Në maj 1967, tensionet arritën nivelet më të larta për shkak të grumbullimit masiv të trupave izraelite në kufirin sirian, si pasojë thashethemeve për një marrëveshje ushtarake egjiptiane-jordaneze-siriane me Irakun dhe një sulm të afërt arab.
Tensionet u përforcuan nga ndërhyrja e përhershme e sovjetikëve, të cilët donin të krijonin një konflikt të ri. Të gjithë këta faktorë çuan në vendimin e Presidentit Nasser për të bllokuar lundrimin e anijeve izraelite përmes ngushticës së Tiranit dhe hyrjen në Gjirin Akaba, që nënkuptonte izolim dhe një sulm të ashpër ndaj Izraelit.
Më 20 maj 1967, Nasser i bëri thirrje Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së Thant që të tërhiqte trupat e OKB-së nga Sinai, ku ata kishin siguruar paqen që nga viti 1957, duke bllokuar tërheqjen e Sharm el-Sheik, një vend strategjik në lidhjet detare të Izraelit.
Sovjetikët ndoqën hapjen e një fronti të ri të ngjashëm me vietnamezët dhe shoqatën e botës arabe, e cila kishte pritur për hakmarrje që nga konflikti i vitit 1956. Por më 5 qershor 1967 ndodhi sulmi i befasishëm i ushtrisë izraelite, i cili sulmoi pikat strategjike të Egjiptit dhe Sirisë.
Egjipti u mashtrua nga siguria e mbështetjes “totale” të aleatit të tij sovjetik dhe nga siguria me të cilën sovjetikët treguan se në rast konflikti, do të ndodhte një ndërhyrje e shpejtë e trupave të OKB-së.
Ofensiva e 5 qershorit vuri fuqitë e mëdha përballë një realiteti. Izraeli shkatërroi pjesën më të madhe të egjiptianëve. Ai pushtoi të gjithë gadishullin e Sinait në tre ditë. Nga territori jordanez, Rripi i Gazës dhe territori sirian, lartësitë e Golanit, duke shkatërruar tre ushtritë: Egjiptiane, Siriane dhe Jordani, raporton abcnews.al.
Bashkimi Sovjetik, i cili kishte nxitur Egjiptin për presion, ishte i vendosur të përdorte Këshillin e Sigurimit për të pretenduar se Izraeli ishte agresori. Më 7 qershor 1967 u zhvillua një mbledhje urgjente e Këshillit të Sigurimit, në të cilën sovjetikët kërkuan “armëpushim të menjëhershëm dhe tërheqje të trupave”.
As konflikti i tretë i madh arabo-izraelit nuk çoi në ndonjë zgjidhje të pjesshme të konfliktit. Përkundrazi, që nga ky moment lindi një problem i ri ai i territoreve të pushtuara apo territoreve të diskutueshme.
Izraeli shtriu sundimin e tij në Jeruzalemin Lindor, Lartësitë e Golanit, në Gadishullin Sinai. Në fund të luftës 6-ditore, diplomacia rumune mori një nga vendimet e para autonome të politikës së jashtme duke refuzuar fajësimin e njëanshëm të Izraelit si agresor, siç bënë BRSS dhe të gjitha shtetet e tjera anëtare të Traktatit të Varshavës, duke nënshkruar Deklaratën e Moskës (9 qershor 1967) dhe prishjen e marrëdhënieve diplomatike me Izraelin, një hap i rëndësishëm në përpjekjet për autonomizim të diplomacisë rumune.
Lufta 6-ditore ishte një pretekst i pritur nga rumunët për të hapur rrugën për rihapjen graduale të Perëndimit.
Kjo do të pasonte një partneritet mjaft të frytshëm me Rumaninë në vitet 1970. Disa historianë e kanë cilësuar këtë luftë si një përpjekje tjetër për SHBA-në dhe BRSS për të luftuar me kombet e tjera, duke provokuar një bum të madh mediatik për më shumë konflikte politike në të ardhmen e afërt.
/abcnews.al
