Nga Meredith Deliso
Disa ditë pas sulmit të papritur të Hamasit ndaj Izraelit nga Gaza, forcat izraelite janë përfshirë gjithashtu në përleshje me Hezbollahun përgjatë kufirit verior të Izraelit me Libanin.
Forcat e Mbrojtjes të Izraelit thanë të martën se më shumë se një duzinë raketash u lëshuan nga territori libanez dhe se probabiliteti i një përshkallëzimi përgjatë kufirit nuk është “i ulët”.
Zhvillimet vijnë pasi kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu tha të hënën se një nga prioritetet kryesore në luftën kundër Hamasit është forcimi i kufirit në Veri kundër Hezbollahut, një grup militant libanez.
Por, kush është Hezbollah?
Hezbollah që do të thotë “partia e Zotit” ose “partia e Allahut” është një parti politike myslimane shiite dhe grup militant i mbështetur nga Irani, me bazë në Liban, raporton abcnews.al.
Grupi u themelua në vitet 1980 në mes të Luftës Civile Libaneze 15-vjeçare dhe është udhëhequr nga Sekretari i Përgjithshëm i saj Hassan Nasrallah që nga viti 1992. Sot, partia kontrollon shumë nga zonat me shumicë shiite të Libanit, duke përfshirë pjesë të kryeqytetit, Bejrut.
Hezbollahu është shpallur një organizatë terroriste nga shumë vende, duke përfshirë SHBA-në dhe Izraelin. Grupi është konfliktuar për dekada me Izraelin, i cili konsiderohet si “armiku kryesor” i tij, duke filluar nga pushtimi i Libanit jugor nga Izraeli në vitin 1978..
Edhe pasi Izraeli u tërhoq zyrtarisht nga Libani jugor në vitin 2000, vendi vazhdoi të përplasej me Hezbollahun, duke përfshirë një luftë njëmujore në vitin 2006. Hezbollahu është fajësuar për sulme të shumta terroriste ndaj objektivave hebreje dhe izraelite jashtë vendit.
Shtrirja e tij nuk është e kufizuar në Liban, me prova të shumta të operacioneve të Hezbollahut në Afrikë, Amerikë dhe Azi. Grupi ka qenë gjithashtu i përfshirë në luftën civile siriane, duke iu bashkuar Iranit dhe Rusisë në mbështetje të qeverisë siriane, raporton abcnews.al.
Si parti politike, Hezbollahu dhe aleatët e tij humbën shumicën në parlamentin prej 128 anëtarë të Libanit në zgjedhjet e vitit të kaluar.
Megjithëse “ajo mbetet partia dominuese e komunitetit shiit dhe një grup i armatosur jashtëzakonisht i fuqishëm që nuk heziton të përdorë forcën brenda dhe jashtë vendit për të ndjekur qëllimet e tij ose të Iranit”, tha Instituti i Lindjes së Mesme, me qendër në Ëashington.
Cili është ndryshimi midis Hamas dhe Hezbollah?
Hamasi dhe Hezbollahu janë të bashkuar për të refuzuar të drejtën e Izraelit për të ekzistuar dhe të dyja konsiderohen si grupe terroriste nga SHBA-ja, Izraeli dhe vende të tjera
Të dyja janë grupe militante islamike, megjithëse Hamasi i përket degës sunite dhe Hezbollahut degës shiite.
Hamasi kontrollon territorin palestinez të Gazës, i vendosur në kufirin jugperëndimor të Izraelit, ndërsa Hezbollahu është i vendosur në Liban, në kufirin verior të Izraelit.
Irani ka qenë prej kohësh i njohur për mbështetjen, trajnimin dhe armatimin e dyjave grupeve të armatosura, të cilat konsiderohen më të mëdhatë në një rrjet të grupeve përfaqësuese të Teheranit në kufijtë e Izraelit.
A është i përfshirë Hezbollahu në konfliktin Izrael-Hamas?
Izraeli dhe Hezbollahu kanë luftuar pothuajse çdo ditë që nga 7 tetori, kur grupi palestinez Hamas nisi një sulm me raketa drejt Tel Avivit dhe gjithashtu mobilizoi trupat për të kryer sulme në disa komunitete në jug të Izraelit.
Derisa forcat izraelite synojnë ofensivën tokësore në Rripin e Gazës, shumë në rajon kanë frikës se luftimet me Hezbollahun, një aleat i Hamasit, mund të përshkallëzohen gjithashtu në një luftë që do të përfshijë edhe Libanin.
Kjo do të bënte që Izraeli të luftonte në dy fronte. Kryeministri i Izraelit, Benjamin Netanyahu, ka paralajmëruar grupin Hezbollah që të mos hap një front të dytë lufte me Izraelin.
Është e paqartë nëse Irani ka luajtur një rol kritik në orkestrimin e sulmit të Hamasit. Të hënën, zëdhënësi i Shtëpisë së Bardhë John Kirby tha se megjithëse Irani kishte “një shkallë bashkëpunimi”, administrata ende nuk kishte zbuluar prova të qarta të përfshirjes së tij.
/abcnews.al