Organizata Botërore e Shëndetit ka publikuar për herë të parë udhëzimet se çfarë duhet të bëjnë njerëzit që të shmangin demencën. Demenca është sëmundje e trurit, që shkakton humbje graduale të aftësisë për të menduar, gjykuar, mbajtur mend, deri në kufizim të veprimtarisë në jetën e përditshme.
Demenca prek të paktën 50 milionë persona në të gjithë botën dhe po bëhet gjithnjë e më e përhapur. Deri më tani nuk ka asnjë mjekim që ta kurojë, por ka disa gjëra që njerëzit mund të bëjnë që të ulin rrezikun ose të ngadalësojnë demencën.
Moshat e vjetra janë më të prekura. Ekspertët kanë sugjeruar që ndryshimi i mënyrës së jetesës mund të ndalojë një të tretën e rasteve me demencë.
Por çfarë udhëzon Organizata Botërore e Shëndetit?
- Të rriturit, duke përfshirë të moshuarit duhet të kryejnë të paktë 150 minuta aktivitet fizik në javë.
- Duhet ndaluar duhani për shkak se është i dëmshëm për trurin dhe trupin.
- Duhet ngrënë mirë dhe shëndetshëm. BBC sugjeron dietë mesdhetare me perime të freskëta dhe fruta.
- Mos merrni mundimin të përdorni pilula me vitamina. Sipas studimeve nuk ka asnjë provë që kjo mund të ulë rrezikun për demencën.
- Duhet ndaluar përdorimi i alkoolit. Të pish shumë është e rrezikshme. Disa studime të tjera kanë sugjeruar se konsumimi i vogël i tyre mund t’ju mbrojë nga demenca, por nuk ka prova të forta që ta mbështesin këtë ide.
- Stërvitje për trurin. Disa studime sugjerojnë që të përdoren aktivitete që kanë të bëjnë me trurin. Bëhet fjalë për fjalëkryqe ose lojëra të tjera që mund t’ju ndihmojnë.
- Mbani peshë të shëndetshme. Kjo lidhet edhe me dietën dhe të stërviturit.
- Duhet të jeni socialë. Edhe pse nuk ka prova se mund të ndalojë ose të ngadalësojë demencën, të qëndrosh me miq lidhet me shëndetin e mirë dhe mirëqenien.
- Bëni kujdes me tensionin. Ka një lidhje të fortë mes demencës dhe tensionit të lartë të gjakut.
- Kujdes edhe me diabetin. Kontrolli i sheqerit në gjak është shumë i rëndësishëm për të ulur rrezikun nga komplikacione të tjera, siç është edhe demenca.
- Mbajeni nën kontroll kolesterolin. Edhe ky është një faktor që ndikon për të shkaktuar demencën.
/abcnews.al
