vaksina
So Nila15:10 | 01/04/2020
Wuhan ishte vendi i parë në të cilën u përhap Covid-19 dhe sot më shumë se kurrë ka shpresa të jetë vendi i parë që mund t’i japë fund kësaj pandemie.
Shkencëtarët atje, kanë nisur të provojnë vaksinën tek njerëzit dhe shpresat se janë në rrugën e duhur janë të mëdha.
China's #COVID19 #vaccine is undergoing clinical trials. Some 5,000 people in Wuhan signed up and 108 people were eventually able to participate in the Phase I trial. Here is GT's interview with two of them. pic.twitter.com/B2GWLSVIvg
— Global Times (@globaltimesnews) March 30, 2020
Numri i të infektuarëve me koronavirus vijon të ulet në Kinë, por atje ekziston akoma frika e rasteve të reja të importuara.
Pavarësisht kësaj, shkencëtarët kinezë po vazhdojnë punën për të parandaluar që kjo të ndodhë. Ditën e martë u bë me dije nga Ambasada Kineze në Spanjë se vaksina e parë kundër Covid-19 ka nisur të testohet, por duhet të paktën një muaj për të pritur rezultatet e para.
Aprovimi i një vaksine nuk është një proçes i shpejtë, por deri tani për t’ju nënshtruar këtij testi janë regjistruar 5000 njerëz, 108 prej të cilëve janë zgjedhur për të marrë pjesë në fazën e parë. Të zgjedhurit do të kalojnë një kohë në karantinë ku do të jenë gjithë kohës në kontakt me shkencëtarët për t’i treguar situatën e tyre.
Chen Wei, shkencëtari kryesor i kësaj vaksine foli rreth këtij procesi duke thënë se:
“Nëse rezultatet fillestare tregojnë se vaksina është e sigurt dhe pandemia vazhdon të përhapet, ne do ta testojmë jashtë vendit përpara përmes bashkëpunimit ndërkombëtar. Nëse rezulton efektive, do t’i jepte fund pandemisë.”/abcnews.al
So Nila09:14 | 28/03/2020
Një vaksinë që mbron nga tuberkulozi dhe forcon sistemin imunitar të një personi, do të testohet në 4,000 punonjës të kujdesit shëndetësor në Australi për të parë nëse mund të mbrojë kundër koronavirusit .
Vaksina Bacillus Calmette-Guérin (BCG) përdoret për t’u dhënë fëmijëve imunitet ndaj TB(tuberkulozit) – një infeksion bakterial – por duketse ka edhe përfitime të tjera.
Nga të dhënat më parë është zbuluar se personat që marrin kët ilaç kanë një sistem imunitar më të fortë dhe janë më të aftë të mbrohen nga infeksione të ndryshme.
Gjithashtu mbron trupin kundër sëmundjeve të frymëmarrjes, dhe është miratuar nga Organizata Botërore e Shëndetit (OBSH).
Shkencëtarët tani janë duke provuar këtë vaksinë tek mijëra njerëz për të parë nëse ajo mbron kundër SARS-CoV-2 dhe zvogëlon ashpërsinë e simptomave COVID-19.
Prova do të udhëhiqet nga Studiuesit në Institutin e Kërkimeve të Fëmijëve në Melbourne Murdoch dhe do të përfshijë 4,000 punonjës shëndetësorë në spitale të ndryshëm në të gjithë vendin.
Deri më sot, Australia ka raportuar pothuajse 3,000 raste dhe 13 vdekje.
Prova të ngjashme janë duke u zhvilluar në vende të tjera përfshirë Hollandën, Gjermaninë dhe MB.
Profesori Kathryn North AC, Drejtori i Institutit të Kërkimeve të Fëmijëve Murdoch, tha: ‘Studiuesit mjekësorë Australianë kanë një reputacion për kryerjen e provave rigoroze, inovative.
“Kjo provë do të lejojë që efektiviteti i vaksinës kundër simptomave COVID-19 të testohet siç duhet, dhe mund të ndihmojë në shpëtimin e jetës së punonjësve tanë të kujdesit shëndetësor të vijës së parë”.
Vaksina aktualisht meret nga rreth 130 milion bebe çdo vit për t’i mbrojtur ato nga tuberkulozi.
