Rusia, Shtetet e Bashkuara dhe Kina kanë ndërtuar objekte të reja dhe kanë hapur tunele në objektet e tyre të testimit bërthamor në vitet e fundit, sipas imazheve satelitore të marra ekskluzivisht nga CNN, në një kohë kur tensionet midis tre fuqive të mëdha bërthamore janë rritur në nivelin më të lartë në dekada.
Ndërsa nuk ka asnjë provë që të sugjerojë se Rusia, SHBA ose Kina po përgatiten për një testim bërthamor të afërt, imazhet e marra dhe të ofruara nga një analist i shquar në studimet ushtarake tregojnë zgjerimet e fundit në tre qendrat e testimit bërthamor në krahasim me vetëm pak vite më parë.
Njëra ekziston në Kinë në rajonin e largët perëndimor të Xinjiang, një në Rusi në një arkipelag në Oqeanin Arktik dhe një tjetër ndodhet në SHBA në shkretëtirën e Nevadës.
Imazhet satelitore nga tre deri në pesë vitet e fundit tregojnë tunele të reja nën male, rrugë të reja dhe objekte magazinimi, si dhe rritje të trafikut të automjeteve brenda dhe jashtë vendeve, tha Jeffrey Lewis.
Nënkoloneli i Forcave Ajrore të SHBA-së Cedric Layton, një ish-analist i inteligjencës, shqyrtoi imazhet e objekteve bërthamore të tre fuqive dhe arriti në një përfundim të ngjashëm.
“Është shumë e qartë se të tre vendet, Rusia, Kina dhe Shtetet e Bashkuara kanë investuar shumë kohë, përpjekje dhe para jo vetëm në modernizimin e armëve të tyre bërthamore, por edhe në përgatitjen e aktiviteteve që do të kërkoheshin për një prove,”tha ai.
Diçka e tillë rrezikon të ndezë një garë për të modernizuar infrastrukturën e testimit të armëve bërthamore në një kohë mosbesimi të thellë midis Uashingtonit dhe dy qeverive autoritare, thanë analistët, megjithëse ideja e konfliktit aktual të armatosur nuk shihet si e pashmangshme.
“Kërcënimi i testimit të armëve bërthamore është për shkak të masës në të cilën SHBA po përshpejton garën në rritje të armëve nga njëra anë dhe Rusia dhe Kina nga ana tjetër,” tha Liu.
Muajin e kaluar, Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterres lëshoi një apel të ri drejtuar vendeve të mëdha për të ratifikuar traktatin ndërkombëtar që ndalon testet për qëllime paqësore dhe ushtarake.