Ende asnjë ndryshim në tensionin politik në Tiranë e megjithatë në mjedisin politik e mediatik pati hapësirë edhe për dialogun Kosovë Serbi. Politika në ABC News na sjell këtë javë këtë dimension interesant të javës politike që lamë pas. Detajet i sjell Mimoza Koçiu.
Një provë force po luhet nga aktorët politikë në vend, teksa të hënën e 13 majit skadon afati i fundit për regjistrim në zgjedhjet vendore të 30 qershorit, ai për kandidatët për kryetarë të bashkive e këshillat bashkiakë në 61 bashkitë e vendit. Në mungesë të një presioni për dialog, Km shfaqet komod me zgjedhjen e opozitës për të mos marrë pjesë në zgjedhje, ndërsa Basha vijoi turin e takimeve nëpër qytete, në përpjekje për të zgjeruar frymën e protestave ndaj Kryeministrit. E megjithatë në këtë panoramë shqetësuese, pati vend për veprime e deklarata për dialogun Kosovë-Serbi. Po çfarë ndodhi javën politike që lamë pas?
PD refuzoi zyrtarisht ftesën për të qenë pjesë e komisionit të posaçëm parlamentar të reformës zgjedhore, në pozicionin ekstraparlamentar të vëzhguesit vendimmarrës. Vendin e Oerd Bylykbashit e ka zënë Rudina Hajdari, e cila ka në krah si bashkëkryetar socialistin Damian Gjiknuri. Komisioni ka marrë mandat të ri, deri në 28 nëntor, dy javë pasi kishte marrë një afat mujor deri në 5 Maj. Tashmë ka në axhendë çështje të zgjedhjeve parlamentare, si ndryshimi i sistemit zgjedhor, një kërkesë e opozitës së re parlamentare, që nuk ka përfaqësim politik jashtë Kuvendit.
Socialistët në qeveri e kanë gati planin e punës, përmes akteve që do vijnë nga këshilli i ministrave.
Për të bekuar këtë proces, të pranishëm edhe ambasadorët kryesorë në vend, i pari ai që mbikëqyr zgjedhjet.
Spikati kujdesi i përfaqësueses më të lartë amerikane në Shqipëri për të qëndruar vetëm në pozitën e vëzhgueses.
Edhe vëmendja e Lulzim Bashës ishte tek ai Komision, që e kishte refuzuar zyrtarisht.
Nga ana tjetër KQZ vazhdon të mandatojë deputetë nga listat e PD-LSI, të cilët më pas betohen në kuvend. 3 mandate opozitare u dhanë një ditë para seancës plenare, por në momentin e betimit, njëri prej tyre bëri aktin befasues.
Po të mërkurën e seancës plenare, opozita e re në kuvend mori edhe postet e paraardhësve. (tabela) Kështu vendin e Edi Palokës si zvkryetar kuvendi e zuri Myslim Murrizi. Në vend të Genc Pollos në krye të Komisionit të Integrimit do jetë Rudina Hajdari. Fatjona Dhimitri zëvendëson Albana Vokshin në krye të komisionit të mediave. Enver Rroshi, Petrit Vasilin në krye të komisionit të shëndetësisë, Alban Zeneli zëvendëson Flamur Nokën si zv.kryetar tek siguria, sic e zëvendësoi edhe në Kukës, Halil Jakini zëvendëson Florion Mimën, si zvkryetar i komisionit të veprimtarive prodhuese, Korab Lita zëvendëson Enkelejd Alibeajn si nr. dy i komisionit të ligjeve dhe Ralf Gjoni zëvendëson Klajda Gjoshën si zvkryetar në komisionin e jashtëm.
Pa një emër mbeti posti i nr. 2 të komisionit të ekonomisë e financave që mbahej nga Jorida Tabaku. Situata ekonomike në vend është me sfida sipas FMN, që javën politike që lamë pas, parashikoi një ngadalësim të rritjes ekonomike në 2019, e identifikoi si rrezik borxhin publik.
Ish-nënkryetarja demokrate e komisionit të ekonomisë e theksoi këtë.
