Loading ...
Nga Tom Mockaitis, The Hill
Përktheu: Sonila Backa-abcnews.al
Me forcat ruse të grumbulluara në kufirin ukrainas dhe bisedimet që kanë mbetur pezull, frika e pushtimit është rritur. Vladimir Putin po përdor kërcënimin e një lufte të madhe në Europën Lindore për të hequr koncesionet nga Shtetet e Bashkuara dhe NATO. Strategjia afatgjatë e Putinit, megjithatë, është e qëndrueshme dhe e parashikueshme, edhe kur objektivat e tij afatshkurtra nuk janë.
Deri në vitin 1914, Perandoria Ruse përfshinte Finlandën, Ukrainën, Bjellorusinë, Lituaninë, Letoninë, Estoninë dhe pjesën më të madhe të Polonisë. Bashkimi Sovjetik “zhduku” pjesën më të madhe të atij territori kur nënshkroi Traktatin e Brest-Litovsk me Gjermaninë në 1917.
Pas Luftës së Parë Botërore, Polonia, Republikat Baltike dhe Finlanda fituan pavarësinë. Në 1920-21, Polonia fitoi një luftë të suksesshme kundër Bashkimit Sovjetik për një mosmarrëveshje kufitare. Pasi bolshevikët konsoliduan pushtetin dhe rindërtuan forcat e tyre të armatosura, ata kërkuan të mbronin kufijtë e tyre perëndimorë, raporton abcnews.al
Në gusht të vitit 1939, Kremlini nënshkroi paktin nazist-sovjetik. Klauzolat sekrete në traktat përçanë Poloninë, Gjermaninë dhe Bashkimin Sovjetik dhe lejuan Kremlinin të aneksonte Republikat Balltike. Marrëveshja nuk e pengoi Rajhun e Tretë të pushtonte Rusinë në qershor 1941. Sovjetikët lanë pas pushtuesit dhe avancuan deri në Berlin.
Kryeministri Josef Stalin , të cilin Putin e admiron shumë, krijoi shtete kukull komuniste në vendet e Europës Lindore të pushtuara nga Ushtria e Kuqe. Ato regjime vazhduan deri në fund të Luftës së Ftohtë në 1989.
Putin erdhi në pushtet pas një dekade të dobësisë ruse, gjatë së cilës Moska shikonte NATO-n të zgjerohej duke përfshirë republikat e vjetra sovjetike. Si një ish-zyrtar i KGB-së, Putin u ankua për rënien e perandorisë sovjetike dhe humbjen e prestigjit dhe fuqisë ruse. Ai është i vendosur t’i rindërtojë ato.
Demografia i ka dhënë atij një mundësi për ta bërë këtë. Shpërbërja e Bashkimit Sovjetik la 25.3 milionë rusë etnikë jashtë Federatës së re Ruse, shumë prej tyre që jetonin në ish-republikat sovjetike, raporton abcnews.al
Prania e këtyre mërgimtarëve të pakënaqur i dha Kremlinit ndikimin që mund të përdorte kundër shteteve të reja të pavarura. Shtetet baltike nuk kishin frikë nga një pushtim në shkallë të plotë, por shqetësoheshin se Moska do të përdorte pakica të konsiderueshme ruse në të dy vendet për të shkaktuar konflikte. Në prill 2007, estonezët hoqën ushtarin prej bronzi , një memorial i luftës sovjetike në qendër të Talinit. Veprimi shkaktoi protesta të dhunshme nga rusët etnikë dhe Kremlini.
Më pas, hakerat rusë filluan atë që shumë e konsiderojnë si sulmin e parë kibernetik kundër Estonisë, duke synuar faqet qeveritare dhe financiare. Pavarësisht mohimeve të Moskës, shumica e analistëve besojnë se qeveria ruse qëndron pas sulmit. Putin ka shfrytëzuar tensionet etnike gjetkë në perandorinë e vjetër sovjetike. Ai ka inkurajuar separatistët rusë në një rajon të Moldavisë dhe në provincat gjeorgjiane të Abkhazisë dhe Osetisë së Jugut.
