Nga Erisa Zykaj
Presidenca sllovene e Bashkimit Europian ka arritur konsensusin në gjirin e 27 shteteve anëtare të Bashkimit Europian lidhur me zgjerimin e BE-së. Ministrat e çështjeve europiane kanë aprovuar konkluzionet për vendet kandidate dhe potenciale kandidate për anëtarësim në Bashkimin Europian. Për Shqipërinë, Këshilli mirëpret vendosmërinë e vazhdueshme të Shqipërisë për të çuar përpara axhendën e reformës së BE-së, që i hapi rrugën vendimit për hapjen e negociatave të anëtarësimit me BE-në në mars 2020. Këshilli pret me padurim mbajtjen e konferencës së parë ndërqeveritare me Shqipërinë sa më shpejt që e mundur, pas miratimit të kuadrit negociator nga Këshilli.
Këshilli vëren se zgjedhjet parlamentare në prill 2021 ishin përgjithësisht të organizuara mirë dhe kujton se këto zgjedhje u mbajtën në bazë të kuadrit të ri zgjedhor pas një reforme të gjerë në përputhje me rekomandimet e OSBE/ODIHR. Këshilli gjithashtu inkurajon zbatimin e mëtejshëm të rekomandimeve të pazgjidhura të OSBE/ODIHR. Këshilli nënvizon se dialogu politik gjithëpërfshirës dhe konstruktiv në vend mbetet vendimtar dhe në këtë kontekst, Këshilli mirëpret rikthimin e opozitës në parlament. Këshilli mirëpret përparimin e mirë të Shqipërisë në fushën e sundimit të ligjit, veçanërisht duke zbatuar reformën gjithëpërfshirëse në drejtësi, e cila ka përparuar në mënyrë të qëndrueshme, dhe duke forcuar luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar. Strukturat e reja të specializuara kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit kanë treguar tashmë rezultatet e para pozitive. Përpjekjet drejt krijimit të një historie solide duhet të vazhdojnë, duke përfshirë korrupsionin e nivelit të lartë dhe krimin e organizuar nëpërmjet hetimeve proaktive dhe vendimeve përfundimtare, dhe nëpërmjet zbatimit të mëtejshëm të planit të veprimit për të adresuar rekomandimet e Task Forcës së Veprimit Financiar, siç duhet bashkëpunim me autoritetet përkatëse të shteteve anëtare. Këshilli mirëpret që verifikimi ka përparuar në mënyrë të qëndrueshme dhe ka prodhuar rezultate të prekshme, dhe inkurajon autoritetet shqiptare të vazhdojnë të gjitha përpjekjet për të lejuar që procesi të përfundojë me sukses.
Këshilli mirëpret që Gjykata e Lartë ka rifilluar funksionimin pasi ka rifituar një kuorum të mjaftueshëm për të ecur përpara në gjykimin e çështjeve, ndërkohë që emërimet e mëtejshme duhet të vazhdojnë për të plotësuar të gjitha vendet vakante të mbetura. Këshilli gjithashtu mirëpret që Gjykata Kushtetuese rifitoi funksionalitetin e plotë përmes emërimeve shtesë.
Në lidhje me të drejtat themelore, Këshilli shënon pozitivisht për përpjekjet e vazhdueshme për të zbatuar një reformë gjithëpërfshirëse të sektorit të pronës, për të konsoliduar të drejtat e pronës dhe u bën thirrje autoriteteve të vazhdojnë të ndjekin përpjekje të tilla, në mënyrë transparente duke zhvilluar konsultime me të gjithë aktorët përkatës, përfshirë adresimin e rasteve të falsifikimit të dokumenteve dhe avancimin me shpejtësi procesin e regjistrimit dhe dëmshpërblimit. Këshilli mirëpret miratimin e ligjit për regjistrimin e popullsisë dhe pret zhvillimin e tij në transparencë të plotë dhe në përputhje me standardet ndërkombëtare. Këshilli mirëpret gjithashtu miratimin e legjislacionit dytësor në lidhje me Ligjin Kuadër të 2017 për mbrojtjen e pakicave kombëtare dhe i kërkon Shqipërisë që të miratojë dhe zbatojë me shpejtësi aktet nënligjore të mbetura në përputhje me standardet evropiane dhe me përfshirjen e të gjithë aktorëve përkatës.