Vaksina është përdorur për dekada për të mbrojtur kundër tuberkulozit dhe është si një version më i lehtë i baktereve Mycobacterium bovis.
Ky mikrob shkakton tuberkulozin në kafshë të tilla si lopë dhe disa kafshë më këmbë të vogla ku futen qelbësi, nuselale dhe kur injektohet te njerëzit forcon sistemin imunitar për të luftuar sëmundjen.
Para shpërthimit të koronavirusit që po shkatërron botën, studiuesit ishin duke bërë disa studime në potencialit e vaksinës së tuberkulozit.
Pas dy provave tek të rriturit (një tek pacientët e moshës 60 deri në 75 vjeç) u vu re se BCG(vaksina e tuberkulozit) zvogëlonte infeksionet e frymëmarrjes me rreth 80 përqind.
Studime të tjera zbuluan se fëmijët e vaksinuar kishin një rrezik prej dhjetë deri në 40 përqind të infeksionit të frymëmarrjes.
Por mekanizmi i saktë me të cilin ndodh kjo, dhe sa efektive është në planin afatgjatë, mbetet e panjohur.
Studiuesit Australian shpresojnë që kontrolli i vaksinës dhe forcimi i ‘imunitetit ‘ mund të fitojnë kohë të mjaftueshme për trajtime të specializuara dhe vaksina të tjera për tu zhvilluar.
Nëse kjo mund të zvogëlojë përqindjen e njerëzve që shfaqin simptoma të rënda dhe të ndihmojnë në rrafshimin e kurbës,kjo mund ttë jetë një kthesë në luftën kundër pandemisë.
Profesor Nigel Curtis, një shkencëtar që drejton Grupin e Kërkimit të Sëmundjeve Infektive të MCRI-së, po kryeson programin i cili bazohet në studimet e mëparshme.
Profesori Curtis tha: ‘Shpresojmë të shohim një ulje të përhapjes dhe ashpërsisë së simptomave të COVID-19 në punonjësit e kujdesit shëndetësor që marrin vaksinimin BCG.
‘Ne synojmë të vaksinojmë 4000 punonjës të kujdesit shëndetësor nga spitalet rreth Australisë për të na lejuar të themi me saktësi nëse kjo mund të zvogëlojë ashpërsinë e simptomave COVID-19 ./abcnews.al
nev ila23:30 | 20/03/2020
Shkenctarët rusë po testojnë prototipe të ndryshme vaksinash, kundër Covid-19, për të gjetur të duhurën kundër Koronavirusit.
Këtë javë, ata “nisën studimet e imunogjenit tek kaviet laboratorike …,” njoftoi përmes një deklarate Instituti Vektor.
Përbërja, doza, mënyra e administrimit të vaksinës së ardhshme do të përcaktohet përmes testimeve, raporton abcnews.al.
Ndërkohë shkenctarët rusë kanë fotografuar edhe imazhet e “vrasësit të padukshëm” i quajtur Covid-19.
Madhësia e këtij virusi është 100-120 nanometra. Imazhet u morën me metodën e kontrastit negativ në një mikroskop elektronik transmetimi JEM-1400.
Instituti i Shendetit Publik kishte deklaruar më herët se zhvillimi i vaksinës mund të zgjasë nga katër deri në gjashtë muaj, ndërkohë që për produktin përfundimtar do të duhen deri në 3- vjet. Gjithsesi shkencëtarët e institutit rus janë shprehur optimistë se vaksina do të vijë shumë më shpejt.
Organizata Botërore e Shëndetit vlerësoi se prodhimi e vaksinës kundër Covid -19, kërkon një kohë nga 12-18 muaj.
Nga e Premtja deri sot, Rusia ka konfirmuar 199 raste infektimi nga koronavirusi ndërkohë që ditën e enjte u tha se u shënua dhe vdekja e parë nga ky virus, por autopsia e viktimës më pas, rezultoi se gruaja 79-vjeçare e cila vuante edhe nga shqetësime të tjera shëndetësore, kishte vdekur në të vërtetë nga një mpiksje gjaku.
