Loading ...
Presidenti rus Vladimir Putin do të takojë të martën në Moskë të dërguarin e posaçëm të SHBA-së, Steve Witkoff, pasi Shtëpia e Bardhë deklaroi se është “shumë optimiste” për arritjen e një marrëveshjeje që do t’i jepte fund luftës në Ukrainë.
Në takim pritet të marrë pjesë edhe dhëndri i presidentit amerikan Donald Trump, Jared Kushner, i cili ka vepruar si këshilltar i jashtëm në bisedimet diplomatike.
Samiti vjen pas dy ditësh negociatash në Florida mes zyrtarëve amerikanë dhe ukrainas, përfshirë Witkoff dhe Kushner, të cilat synuan përpunimin e një plani paqeje të mbështetur nga SHBA-ja dhe i konsideruar më parë si i favorshëm për Rusinë. Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky i përshkroi bisedimet si “konstruktive”, por theksoi se “disa çështje të vështira ende duhet të zgjidhen”.
Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, tha për agjencinë Reuters se takimi i Witkoff me Putinin do të zhvillohet në gjysmën e dytë të së martës. Gjatë një vizite në Paris të hënën, pas takimit me presidentin francez Emmanuel Macron, Zelensky deklaroi se prioritetet e Ukrainës në negociatat e paqes mbeten ruajtja e sovranitetit dhe sigurimi i garancive të forta të sigurisë.
Ai theksoi se çështja e territorit është “elementi më i vështirë” i marrëveshjes, pasi Kremlini vijon të kërkojë që Ukraina të heqë dorë nga territore në lindje që ende i kontrollon, një gjë që Kievi ka përsëritur se nuk do ta pranojë kurrë.
Witkoff zhvilloi gjithashtu bisedime me kryeministrin britanik Sir Keir Starmer, me Zelenskyn dhe shefin e ri të negociatave të Ukrainës, Rustem Umerov. Liderë të tjerë kryesorë evropianë morën pjesë në mënyrë virtuale në takimin Zelensky–Macron.
Zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë, Karoline Leavitt, deklaroi të hënën se drafti i marrëveshjes së paqes është “përmirësuar ndjeshëm”, duke shtuar: “Administrata është shumë optimiste.” Ajo tha gjithashtu se “negociatorët duhet të vazhdojnë punën e tyre”, por theksoi shpresën se lufta mund të përfundojë së shpejti.
Javën e kaluar, Putin konfirmoi se kishte parë një draft të propozuar nga SHBA-ja dhe se ai mund të shërbente si “bazë” për një marrëveshje përfundimtare. Megjithatë, zyrtarët e Kremlinit më pas vunë në dyshim pranueshmërinë e tij pasi Kievi dhe aleatët evropianë siguruan ndryshime në dokument.
Drafti fillestar i nëntorit kishte shkaktuar pakënaqësi në Ukrainë dhe në disa kryeqytete evropiane, pasi shihej si shumë i njëanshëm ndaj kërkesave të Rusisë. Ai përfshinte gjithashtu propozime për menaxhimin e miliarda dollarëve në asete ruse të ngrira në Evropë, si dhe kushte të reja për aksesin e tregut ukrainas në BE.
Presidenti Macron deklaroi të hënën se aktualisht “nuk ka një plan të finalizuar paqeje”, duke theksuar se çdo propozim duhet të hartohet me pjesëmarrjen e Ukrainës dhe Evropës. Ai nënvizoi se çështjet e koncesioneve territoriale mund të vendosen “vetëm nga presidenti Zelensky”, ndërsa diskutimet mbi asetet ruse të ngrira, garancitë e sigurisë dhe anëtarësimin e Ukrainës në BE kërkojnë një rol të domosdoshëm të vendeve evropiane.
Kryediplomatja e BE-së, Kaja Kallas, tha se kjo javë mund të jetë “vendimtare”, por paralajmëroi se Moska dëshiron të negociojë vetëm “me ata që janë gati t’i japin asaj më shumë nga ç’ka tashmë”. Ajo shtoi se presioni mund të bjerë mbi palën më të dobët Ukrainën, por “kjo nuk është në interesin e askujt”.
Rusia, ndonëse kohët e fundit ka dhënë sinjale se është e gatshme të angazhohet në negociata të ndërmjetësuara nga SHBA, ka paraqitur kërkesa që bien ndesh me sovranitetin e Ukrainës dhe që Kievi i konsideron të papranueshme.
Përveç territorit, një tjetër çështje kyçe e pazgjidhur është ajo e garancive të sigurisë për Ukrainën. Kievi dhe partnerët evropianë kërkojnë garanci – përfshirë anëtarësimin në NATO – që do ta mbronin vendin nga agresione të ardhshme. Rusia i kundërshton fuqishëm këto garanci, dhe presidenti Trump ka deklaruar se nuk do të mbështesë anëtarësimin e Ukrainës në aleancën ushtarake.
Bisedimet në Moskë zhvillohen ndërsa Rusia pretendon se ka pushtuar qytetet strategjike të Pokrovskut (Krasnoarmeysk) dhe Vovchanskut në lindje të Ukrainës. Zyrtarët ukrainas nuk kanë konfirmuar humbjen e asnjërit prej tyre, ndërsa projekte të pavarura të inteligjencës me burime të hapura raportojnë se asnjëri qytet nuk është plotësisht nën kontrollin rus.