Edhe ekonomia do jetë pjesë e provimit të rëndësishëm që Shqipëria ka sërish këtë vit me BE. Raportet e progresit për vendet aspirante do publikohen nga Komisioni Europian pas zgjedhjeve për PE, më 29 Maj. Për të dytin vit radhazi Shqipëria e Maqedonia e Veriut presin hapjen e negociatave të anëtarësimit. Një vit më parë, nuk e pranuan rekomandimin e KE për hapjen e negociatave, por shtuan detyra për Maqedoninë e Shqipërinë. Kryeministri e ka të qartë si bëhet vendimmarrja, e apelin ua bën ambasadorëve të vendeve të BE në Tiranë, duke u sjellë si argument një pohim të fortë politik, se çfarë përfaqëson integrimi për klasën politike shqiptare.
Njëlloj si një vit më parë në të njëjtën periudhë, një delegacion deputetësh nga Holanda erdhën për t’u njohur me ecurinë e reformave në Shqipëri, të kërkuara për hapjen e negociatave. Vendi themelues i BE njihet si skeptik për reformat e Shqipërisë. Vetë deputetët refuzuan të preknin në Tiranë votimin e para pak javëve në parlamentin e tyre, për heqjen e vizave për Shqipërinë, por dhanë përgjigjen standard.
Por mes tensionit politik, i rritur edhe pas deklaratave për zgjedhje pa opozitën, spikati një zë ndërkombëtar, ambasadori i Britanisë në Shqipëri.
Por ky nuk duket problemi i Kryeministrit, që ka gjetur konsensus për hapjen e negociatave.
Si kurrë ndonjëherë, një numër 2 i KE, bëri për një vend aspirant, vlerësime konkrete, pa dalë raporti i institucionit të saj. Në krah të Kryeministrit Rama në Tiranë, Federica Mogherini shpalli vendimin e Komisionit e bashkë me Kryeministrin, kërkuan nga KE njohjen e arritjeve të Shqipërisë.
Interesant është se zv/kryetarja e KE vlerësimet pozitive për Shqipërinë i ndau me Kryeministrin e Presidentin më pas, ndërsa me opozitën komunikoi përmes foltores së qeverisë.
Tani që Mogherini është në fund të mandatit, Lulzim Basha i artikulon rezervat ndaj saj.
Arsyeja e deklaruar për shmangien e një takimi me shefin e opozitës, kur vendi pret raportin e KE, ishte se shefja e diplomacisë së BE kishte ardhur në Tiranë për samitin e Brdo Brijunit, ku siç njoftoi një javë më herët zëdhënësja e saj, pas Samitit të Berlinit, do fliste me Thaçin e Vuçiç për rifillimin e dialogut KS- Serbi. Por asnjë takim i tillë nuk u publikua. Mogherini qëndroi vetëm pjesën plenare të Samitit në Tiranë.
Në Sibiu të Rumanisë, vendit që ka kryesinë e radhës së BE, u mbajt samit informal i udhëheqësve të Unionit. Të gjithë përgatiten për zgjedhjet e dy javëve më vonë të PE, e për ndryshimin e konfigurimit politik në çdo institucion të BE. Synimi është angazhimi për të mbrojtur një Europë të bashkuar, përballë rritjes së fuqisë së udhëheqësve populistë në vendet e tyre. Merkel dhe Makron kishin kontaktuar një javë më herët me liderët e vendeve të BP, për pasojë për herë të parë vëmendja ishte e ulët për Samitin e Brdo Brijunit që mblidhej në Tiranë. Iniciativa e vitit 2010 e Kryeministrit të kohës të Sllovenisë e Kroacisë, për të forcuar bashkëpunimin si politik ashtu edhe ekonomik mes vendeve të Ballkanit Perëndimor ishte shoqëruar çdo vit me të ftuar të nivelit krejt të lartë.
Kështu, mysafir i Samitit të parë që u mbajt në Kranjë të Sllovenisë në korrik 2013 ishte presidenti francez i kohës, Francois Hollande.
Kancelarja Merkel ishte e pranishme në Samitin e dytë, në korrik të 2014 në Dubrovnik.
