Perlat e Ballkanit!

Nga Linda Karadaku

Ballkani është një rajon në Evropë që është ende jashtë radarit për shumë turistë për shkak të kujtimeve të konflikteve dhe luftërave nga vitet 1990 dhe strategjive të tyre të dobëta të marketingut të turizmit.

Sidoqoftë, këto vende janë një ajër i pastër për ata që janë mësuar të udhëtojnë në Evropën Perëndimore, si për bukurinë e tyre të pazbuluar, ashtu edhe për natyrën e virgjër. Rajoni ofron një pasuri të destinacioneve të shkëlqyera të udhëtimit, me kulturat e tij të larmishme, pamje të pabesueshme nga ishuj që duken si perla e deri tek malet që duket sikur prekin qiellin.

VENDET E BALLKANIT:

• Shqipëria
• Bosnja dhe Hercegovina
• Bullgaria
• Kroacia
• Greqia
• Kosova
• Maqedonia e Veriut
• Mali i Zi
• Rumania
• Serbia
• Sllovenia
• Turqia

Gadishulli Ballkanik është i rrethuar nga Deti Mesdhe dhe Deti Marmara në jug, Deti Adriatik në perëndim dhe Deti i Zi në lindje. Ka bukuri natyrore të mahnitshme dhe plazhe të paprekura, male dhe vendbanime historike.

SLLOVENI

Sllovenia mund të jetë e vogël, por është e mbushur me atraksione. Mund ta kalosh me makinë vetëm për disa orë, megjithatë ka gjithçka, nga majat e larta malore deri në qytete historike, shpella të listuara nga UNESCO dhe një vijë bregdetare spektakolare. Shpesh konsiderohet më shumë një vend i Evropës Qendrore sesa një vend i Ballkanit. Sllovenia ka më shumë gjëra të përbashkëta me Austrinë dhe Italinë sesa me Kroacinë dhe Bosnjë-Hercegovinën. Ky është një vend i mbushur me kisha me kupola të bukura, ku barbarozat zbukurojnë shtëpitë me trarë druri. Atraksionet kryesore të tij përfshijnë qytetin bregdetar të Adriatikut, Piran, Shpellat Shkocjan, Lubjanën, Liqenin Bled dhe Parkun Kombëtar Triglav. Një kështjellë mesjetare e Bledit me pamje nga një liqen i qetë në sfondin e maleve të mbuluara me dëborë ofron një pamje të mrekullueshme panoramike të Alpeve Juliane dhe të gjithë zonës përreth. Bledi është një nga ato vende që ofrojnë bukuri skenike të shoqëruara me arkitekturë historike dhe qetësi. Dhe, opsionet e shkëlqyera të skijimit në Slloveni janë gjithashtu të shkëlqyera! Vendet e domosdoshme për të parë janë Parku Kombëtar Triglav, Liqeni Bohinj, Shpella Postojna, Shpellat e Shkocjanit dhe Lubjana.

KROACIA

Krenare për një nga vijat bregdetare më të mrekullueshme të Evropës, Kroacia është një nga destinacionet më të njohura të plazhit në Evropën Jugore. Bregu Dalmat, veçanërisht, tërheq mijëra turistë çdo vit me plazhet e tij mahnitëse, ujin e pastër, ishujt piktoresk dhe qytetet historike. Kroacia gjithashtu ka një tërheqje të jashtëzakonshme natyrore, nga grykat dhe malet në pyjet e dendura, lumenjtë dhe liqenet. Kroacia është një vend i larmishëm. Ka gadishullin e Istrias me një shije italiane në veri, zonat rurale në brendësi, Malet Dinarike në brendësi deri tek bregu i detit Adriatik, kryeqyteti Zagreb dhe ishujt Dalmatë. Të shpërndara brenda këtyre rajoneve, vendet e Trashëgimisë së UNESCO-s me famë botërore nuk duhen humbur. Ka atraksione të shumta në të gjithë këtë vend të mahnitshëm, si Parkun Kombëtar Plitvice, Dubrovnikun, Splitin, Zagrebin, Parkun Kombëtar Krka, Rovinjin dhe ishujt Hvar, Braç dhe Korçula. Përveç plazheve të shkëlqyera dhe peisazheve që të lënë pa frymë, është Dubrovniku me shumë ndërtesa të vjetra dhe që mbrohet nga UNESCO. Arboretumi më i vjetër në botë, Arboretum Trsteno, ndodhet aty dhe daton para vitit 1492. Ka shumë ndërtesa të Rilindjes që konsiderohen trashëgimi arkitektonike. Përveç kësaj, qyteti gjithashtu ka mure përreth tij dhe është i mbushur me kulla dhe frëngji.

