Presidenti i SHBA Donald Trump i kanë mbetur më pak se dy javë në detyrë, por Demokratët e Komitetit të Gjyqësorit të Dhomës së Lartë po bëjnë thirrje për heqjen e kompetencave të tij presidenciale pasi mbështetësit e tij sulmuan me dhunë Kapitolin të mërkurën.
Ata i kanë shkruar një letër nënpresidenit Mike Pence duke e nxitur atë të veprojë për të shkarkuar Donald Trump nga detyra, ndërsa argumentojnë se ai shkaktoi kryengritjeje duke kërkuar të minonte demokracinë.
Diskutimet janë përqendruar në Amendamentin e 25-të të Kushtetutës së SHBA, i cili lejon një transferim të pushtetit nga presidenti te nënpresidenti, qoftë përkohësisht ose përgjithmonë, shkruan BBC, përcjell abcnews.al.
Si do të funksiononte kjo?
Amendamenti i 25-të lejon nënkryetarin të bëhet president i përkohshëm kur një president nuk është në gjendje të vazhdojë detyrat e tij, nëse për shembull, ai ose ajo bëhet i paaftë për shkak të një sëmundje fizike ose mendore.
Pjesa e ndryshimit që diskutohet është seksioni katër, i cili lejon nënkryetarin dhe shumicën e kabinetit të deklarojnë Presidentin Trump të paaftë për të kryer detyrat e tij.
Ata do të duhet të nënshkruajnë një letër drejtuesve të Dhomave të Përfaqësuesve dhe Senatit duke deklaruar se presidenti është i papërshtatshëm për të qeverisur ose i paaftë “për të kryer kompetencat dhe detyrat e zyrës së tij”. Në këtë pikë, nënpresidenti Mike Pence do të merrte automatikisht detyrën.
Presidentit i jepet shansi të ofrojë një përgjigje me shkrim, dhe nëse ai e kundërshton gjetjen, atëherë i bie Kongresit të vendosë. Çdo votë në Senat dhe Dhomën e Përfaqësuesve që urdhëron largimin e presidentit kërkon një shumicë prej dy të tretave. Derisa çështja të zgjidhet, nënpresidenti do të veprojë si president.
Diskutimet në lidhje me thirrjen e Amendamentit të 25-të u ngritën gjithashtu pas infektimit së Presidentit Trump me Covid-19 në tetor të vitit të kaluar, mes shqetësimit se ai mund të jetë shumë i sëmurë për të drejtuar vendin.
A është përdorur më parë?
Amendamenti i 25-të u ratifikua në vitin 1967, katër vjet pas vrasjes së John F Kennedy dhe kishte për qëllim të adresonte pyetjet e trashëgimisë presidenciale nëse një president bëhet i paaftë.
Dhe për këtë arsye, një numër presidentësh kanë përdorur këtë amendament, posaçërisht seksionin tre, i cili u lejon atyre që t’ua dorëzojnë përkohësisht pushtetin nënkryetarëve të tyre.
Në 2002 dhe 2007, Presidenti George W Bush vendosi nënkryetarin e tij në krye kur ai u qetësua gjatë kolonoskopive rutinë. Presidenti Ronald Reagan bëri të njëjtën gjë në 1985 kur ishte në spital për operacionin e kancerit.
Por deri më sot, asnjë president nuk është shkarkuar ndonjëherë përgjithmonë duke përdorur amendamentin e 25-të. g.v/abcnews.al
