Pushtimi i Gjirit të Derrave, i njohur në Amerikën Latine si Invasión de Bahía de Cochinos (ose Invasión de Playa Girón), ishte një ndërhyrje ushtarake e dështuar në Kubë.
Gjiri u mor në kontrollin e një grupi paraushtarak i mbështetur nga CIA Brigada 2506 më 17 prill 1961. Brigada 2506, e organizuar, trajnuar dhe financuar nga CIA e qeverisë amerikane, ishte krahu i Frontit Revolucionar të Partisë Demokratike Kubane, qëllimi i së cilës ishte të përmbyste qeverinë revolucionare të Fidel Kastros.
Duke filluar nga Guatemala, forcat pushtuese u mundën brenda tre ditësh nga forcat e armatosura kubane, nën komandën e drejtpërdrejtë të kryeministrit Fidel Castro.
Revolucioni Kuban i viteve 1952-1959 rrëzoi Presidentin Fulgencio Batista, një aleat i krahut të djathtë të SHBA-së, raporton abcnews.al.
Ajo u zëvendësua nga një qeveri e re e majtë, e dominuar nga Kastro, i cili ndërpreu lidhjet e mëparshme të forta të vendit me SHBA-në, forcoi lidhjet me Bashkimin Sovjetik
Presidenti i SHBA-së Dwight Eisenhower ishte i shqetësuar për drejtimin që po merrte qeveria e Kastros dhe në mars 1960, Eisenhower ndau 13.1 milionë dollarë për CIA-n për të planifikuar përmbysjen e Kastros.
CIA vazhdoi me organizimin e operacionit me ndihmën e forcave të ndryshme kundërrevolucionare kubane, duke trajnuar Brigadën 2506 në Meksikë. CIA kishte rekrutuar disidentë kubanë, të cilët ishin të shumtë në Miami, ku ekziston e ashtuquajtura “Havana e Vogël”.
Mbi 1,400 paraushtarakë, të ndarë në pesë batalione këmbësorie dhe një batalion parashutistësh, u mblodhën në Guatemalë përpara se të niseshin për në Kubë më 13 prill 1961, raporton abcnews.al.
Plani amerikan në këtë fazë kërkonte që kundërshtarët kubanë të Kastros të zbarkonin në një pjesë të largët të ishullit dhe shpallja e një “qeverie” kundër Kastros, e cila me mbështetjen diplomatike të Sh.B.A. dhe shpresa për të mbledhur një pjesë të popullsisë rreth saj, do të përpiqej të çonte në një pushtet të dyfishtë në Kubë, si faza e parë e përmbysjes së Kastros.
Më 15 prill, plani u zbatua. Tetë bombardues amerikanë B-26 të siguruar nga CIA filluan të bombardojnë bazat ajrore kubane dhe u kthyen në SHBA. Avionët kishin shenja të forcave ajrore kubane, në mënyrë që operacioni të justifikohej duke pretenduar se ishin pilotë kubanë që kishin dezertuar me avionët e saj.
Natën e 16 prillit, forcat pushtuese zbarkoi në plazhin Playa Girón në Gjirin e Derrave dhe fillimisht mposhti një milici rebele lokale. Ushtria kubane u kundërpërgjigj dhe Kastro vendosi të merrte kontrollin personal të operacionit. Forcat Ajrore Kubane shkatëruuan çdo anije që tentoi të sillte përforcime.
Më 20 prill, pushtuesit u dorëzuan. Pasojat e pushtimit ishin shumë më të rënda në planin afatgjatë. Pushtimi rezultoi në asgjësimin politik të SHBA-së dhe ishte një problem i madh për politikën e jashtme të Shteteve të Bashkuara.
John F. Kennedy urdhëroi një sërë hetimesh të brendshme në të gjithë Amerikën Latine. Përveç kësaj, pushtimi i dështuar forcoi pozitën e Kastros, i cili deklaroi hapur synimin e tij për të mbështetur socializmin dhe për të forcuar lidhjet e tij me Bashkimin Sovjetik.
Dy javë pas pushtimit, në 1 maj, Kastro e quajti Kubën “Republika e parë Socialiste Demokratike e Amerikës Latine” në një fjalim, ndërsa më 1 dhjetor deklaroi: “Unë jam marksist-leninist dhe do të jem marksist- Leninist deri në ditën e fundit të jetës sime”.
Opozita SHBA-Kubë tani ishte në nivelin e saj më të ulët. Dhe aleanca strategjike e Kubës me Bashkimin Sovjetik përfundimisht çoi në ngjarjet e Krizës së Raketave Kubane të vitit 1962.
Fronti Revolucionar Demokratik Kuban u themelua në maj të vitit 1960 nga mërgimtarët kubanë anti-Castro dhe fillimisht u bazua në Meksikë. Krahu ushtarak i Frontit, i njohur si Brigada 2506 ishte trupi i armatosur gjatë pushtimit.
Këshilli Revolucionar Kuban u formua, me ndihmën e CIA-s, tre javë para pushtimit të 17 prillit 1961 për të “koordinuar dhe drejtuar” veprimtaritë e Frontit Demokratik Revolucionar Kuban dhe veçanërisht Brigadës 2506.
Jose Miro Cardona, ish-kryeministër i Kubës, ishte president i Këshillit Revolucionar Kuban. Pushtimi i Gjirit të Derrave dështoi dhe Miro Cardona, djali i të cilit ishte bashkuar me forcën pushtuese, fajësoi CIA-n për dështimin.
Cardona arriti në përfundimin se CIA kishte injoruar grupet kubane të rezistencës dhe grupet paraushtarake të udhëhequra nga Manuel Rey, si dhe mashtronte mërgimtarët kubanë rreth rolit të ushtrisë amerikane, raporton abcnews.al.
Pas krizës së raketave në tetor të 1962, administrata Kennedy tërhoqi pjesën më të madhe të mbështetjes për Këshillin Revolucionar Kuban dhe grupe të tjera guerile në mërgim.
Në prill 1963, Cardona dha dorëheqjen si president i Këshillit, duke pretenduar se Kennedy kishte zgjedhur një rrugë paqësore me qeverinë e Kastros. Në vitet 1961–62, dega e Këshillit Revolucionar Kuban në Neë Orleans u zhvendos në një zyrë në ndërtesën Neëman në 544 Camp St.
Kjo ishte ndërtesa ku aktivisti anti-Castro dhe i akuzuari komplotist në vrasjen e John F. Kennedy, Guy Bannister, kishte edhe zyrën e tij. Gjatë kësaj periudhe, partneri i Bannister, Sergio Arcaza Smith, ishte “përfaqësuesi zyrtar” për degën e Këshillit në New Orleans.
/abcnews.al