Në gjithë botën, Covid-19 ka infektuar 250,000 raste vetëm këtë javë, duke vrarë 10 000 njerëz në shumë vende, që prej fillimit të shpërthimit në qytetin kinez Wuhan, dhjetorin e kaluar.
Nuk ka ende asnjë vaksinë dhe asnjë trajtim të drejtpërdrejt mbi këtë virus./abcnews.al
So Nila13:17 | 19/03/2020
Gara për të zhvilluar një vaksinë kundër Covid-19 është e hapur.
Të martën, prodhuesi i vaksinave CanSino Biologics, në Tianjin në verilindje të Kinës, tha se po kërkonte vullnetarë për të marrë pjesë në një provë klinike gjashtëmujore të një trajtimi që kishte zhvilluar së bashku me Akademinë e Shkencave Mjekësore Ushtarake.
“Vaksina nuk përmban substanca infektive, është shumë e sigurt dhe e qëndrueshme dhe kërkon vetëm një inokulim,” tha Qendra Hubei për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) në kërkesën e saj për vullnetarë.
Njoftimi i saj erdhi një ditë pasi pjesëmarrësi i parë filloi fazën e parë për një vaksinë eksperimentale financuar nga Instituti Kombëtar i Shëndetit i SHBA dhe zhvilluar nga fillimi i bioteknikës Moderna.
Ai po përdor acidin ribonukleik (mRNA) që kopjon kodin gjenetik të virusit në vend të virusit aktual. Deri më tani, asnjë vaksinë mRNA nuk është aprovuar për njerëzit.
Provat kanë filluar të testohen tek kafshët dhe priten të hyjnë në frazën klinike në mes të prillit.
Zhvilluar nga CanSino dhe Akademia e Shkencave Mjekësore Ushtarake, kjo është vaksina e nëntë që Kina po zhvillon.
Të gjithë janë në proces të përfundimit të studimeve paraprake të provave dhe do të hyjnë në prova klinike në prill.
Shpresat janë mbështetur në zhvillimin e një vaksine, veçanërisht për grupet e cenueshme siç janë të moshuarit, përballë një epidemie pa kurë të njohur që ka ndalur gjithë botën.
Shkencëtarët në të gjithë botën po kryejnë eksperimente, dhe SH.B.A raportohet se ka provuar të blejë vaksinën që po zhvillohet në Gjermani, në mënyrë që të furnizonte vetëm SH.B.A-në./abcnews.al
ger ta07:24 | 19/03/2020
Kina po fillon të testojë një vaksinë tek njeriu kundër koronavirusit, ka thënë në Pekin Ministri i Mbrojtjes.
Vaksina është zhvilluar nën drejtimin e epidemiologut Chen Wei. Ajo është aprovuar pas testimeve fillestare dhe thuhet se mund të përdoret tek njerëzit.
“Ministri i Mbrojtjes e përshkruan si të sigurtë dhe efikase dhe ka deklaruar se është në vazhdim të përgatitjeve për prodhimin në masë”.
Në shkurt, autoritetet kineze kanë deklaruar se do të mund të testojnë brenda prillit një vaksinë tek njerëzit. Po ahstu vende të ndryshme po punojnë për një vaksinë.
Megjithatë kjo do të mund të jetë gati vetëm pas disa muajsh për pacientët.
Shumë shkencëtarë, institucione akademike dhe biznese, shpresojnë të jenë të parët që të gjejnë një ilaç efikas.
Vetëm në Kinë thuhet se janë në proces zhvillimi të paktën nëntë vaksina të mundshme. /abcnews.al
nev ila23:49 | 18/03/2020
Eksperti virolog Diovax në SHBA Dr. Arban Domi deklaroi se zbulimi i vaksinës kundër Covid-19 është ende shumë i largët.
Edhe pse janë me mijëra laboratorë që i janë futur punës për zbulimin e vaksinës përsëri do të duhet kohë që kjo të realizohet.
Virologu Domi tha se do të duhet të paktën 1 vit deri sa të kemi një vaksinë dhe një rezultat konkret për të luftuar Covid-19.
Juli Xhokaxhi: Dimë që po punohet për vaksinën e Covid-19, si është situata ku jemi me zbulimin e saj?