Kroacia ka gjithashtu plazhe magjepsëse, të tilla si Plazhi Copacabana, Plazhi Lapad dhe Plazhi Cava. Vendet më të mira për të parë janë Parku Kombëtar i Liqeneve Plitvice, Ishujt Dalmate, Split, Parku Kombëtar Krka, Istria dhe Zagrebi.

BOSNJË-HERCEGOVINA

Bosnjë-Hercegovina është vendi më i larmishëm nga pikëpamja kulturore dhe fetare në Ballkan. Shtëpi e disa pakicave etnike, të tilla si boshnjakët, kroatët dhe serbët, ky është një vend ku vërtetë kryqëzohen dy botë. Në Bosnjë-Hercegovinë, peisazhet e qytetit kombinojnë kishat dhe minaret. Kombinimi i një trashëgimie të pasur kulturore me natyrën e bukur, Bosnjë-Hercegovina ka një larmi atraksionesh, Mostarin dhe Sarajevën, Bihaçin, Banja Lukën, Foçën dhe Trebinjën. Destinacionet kryesore në Bosnjë-Hercegovinë janë Mostari, Megjugorje, Ujëvarat e Kravices, Manastiri Blagaj Dervish dhe Sarajeva.

MALI I ZI

Për sa i përket peizazheve, Mali i Zi është një nga vendet më spektakolare të botës. Është një vend me kodra të mrekullueshme bregdetare, plazhe me rërë, vargmale të thyer në brendësi të maleve, kanione të thella dhe liqene me shkëlqim. Mali i Zi ka gjithashtu qytete shumë të bukura bregdetare. Më e njohura është Budva, një nga epiqendrat e Adriatikut me luksin dhe hotelet e shkëlqyera. Vendet për tu vizituar janë Gjiri i Kotorrit, Parku Kombëtar Durmitor, Budva, Shën Stefani dhe Liqeni i Shkodrës. Një vendpushim i bukur, ishulli i Shën Stefanit në Adriatik, krenohet me plazhet me rërë të butë, fshatrat historikë dhe ujin e pastër kristal.

Nëse të pëlqen të ecësh përgjatë plazheve të bukura, të gurta ose me rërë, atëherë rruga të çon në Tivar, një qytet piktoresk dhe historik i vendosur në bregdetin e Adriatikut. Dhe nuk ka asnjë mënyrë më të mirë për të arritur atje sesa të shkosh me trenin Ballkan Express. Kjo rrugë konsiderohet si një nga rrugët më të bukura të trenave në Evropë që kalon nëpër fshatra idilikë, male dhe lugina që janë qetësuese për syrin. Në Tivar është edhe Pema e Vjetër e Ullirit të Mirovicës, Pallati i Mbretit Nikolla ose ndonjë nga fortesat e shumta, si edhe qyteti i vjetër i Tivarit. Vendet më të mira për të vizituar në Malin e Zi janë Gjiri i Kotorrit, Parku Kombëtar Durmitor, Manastiri i Ostrogut, Tivari dhe Ulqini.

SHQIPËRIA

Shqipëria ka kulturë dhe histori. Është një nga rajonet më të vjetra në Evropë – nëse jo në botë – duke ndarë në thelb të njëjtën histori si Greqia dhe Italia. Shqipëria shtrihet midis Maqedonisë, Kosovës, Greqisë dhe Malit të Zi dhe merr vetëm një pjesë të turmave të turistëve që vizitojnë Kroacinë, Greqinë ose Italinë. Megjithatë, ata që vijnë në Shqipëri e gjejnë veten të befasuar nga pasuria e saj e vendeve antike, arkitekturës së bukur dhe kulturës së gjallë. Shqipëria është një vend që mburret me peisazhe të mrekullueshme dhe parqe kombëtare, plazhe të mrekullueshme dhe një mori qytetesh dhe fshatrash historikë. Vendet që nuk duhen humbur janë Berati dhe Gjirokastra, Tirana, Parku Kombëtar i Thethit, Shkodra dhe Riviera Shqiptare, përfshirë Dhërmiun me një vijë bregdetare mahnitëse. Vendet që nuk duhen lënë pa parë në Shqipëri janë Liqeni i Shkodrës, Tirana, Berati, Parku Kombëtar i Butrintit, Saranda dhe Gjirokastra.