Në takimin e tretë të Brdo Brijunit, në Budva të Malit të Zi në 2015, mori pjesë presidenti i Austrisë Heinz Fischer.
Takimi i katërt ishte i jashtëzakonshëm, me fokus emergjencën e krizës së refugjatëve. Në Zagreb në nëntor 2015 me të pranishëm Presidentin e KE Donald Tusk, zv presidentin amerikan Joe Biden e presidentin austriak Heinz fisher.
Presidenti Italian Sergio Mattarella ishte i ftuari i samitit të 5 në maj 2016 në Sarajevë.
Në 2017, në Samitin e gjashtë, në BRDO të Sllovenisë, i pranishëm ishte presidenti gjerman Frank Ëalter Steinmeier.
Në takimin e 7 që u mbajt në Shkup prillin e 2018 mori pjesë presidenti i KE Donald Tusk.
Në takimin e 8 në Tiranë, i ftuar ishte presidenti i Polonisë dhe shefja e diplomacisë së BE që nuk qëndroi deri në fund. Nuk u pa një lëvizje drejt dialogut Kosovë-Serbi, por një ditë para ardhjes në Tiranë, Presidenti serb fliste për refuzim të idesë së rishikimit të kufijve me Kosovën e u thoshte vendeve të BE, se ai nuk do e njihte kurrë Kosovën.
A i referohej vallë Vuçiç, frenimit që erdhi për atë ide, nga Merkel në Berlin? Dy ditë më vonë, për rishikim kufijsh flisnin në Tiranë Hashim Thaçi e Edi Rama.
Një qëndrim që vinte krejt i kundërt me qasjen e Samitit të Berlinit, i iniciuar nga Merkel e Makron, rezervat për të cilin, Thaçi i artikuloi disa herë në Tiranë, së pari në seancën plenare më dyer të mbyllura të samitit të Brdo Brijunit ku po merrte pjesë.
Nga Prishtina, Kryeministri Haradinaj akuzonte 4 persona si pjesë e planit për ndarjen e Kosovës.
Thaçi vijon të mos i përgjigjet direkt, kurse Kryeministri i Shqipërisë nuk e kursen.
Por ishte Thaçi ai që mbrojti në mënyrë të përsëritur në Tiranë, edhe Mogherinin, edhe Ramën
Vetë Presidenti i Kosovës pranon se ka një ndarje brenda BE për idenë e rishikimit të kufijve e i kërkon BE atë unitet qëndrimesh, që vetë nuk e ka në Kosovë.
Mbetet mbresuese se si në situatën politike në Shqipëri, ka vend për debat e manovra edhe për dialogun Serbi-Kosovë. Dukshëm Presidenti Thaçi ka gjetur këtu interlokutorin që i mungon në Kosovë, ndërsa ka luksin të sulmojë fort në Tiranë, këdo që kundërshton idetë e tij.
Duket se shpresat janë tek Samiti i 1 korrikut, që mikpritet në Paris nga presidenti Makron, në përpjekje për të ulur në dialog Kosovën e Serbinë. Pas zgjedhjeve të 23-26 Majit për PE, balancat politike do jenë edhe më të qarta, por të paktën dy prej aktorëve kryesorë në Serbi e Kosovë, po vijojnë fort lobimin. Në mungesë të Mogherinit, Hashim Thaçi po artikulon idenë e përfshirjes së SHBA në procesin e dialogut, ndërsa Aleksandër Vuçiç ishte në Itali për të takuar zvkryeministrin Matteo Salvini, një nga zërat kritikë për mënyrën si funksionon BE.
Në Tiranë Lulzim Basha nuk po përfshihet prej kohësh në këtë debat, i zënë prej 9 javësh me aksionin e protestave, në përpjekje për të rritur mbështetjen qytetare përballë një dialogu të munguar me Ramën e mosangazhimit ndërkombëtar këtë herë, ndryshe nga një vit më parë. A do ndikojë konfigurimi i ri politik në BE për më shumë vëmendje ndaj Shqipërisë? Kjo mbetet për t’u parë, ndërsa vetë Basha artikulon më shpesh pritshmëritë e tij politike.