Arban Domi: Numri i laboratorëve që po merren me kërkimin dhe gjetjen e vaksinës është me mijëra në gjithë botën. Aktualisht që flasim nuk është gjetur asnjë vaksinë. Kanë filluar testimet e disa vaksinave tek kafshët dhe disa kanë filluar këtë javë tek njerëzit por jemi shumë larg rezultatit final. Do të duhet të paktën 1 vit. Ka një procedurë dhe kërkon një periudhë të gjatë testimi.
Juli Xhokaxhi: Vaksina vlen për të ardhmen, si po punohet për momentin aktual për gjetjen e një medikamenti që të ndihmojë për Covid-19?
Arban Domi: Po kërkohet për medikamente por shpëtuesi më i madh është njeriu. Duhet të bëjmë kujdes, të ndjekim të gjithë udhëzimet e mjekëve dhe t institucionet e shëndetësisë. Pa ndihmën e gjithsecilit nga ne ky virus nuk mundet për momentin.
Juli Xhokaxhi: Si po veprohet në SHBA?
Arban Domi: Po merren masa ekstreme, sidomos 3-4 ditët e fundit. Po pezullohen aktivitetet sportive, koncertet etj./abcnews.al
So Nila12:28 | 18/03/2020
Pasi Organizata Botërore e Shëndetsisë e shpalli virurin e ri një pandemi, të gjithë shpresat janë drejtuar perspektivës së zbulimit të një vaksine, sepse vetëm një vaksinë shihet si shpresë për të parandaluar përhapjen e tij.
Rreth 35 ndërmarrje dhe institucione akademike po garojnë për të krijuar një vaksinë të tillë, të paktën katër prej të cilave tashmë kanë një provë se mund ta kenë gjetur vaksinën e duhur pas testimeve që kanë bërë tek kafshët sipas The Guardian
E para është prodhuar nga firma bioteknike me bazë në Boston Moderna.
Kjo është arritur edhe për shkak të materialit gjenetik që kinezet arritën të mernin nga Sars-CoV-2, virusit që shkakton Covid-19. Kina e ndau atë material në fillim të janarit, duke lejuar grupet kërkimore në të gjithë botën të mbanin virusin e gjallë dhe të studionin se si ai pushton qelizat njerëzore dhe i bën njerëzit të sëmurë, shkruan abcnews.al
Megjithëse askush nuk e parashikoi dot që një tjetër sëmundje infektive që do të kërcënonte globin do të shkaktohej nga një koronavirus, pasi gripi përgjithësisht konsiderohej si rreziku më i madh pandemik .
“Shpejtësia me të cilën shkencëtarët kanë gjetur disa mundësi për të luftuar virusin është një shpresë pasi kjo tregon që shumë shpejt mund të kemi një vaksinë në treg,” thotë Richard Hatchett, CEO i OJF-ve me bazë në Oslo.
Koronaviruset kanë shkaktuar dy epidemi:– sindroma e rëndë akute e frymëmarrjes (Sars) në Kinë në 2002-04, dhe sindroma e frymëmarrjes në Lindjen e Mesme (Mers), i cili filloi në Arabinë Saudite në vitin 2012.
Në të dyja rastet, shkencëtarët u përpoqën të gjenin vaksinën në luftën kundër epidemisë. Novavax me bazë në Maryland, do të ripërdorë gjetjet e Sars-CoV-2 dhe thotë se ka disa mundësi që vaksina të jetë gati këtë pranverë. Moderna, ndërkohë, po bën të njëjtën punë më disa alternativa mbi punën e mëparshme të virusit Mers të kryer në Institutin Kombëtar të Alergjisë dhe Sëmundjeve Infektive në SHBA në Bethesda, Maryland.
Sars-CoV-2 ka midis 80% dhe 90% të materialit të tij gjenetik të ngjashëm me virusin që shkaktoi Sars. Të dy përbëhen nga acidi ribonukleik (ARN) që ndodhen brenda një kapsule proteinike sferike të mbuluar me gjemba.
Këta gjemba mbyllen pasi arrijnë tek receptorët në sipërfaqen e qelizave që mbrojnë mushkëritë e njeriut dhe kështu virusi shpërthen brenda në qelizë.