BULLGARIA

Përzierja e kulturave, stileve arkitektonike dhe artistike në Bullgari është mahnitëse. Kjo trashëgimi fantastike pasqyrohet në dhjetë vendet e ndryshme të Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, duke përfshirë disa vende unike antike dhe disa zona natyrore që të lënë pa frymë. Atraksionet kryesore përfshijnë Sofjen, Qytetin Antik të Nessebar, Parkun Kombëtar të Ballkanit Qendror, Kishat Rock-Heën të Ivanovos, Parkun Kombëtar të Pirinit, Shtatë Liqenet e Rilës, Manastirin e Rilës dhe Kalorësin e Madara. Destinacionet kryesore në Bullgari janë Manastiri i Rilës, Shtatë Liqenet e Rilës, Sofja, Nessebar dhe Varna.

MAQEDONIA E VERIUT

Kultura dhe trashëgimia e Maqedonisë së Veriut është një përzierje e ndikimeve lokale dhe të huaja, ashtu si shumica e vendeve të tjera në Ballkan. Një vend pa dalje në det, Maqedonia e Veriut, është një vend mjaft malor. Peisazhet e saj janë të thyer dhe të egër, karakterizohen nga vargmale, lugina dhe liqene të mëdha. Çdo itinerar i Maqedonisë së Veriut duhet të përmbajë së paku Liqenin e Ohrit, Kanionin e Matkës, Parkun Kombëtar të Mavrovës dhe Shkupin. Ohri është një nga vetëm 28 vendet që janë pjesë e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s që janë vende Kulturore dhe Natyrore. Ohri dikur kishte 365 kisha, një për çdo ditë të vitit! I ndodhur në liqenin smerald kristal të quajtur Ohër, ky qytet gjithashtu mburret me disa manastire antike. Vende për të parë janë edhe Malet e Sharrit dhe Shkupi.

SERBIA

Serbia është i vetmi vend në Evropë që përdor si alfabet latin ashtu edhe cirilik. Kryeqyteti i tij, Beogradi, është shtëpia e ndërtesave të epokës komuniste dhe Kalasë së Beogradit. Stari Grad i Beogradit është vendi ku ka pallate që datojnë që nga vitet 1800 si dhe Teatrin Kombëtar ikonik. Jashtë kryeqytetit, qytete të shumta historike dhe vendet arkeologjike përshkojnë fshatrat dhe vargmalet, pllajat dhe lumenjtë. Pikat kryesore përfshijnë Parkun Kombëtar Frushka Gora, lumin Drina, Muzeu Nikola Tesla, kompleksi Stari Ras dhe Sopoçani, Parku Kombëtar Derdap, Kalaja e Beogradit dhe Manastiri i Studenicës. Destinacionet kryesore në Serbi janë Fruska Gora, Beogradi, Novi Sad, Nish dhe Parku Kombëtar Tara.

RUMANIA

Një vend i madh në cepin veriperëndimor të Gadishullit Ballkanik, Rumania është e njohur kryesisht për kështjellat e saj të shumta spektakolare, peisazhet epike dhe qytetet e bukura. destinacioni më i popullarizuar është Transilvania, një rajon i pyllëzuar me kodra dhe fortesa të ndryshme. Monumenti më i rëndësishëm është kështjella Bran, e lidhur me legjendën e Drakulës. Qyteti mesjetar i Sighisoara-s i ruajtur mirë, vlen të vizitohet gjithashtu. Për më shumë atraksione urbane, kryeqyteti i Bukureshtit ka disa prej tyre, më së shumti Pallatin e Parlamentit të epokës Komuniste. Malet e larta Karpate anës Transilvanisë janë shtëpi e ujqërve dhe arinjve që tërheqin kërkuesit e aventurave. Një tjetër tipar i mahnitshëm natyror në Rumani është lumi Danub, i cili derdhet në Detin e Zi në Rumani. Rezervati Biosferë i deltës së Danubit është një vend kryesor për të parë jetën e egër, udhëtimet me biçikletë, dhe ekskursionet me anije. Maramures ofron pamje piktoreske dhe është shtëpia e shumë fshatrave ku traditat shekullore ndiqen ende. Kultura dhe zanatet rurale të paraardhësve rumunë dakë janë ruajtur në një masë të madhe në fshatra. Destinacionet kryesore janë Bukureshti, Sighisoara, Delta e Danubit, Transilvania, Brasov dhe Kalaja e Branit.

