Loading ...
Dorëzimi nga ana e Ukrainës i pjesës së Donetskut që Rusia ende nuk e kontrollon dhe njohja zyrtare amerikane e sovranitetit rus mbi Krimenë dhe pjesën e rajonit të Zaporizhias të pushtuar nga Rusia (përfshirë edhe centralin bërthamor).
Kjo do të ishte oferta që Steven Witkoff dhe Jared Kushner i kanë çuar Vladimir Putinit në takimin në Kremlin më 2 dhjetor, në rolin e të dërguarve të Donald Trump. Këtë e raportojnë vëzhgues me akses të drejtpërdrejtë në diskutimet që po zhvillohen brenda administratës amerikane. Kjo ofertë do të mbetej një bazë pune mes Rusisë dhe Shteteve të Bashkuara.
Nuk është aspak e sigurt që një marrëveshje e mundshme, apo një ngrirje e konfliktit në Ukrainë, mund të arrihet mbi këto baza. Yury Ushakov, këshilltar i politikës së jashtme të presidentit rus dhe ish-ambasador i Moskës në SHBA, doli nga takimi i Putinit me të dërguarit e Trump më 2 dhjetor duke lënë të kuptohej se nuk kishte marrëveshje të plotë mes dy delegacioneve. Një shenjë, pa dyshim, se Kremlini do të kërkojë edhe më shumë lëshime.
Nga këndvështrimi i administratës Trump, për Kievin dorëzimi i asaj që ka mbetur nga Donbasi (rreth pesë mijë kilometra katrorë në Donetsk) në teori nuk duhet të ishte shumë i dhimbshëm. Mendohet se në atë pjesë territori nuk kanë mbetur më shumë se 100 mijë banorë, të cilët, sipas Shtëpisë së Bardhë, mund të “sakrifikohen” nga qeveria e Kievit dhe t’i dorëzohen Rusisë në këmbim të ngrirjes së konfliktit.
Sa i përket njohjeve zyrtare të sovranitetit rus mbi Krimenë dhe pjesën e Zaporizhias tashmë të pushtuar, administrata amerikane thuhet se do të ishte e gatshme. Marrëveshja do të parashikonte që Shtetet e Bashkuara të kryenin njohjen, ndërsa Kombet e Bashkuara, vendet e Bashkimit Europian dhe qeveri të tjera nuk do ta bënin këtë. Kjo do t’u mundësonte kompanive amerikane të investonin në mënyrë të sigurt në ato territore që tani kontrollohen nga Rusia.
Për Shtetet e Bashkuara, do të ishte një kthesë historike. Do të ishte hera e parë që nga viti 1945 që një administratë amerikane njeh si legjitim kontrollin e një territori të marrë nga një shtet i tretë përmes pushtimit, bombardimeve të pakontrolluara ndaj popullsisë civile dhe madje edhe përmes rrëmbimeve të fëmijëve të popullsisë së sulmuar. Do të ishte një akt që mohon parimet dhe bazat mbi të cilat u krijua OKB-ja, pikërisht me shtysën e SHBA-ve, tetëdhjetë vjet më parë.
Për shembull, mbi bazën e parimeve të Kartës së OKB-së, Shtetet e Bashkuara dhe të gjitha vendet e Evropës Perëndimore refuzuan gjithmonë të njihnin sovranitetin sovjetik mbi vendet baltike, pas avancimit të ushtrisë së Moskës në fund të Luftës së Dytë Botërore. Ky qëndrim më pas e lehtësoi rrugën e Estonisë, Lituanisë dhe Letonisë drejt pavarësisë, vetëvendosjes, demokracisë dhe anëtarësimit në NATO dhe Bashkimin Europian.
Tani, sipas planit amerikan, Krimea dhe rajoni i Zaporizhias do të duhej të kishin fatin e kundërt.
Është domethënëse, megjithatë, që Putini nuk e ka pranuar plotësisht. Duke qenë se kjo ofertë shumë e guximshme duket të jetë vetëm hapja e një negociate thelbësore, Rusia ka kërkuar menjëherë më shumë: ndër pikat e tjera, pa dyshim një reduktim të ushtrisë ukrainase dhe një kufizim të rreptë të çdo garancie sigurie në favor të Ukrainës.
Kjo do ta bënte një agresion të ri më të lehtë dhe më të mundshëm në të ardhmen, duke qenë se Putini nuk e ka fshehur kurrë synimin për të nënshtruar të gjithë vendin e pushtuar.