Për më tepër, Këshilli i bën thirrje Shqipërisë të rifillojë përpjekjet për të bërë përparim të prekshëm në lirinë e shprehjes dhe sigurinë e gazetarëve. Këshilli rithekson rëndësinë e garantimit që amendamentet në ligjin e medias të jenë në përputhje me rekomandimet e Komisionit të Venecias dhe standardet ndërkombëtare, nëse ligji do të shqyrtohet më tej nga parlamenti. Këshilli mirëpret gjithashtu progresin e prekshëm të arritur në reformën e administratës publike dhe inkurajon Shqipërinë të vazhdojë me vendosmëri përpjekjet e saj në këtë fushë. Koordinimi brenda administratës publike ka nevojë për përmirësim, veçanërisht për integrimin e proceseve të planifikimit të politikave dhe buxhetimit, si dhe për çështjet e integrimit në BE. Krijimi i agjencive të reja duhet të jetë një proces gjithëpërfshirës me përfshirjen e organizatave të shoqërisë civile dhe duhet të jetë i favorshëm për kontrolle dhe balancime dhe për efikasitet.
Kur bëhet fjalë për migracionin, Shqipëria është vendi i parë në Ballkanin Perëndimor ku ka hyrë në fuqi marrëveshja europiane për statusin e rojeve bregdetare dhe kufitare. Operacioni i parë i përbashkët jashtë BE-së me Frontex-in ka rezultuar i suksesshëm. Numri i përgjithshëm i kërkesave të pabazuara për azil të paraqitura nga shtetasit shqiptarë në BE është ulur ndjeshëm, por duhet të monitorohet nga afër dhe kërkon përpjekje të vazhdueshme dhe të qëndrueshme nga autoritetet shqiptare.
Për reformat ekonomike, Këshilli vëren se përpara tërmetit të nëntorit 2019 dhe goditjes së jashtme në 2020 të shkaktuar nga pandemia e COVID-19, papunësia vazhdoi të ulet në nivele rekord, eksportet u rritën dhe raporti i borxhit publik ndaj PBB-së. ka vazhduar të bjerë, megjithëse mbetet në nivele të larta. Këshilli inkurajon Shqipërinë të zbatojë plotësisht udhëzimet e politikave të përcaktuara në Konkluzionet e Përbashkëta të Dialogut Ekonomik dhe Financiar, duke ulur gradualisht raportin e borxhit të qeverisë së përgjithshme, duke përmirësuar qeverisjen fiskale dhe transparencën, si dhe duke zbatuar reforma strukturore efektive dhe të mirëkoordinuara.
Këshilli mirëpret angazhimin e vazhdueshëm konstruktiv të Shqipërisë në bashkëpunimin rajonal. Këshilli mirëpret gjithashtu vazhdimin e dialogut nga Shqipëria për të siguruar marrëdhënie të mira fqinjësore, të cilat mbeten thelbësore.
Këshilli lavdëron fuqimisht bashkëpunimin e vazhdueshëm të Shqipërisë dhe përafrimin e plotë me politikën e përbashkët të jashtme dhe të sigurisë të BE-së dhe faktin që kjo histori ka qenë e qëndrueshme me kalimin e kohës. Ai mirëpret gjithashtu pjesëmarrjen e vazhdueshme aktive të Shqipërisë në misionet dhe operacionet e BE-së në kuadër të politikës së përbashkët të sigurisë dhe mbrojtjes. /abcnews.al
