Kreu i ALUIZNI-t, Artan Lame doli në një deklaratë për mediat për ligjin e Kadastrës, duke theksuar se tashmë vendi ka një ligj që hedh bazat juridike për të zgjidhur ngërçin disa vjeçar me pronat. Sipas Lames termi “Hipotekë”, që ka qenë makthi i shqiptarëve në këto tre dekada, do futet në muzeun e gjërave të shëmtuara.
Deklarata e plotë
Paradisa ditësh u botua në fletoren zyrtare Ligji “Për Kadastrën në Republikën e Shqipërisë”. Ky botim erdhi pas miratimit në heshtje të këtij ligji nga ana e Presidentit të Republikës.
Gjej rastin të kujtoj këtu edhe përmirësimet që ju bënë këtij ligji sipas vërejtjeve dhe propozimeve të Presidentit të Republikës, gjë që flet për përgjegjësinë e jashtëzakonshme që transmeton ky ligj tek të gjithë faktorët e implikuar në procesin e hartimit dhe miratimit të tij.
Përtej kësaj, sot Shqipëria ka një ligj që hedh bazat juridike të Kadastrës moderne të saj.
Mediat me të drejtë në këto ditë kanë vënë në dukje disa prej anëve pozitive dhe risive të këtij ligji, siç janë shmangja e burokracive, shkrirja e disa institucioneve që merren me pronësinë në një të vetëm, e keshtu me radhë.
Por thelbi,as i problemit dhe as i zgjidhjes, nuk janë këto.
Thelbi është zvarritja gati tridhjetvjeçare e regjistrimit të pronës në Shqipëri.
Thelbi janë tre dekadat e kaosit legjislativ në fushën e pronësisë.
Thelbi është se pas 107 vjetësh shtet shqiptar dhe 30 vjetësh tranzicion, në Shqipëri akoma nuk dimë “kush ka çfarë”.
Kësaj enigme 100 e kusur vjeçare, do të duhet t’i japë përgjigje Agjensia Shtetërore e Kadastrës.
Është e padiskutueshme që veçanërisht dy vitet e fundit, ZRPP ka përmirësuar imazhin e saj përmes përmirësimit të ofrimit të shërbimeve.
Ky ka qënë një element shprese për qytetarët, që të paktën nga pritja mujore e vjeçare për të marrë përgjigje, të arrijmë në dhënien e përgjigjeve në afat. Fakti i rreth 1 milion shërbimeve të ofruara çdo vitnga kjo zyrë, flet për këtë.
Por pikërisht këtu fillon makthi tjetër për qytetarët, pasi ja kemi dalë të përmirësojmë banakun e ekspozimit dhe ofrimit të miellit, por vetë gruri që bluan mulliri i pronave është i mykur.
Kjo sepse, e gjithë piramida hartografike e ngritur në këto tre dekada, mbart brenda gjynahet e papërgjegjshmërisë, të falsifikimeve, të paaftësisë, të korrupsionit, të injorancës, të gjyqeve të shitura, të mashtrimit dhe abuzimit me pronën.
Mjafton këtu të përmend vetëm një të dhënë. Sipas studimit të bërë nga ekspertet e Bankës Botërore për situatën hartografike të ZRPP, arrihet në përfundimin e trishtë se 80% e pronave të regjistruara në Shqipëri, janë hedhur me gabime dhe probleme hartografike.
Shteti shqiptar, që nga viti 1994 kur ka filluar procesi i regjistrimit të pronës, ka shpenzuar rreth 200 milion USD në procesin e regjistrimit të pronave.
Por i gjithë ky lumë parash, ka sjellë pas 80 % të pronave të regjistruara me probleme, dhjetramijëra procese gjyqësore, qindra të vrarë për çështje pronësie dhe bllokim të mijëra aktiviteteve ekonomike.
Kjo është sfida e madhe reale e Agjensisë së re të Kadastrës.
Nga ana tjetër, përmes këtij ligji, Qeveria do të do të marrë mbi vete të gjitha përgjegjësitë e kësaj situate dhe jo të vijojë me përcjelljen e pasojave të mëkateve të veta tek qytetarët.
Më lejoni t’ju jap vetëm një shembull për këtë, të absurdit ku i fut njerëzit kaosi i pronave. Pasi i sjell vërdallë për të regjistruar pronën, me muaj e me vite, sepse të tilla janë hartat e shpartalluara, pasi i tillë është legjislacioni, pasi e tillë ështe varravingoja burokratike; në fund, pasi kalojnë afatet tj’u themi qytetarëve se duhet të paguash dhe kamatvonesë sepse nuk e ke regjistruar pronën brenda afatit. Ligji i ri parashikon amnisti për gjithë këtë varg, pagesash të pakryera në vite e vite, por jo si dhuratë e shtetit për qyetarët, por si larjen e një njolle që bie mbi vetë shtetin.
Pas disa ditësh, “hipotekë” që ka qenë makthi i shqiptarit me halle prone në këto tre dekada, do futet në muzeun e gjërave të shëmtuara.