moshe që kanë mbështetur në mënyrë aktive Navalny. Shumica e njerëzve nuk besonin se kishin ndonjë zgjedhje të vërtetë.
Një 17-vjeçare e vetë-cilësuar anarkiste në Vladivostok më tha se nuk kishte shpresë që Navalny apo dikush tjetër mund ta rrëzonte Putinin. Në Tula, një student 19-vjeçar u ankua për vizionin e regjimit të përhapur në televizionin shtetëror.
Kjo ishte gjithçka përpara se Navalny të helmohej me një agjent nervor në vitin 2020, të dërgohej në Gjermani dhe të kthehej në Rusi, i cili e paralajmëroi se ai do të arrestohej. Kur Navalny u burgos pas mbërritjes së tij, kryesisht të rinjtë dolën në rrugë.
Protestat ishin më të frikshmet që kisha mbuluar gjatë gjithë viteve të mia në Rusi. Policia arrestoi pa dallim kalimtarët. Shumë protestues më thanë se nuk e mbështesnin Navalny si politikan, por ishin të tmerruar nga mënyra se si autoritetet po e trajtonin atë.
Protestat shpërthyen në qytete të mëdha dhe të vogla në të gjithë Rusinë dhe policia arrestoi më shumë se 11,000 njerëz. Goditja pa ndalim parashikoi fundin e demonstratave në rrugë si një formë proteste në Rusi.
Pak më shumë se një vit pasi mbylli Navalny-n, Putin filloi pushtimin e tij në shkallë të plotë të Ukrainës. Ukrainasit kanë shprehur zemërimin që në vend që të protestojnë kundër luftës dhe të përpiqen të ndryshojnë qeverinë e tyre, qindra mijëra të rinj rusë kanë zgjedhur mërgimin, duke e bërë të pamundur përmbysjen e regjimit të Putinit.
Ky zhgënjim është sigurisht i kuptueshëm, por gjithashtu pasqyron se sa larg janë Ukraina dhe Rusia në 30 vjet: ukrainasit tani janë mësuar të demonstrojnë për të drejtat e tyre sa janë gjermanët apo francezët, ndërsa rusët duhet të kenë frikë nga burgu dhe ndoshta më keq, nëse ata guxojnë të protestojnë, raporton abcnews.al.
Rusia është kthyer në një vend të dalë nga trillimet distopike, ku një burrë gjobitet për postimin e një historie në Instagram për një ëndërr që përfshin presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky, ose një baba ia merr vajzën e tij pasi ajo vizaton një foto kundër luftës në shkolla.
Nëse trimëria e Navalny frymëzoi rusët ndërsa ai ishte ende një njeri i lirë, atëherë burgimi i tij ka pasur një efekt rrëqethës.
Në një diktaturë si Rusia, është e vështirë të dihet se çfarë besojnë njerëzit e çdo moshe. Një sondazh i kryer nga Qendra e pavarur Levada në nëntor 2022 tregoi se 62 për qind e rusëve të moshës 18 deri në 24 vjeç mbështesin veprimet e ushtrisë ruse në Ukrainë, ndërsa 25 për qind ishin kundër; këto përmasa pasqyronin përafërsisht ndarjen 74 për qind deri në 20 për qind midis të gjitha grupmoshave.
Megjithatë, kur u pyetën se çfarë duhet të ndodhë më pas, vetëm 22 për qind e të rinjve rusë miratuan vazhdimin e luftës, ndërsa 68 për qind mbështetën bisedimet e paqes. (Ndër të gjitha moshat, 41 përqind ishin për vazhdimin e luftës dhe 53 përqind për negociatat.)
Lufta e Putinit është kthyer në një kurth për të rinjtë rusë që e kundërshtojnë atë.
Largimi nga vendi nuk është një opsion realist për shumicën e njerëzve dhe rezistenca aktive është e kotë dhe e rrezikshme. Një aktivist, Dmitry Ivanov, u dënua me tetë vjet e gjysmë burg për përmendjen e krimeve të dyshuara ruse të luftës në Ukrainë në mediat sociale; Artyom Kamardin, një poet që lexoi një poezi kundër luftës në publik, thuhet se u dhunua gjatë një bastisjeje të policisë në banesën e tij vjeshtën e kaluar.
Askush nuk mund të thotë se çfarë do të ndodhë pas Putinit. Shumë varet nga mënyra se si ai do të humbasë pushtetin, nëse largimi i tij do të vijë për shkaqe natyrore, si një vdekje apo një grusht shteti pallati pas mureve të Kremlinit, raporton abcnews.al.
Ekziston mundësia, që një tjetër ish-oficer i moshuar i KGB-së të jetë në krye. Por herët a vonë do të ketë ndërrim brezash. Kur Putini të largohet, nuk do të ketë Putinizëm që t’i mbijetojë atij. Nuk ka asnjë ideologji, si komunizmi, as një strukturë politike, si Partia Komuniste, që të vazhdojë misionin e tij jetësor për të bashkuar një perandori të përçarë tashmë.
Putin ka shfrytëzuar nostalgjinë e vazhdueshme për Bashkimin Sovjetik për kauzën e tij të humbur, por ai nuk ofron asnjë vizion për një të ardhme për të cilën supozohet se të rinjtë rusë duhet të luftojnë dhe të vdesin.
Kur një gjeneratë e re e rusëve të vijë në pushtet, sfidat me të cilat përballen do të jenë monumentale, nga paqja me ukrainasit deri te zbutja e forcave shkatërruese që Putini lëshoi për të luftuar luftën e tij të përjetshme kundër Perëndimit.
“Të rinjtë rusë” që takova në vitet para pushtimit të Putinit nuk janë zhdukur. Edhe pse ata nuk përbëjnë shumicën tani, këta të rinj janë shpresa më e mirë në botë se Rusia mund të ndryshojë për mirë.
/abcnews.al