Rusia pushtoi Gjeorgjinë në vitin 2008. Ekspertët besojnë se përgjigja e vakët e Perëndimit ndaj agresionit rus e fuqëzoi Putinin. Në vitin 2014, Kremlini lëshoi një deklaratë se do të mbronte rusët që jetojnë jashtë vendit.
Në vitin 2020, qeveria ndryshoi rregullat për shtetësinë e dyfishtë. Duke e parë në këtë kontekst më të gjerë strategjik, lëvizjet e Putinit kundër Ukrainës kanë një farë kuptimi. Në vitin 2014, ai mbështeti një lëvizje separatiste që lejoi Rusinë të aneksonte Krimenë, duke anuluar vendimin e vitit 1954, raporton abcnewsal
Kremlini më pas mbështeti separatistët rusë në rajonin e Donbasit, duke shkaktuar një konflikt të vazhdueshëm që ka kushtuar 10,300 viktima. Përveç përdorimit të kërcënimeve ushtarake konvencionale, Rusia ka zhvilluar një luftë kibernetike kundër ish-satelitëve të saj. Hakerët filluan sulme kundër Estonisë në 2007, Lituanisë dhe Gjeorgjisë në 2008 dhe Kazakistanit në 2009.
Në vitin 2015, hakerët rusë mbyllën me sukses një pjesë të konsiderueshme të rrjetit të energjisë ukrainase. Më 14 janar, faqet e internetit të qeverisë ukrainase u sulmuan përsëri. Agjencitë e inteligjencës amerikane fajësojnë qeverinë ruse për këto sulme.
Putin e kupton se nuk mund ta ringjallë Perandorinë Sovjetike, por ai beson se mund të dobësojë shtetet në kufirin e tij dhe të pakësojë ndikimin e NATO-s në Europën Lindore. Ai e kishte bërë këtë në një farë mënyre për ta arritur këtë qëllim me zgjedhjen e pro-rusit Victor Yanukovych si president i Ukrainës në vitin 2010. Përmbysja e Yanukovych në 2014 nxiti lëvizjet agresive të Putinit kundër vendit.
Objektivat e mënjehershme të Putinit janë më pak të qarta sesa qëllimet e tij afatgjata. Ai po kërkon që NATO të mos pranojë Ukrainën, të mos vendosë forca në Europën Lindore dhe të përmbahet nga kryerja e stërvitjeve ushtarake në rajon.
NATO nuk ka plane të pranojë Ukrainën së shpejti por nuk mund të japë garanci se nuk do ta bëjë kurrë këtë. Kërkesat ushtarake janë më të ndërlikuara. SHBA ka 4500 trupa në Poloni dhe ka vendosur sistemin e mbrojtjes raketore Aegis Ashore në Rumani, për ta vendosur atë në Poloni në vitin 2022.
Sistemi synon të mbrojë NATO-n nga një sulm iranian dhe nuk kërcënon ICBM-të e Rusisë, por Kremlini e sheh atë si një kërcënim. Nga maji deri në qershor 2021, NATO kreu stërvitjen DEFENDER-Europe 21 , duke përfshirë 28,000 personel ushtarak nga 26 vende, duke përfshirë Shqipërinë, Bullgarinë, Gjeorgjinë dhe Estoninë. Megjithatë, Rusia është përfshirë në akte të shumta provokuese në mbarë botën gjatë viteve të fundit.
Megjithatë, administrata e Biden mund të jetë e gatshme të zvogëlojë dislokimet në Poloni dhe Estoni si një kusht për reduktime të ngjashme ruse. Kjo mund t’i japë fund krizës, me kusht që Putini të jetë i interesuar për një marrëveshje në vend që të kërkojë një pretekst për të filluar një luftë me Ukrainën.
Nëse qëllimi i Putinit është të dobësojë NATO-n, ai mund të ketë efektin e kundërt. Frika nga Rusia po e afron më shumë aleancën. Kërcënimi për vendosjen e sanksioneve mund të pengojë gjithashtu agresionin rus.
/abcnews.al