KOSOVA

Një vend pa dalje në det i rrethuar nga Maqedonia e Veriut, Shqipëria, Mali i Zi dhe Serbia, Kosova ka një kulturë të veçantë. Kosova është shtëpia e qyteteve piktoreske malore dhe shtigjeve të klasit botëror për shëtitje. Shtëpi e maleve të larta, e mbushur me kanione dhe liqene dhe e përshkuar nga lumenjtë, ky vend i vogël është parajsa e atyre që duan natyrën. Mund të bëhet shëtitje, çiklizëm, rafting, peshkim, shëtitje me varkë, skjim. Të njohur si Alpet Shqiptare, Bjeshkët e Rugovës janë shpallur Park Kombëtar dhe janë shumë të popullarizuara në mesin e entuziastëve të sporteve dimërore. Shumë ujëvara, kanione, liqene, lugina, shpella dhe maja të larta ofrojnë pamje të mrekullueshme për alpinistët. Destinacionet kryesore janë Prizreni, Prishtina dhe Parku Kombëtar Bjeshkët e Nemuna.

GREQI

Në majën jugore të Gadishullit Ballkanik, Greqia është shtëpia e monumenteve të rëndësishme që datojnë që nga shekulli i V-të para erës sonë. Tërheqja e tij më ikonike antike është pa diskutim Akropoli, në krye me Partenonin. Vende të tjera antike në Greqi që ia vlen të vizitohen përfshijnë Pallatin e Knossos në Kretë, Tempullin e Apollonit në Delphi, vendlindjen e Lojërave Olimpike në Olimpia dhe ishullin e Rodosit. Nga ana tjetër, Selaniku është qyteti i dytë më i madh i Greqisë dhe një ish qendër tregtare në Perandorinë Bizantine. Për më tepër, Greqia është gjithashtu e famshme në të gjithë botën për mijëra ishujt e saj që përshkojnë detet Jon dhe Egje. Është një destinacion super-popullor i pushimeve në plazh, falë vendeve fantastike si Santorini dhe Mykonos. Një tjetër është Meteora që fjalë për fjalë përkthehet në “mes të qiellit” ose “në qiejt lart”. Shtylla të mëdha monolitike dhe formacione shkëmbore ka shumë në të. Një nga vendet më të vizituara përreth Greqisë janë gjashtë manastiret e ndërtuara në skajin veriperëndimor të Rrafshit të Thesalisë pranë lumit Pineios dhe Maleve Pindus. Destinacionet kryesore janë Santorini, Athina, Korfuzi, Mykonos dhe Kreta.

TURQIA

Kryqëzimi i kulturave dhe pika e takimit të kontinenteve, Turqia shtrihet në Evropë dhe Azi dhe ka lidhje historike dhe kulturore me rajone të tjera, ndikime greke, romake, persiane, deri në epokën Bizantine dhe Osmane. Si të tillë, vizitorët mund të gjejnë ndërtesa interesante historike, rrënoja antike dhe trashëgimi shekullore në të gjithë vendin. Stambolli, i njohur më parë si Kostandinopoja dhe Bizanti, është shtëpia e disa prej ndërtesave më të mëdha në botë. Në qendrën historike të qytetit, një vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, janëe Hagia Sophia, Xhamia Blu, Pazari i Madh dhe Pallati Topkapi. Në pjesën tjetër të Turqisë, destinacione të tjera kryesore turistike përfshijnë “oxhaqet e zanave” në Kapadokia, qytetet nëntokësore të Kaymakli dhe Derinkuyu, rrënojat antike të Efesit dhe mbetjet e Trojës. Pikat kryesore natyrore variojnë nga burimet fenomenale të Pamukkale dhe plazhet e mrekullueshme të Rivierës Turke. Një qytet i mrekullueshëm mesjetar që u braktis dhe u harrua dhe tani është shkatërruar, i njohur si Qyteti i Mijë Portave dhe Qyteti i Dyzet Portave, qyteti Ani ka shumë për të ofruar përsa i përket kishave dhe minareve të bukura që datojnë që nga viti 961. Destinacionet kryesore në Turqi janë Stambolli, Pamukkale, Kapadokia dhe Efesi.

Ballkani i ofron çdo turisti një larmi të jashtëzakonshme zgjedhjesh. Është me të vërtetë një nga pjesët më të larmishme dhe më të bukura të botës, pavarësisht historisë politike dhe etnike, që i ka dhënë emrin fuçi baroti./abcnews.al