Pasi futet në mushkri virusi fillon të shumëfishohet duke shpërndarë qelizat e tij në të gjithë trupin e njeriut.
Të gjitha vaksinat funksionojnë sipas të njëjtit parim bazë. Ata paraqesin një pjesë ose të gjithë patogjenin ndaj sistemit imunitar të njeriut, zakonisht në formën e një injeksioni dhe në një dozë të ulët, duke nxitur sistemin imunitar të prodhojë antitrupa ndaj patogjenit. Antitrupat janë një lloj kujtese imune, e cila pasi është aktivizuar një herë, mund të mobilizohet shpejt nëse personi është i ekspozuar ndaj virusit.
Disa nga alternativat e vaksinave ndaj Covid-19 janë duke përdorur disa qasje të provuara dhe të testuara më parë por me teknologji më të re.
Një strategji më e re është ajo që Novavax po përdor, për shembull duke zhvilluar një vaksinë “rekombinante”. Kjo përfshin nxjerrjen e kodit gjenetik në sipërfaqen e Sars-CoV-2, e cila është pjesa e virusit që ka shumë të ngjarë të provokojë reagimin imunitar tek njerëzit, dhe ngjitjen e tij në gjenomin e një bakteri – duke i detyruar këta mikroorganizma të nxjerrin sasi të mëdha të proteinave.
Qasje të tjera, madje edhe më të reja, anashkalojnë proteinën dhe ndërtojnë vaksina nga vetë materiali gjenetik. Ky është rasti për Moderna dhe një kompani tjetër në Boston, CureVac shkruan abcnews.al
CEP(Koalicioni për Inovacionet e gatishmërisë epidemike) ka financuar katër projekte për vaksinën Covid-19, dhe javën e kaluar njoftoi gjithashtu për një projekt bashkëpunimi prej 4.4 milion dollarësh (3.4 milion £) me Novavax.
“Përvoja jonë me zhvillimin e vaksinave është se nuk mund të parashikojmë se ku do të hasim ndonjë pengesë,” thotë Hatchett.
Dhe pengesat janë tek provat klinike ose njerëzore.
Provat klinike, zakonisht zhvillohen në tre faza.
E para, që përfshin vullnetarë të shëndetshëm, testimi i vaksinës dhe monitorimi i efekteve anësore.
E dyta, që përfshin qindra njerëz, zakonisht në një pjesë të botës të prekur nga sëmundja dhe shikon se sa e efektshme është vaksina, dhe faza e tretë bën të njëjtën gjë por testohet në mijëra njerëz.
Shqyrtimi është thelbësor, kjo është edhe arsyeja pse klinikat nuk mund të nxitohen. Miratimi mund të përshpejtohet nëse shkencëtarët kanë aprovuar produkte të ngjashme më parë. Vaksina e gripit, për shembull, është produkt i një linje të shqyrtuar mirë, në të cilën vetëm një ose disa module duhet të azhurnohen çdo vit. Në të kundërt të saj, Sars-CoV-2 është një patogjen i ri tek njerëzit, dhe shumë prej teknologjive që përdoren për të ndërtuar vaksina janë relativisht të paprovuara ashtu vaksina e bërë nga materiali gjenetik – ARN ose ADN – nuk është aprovuar deri më tani.
Kështu që alternativat e mundshme për vaksina ndaj Covid-19 duhet të trajtohen si vaksina të reja.
Një ilustrim i kësaj është një vaksinë që u prodhua në vitet 1960 kundër virusit syncytial të frymëmarrjes, një virus i zakonshëm që shkakton simptoma të ftohjes tek fëmijët. Në provat klinike, kjo vaksinë u konstatua se përkeqësonte më shumë gjendjen tek foshnjat. Një efekt i ngjashëm është vërejtur te kafshët duke përdorur një vaksinë të hershme eksperimentale të Sars. Kjo vaksinë mendohet të përdoret për virusin e ri por duhet të testohet nën masa tëë forta sigurie për të parandaluar më shumë përhapjen e tij shkruan abcnews.al
Kështu aprovimi për një vaksinë të tillë do kohë dhe pse Presidenti Trump krjoi konfuzion kur, në një takim në Shtëpinë e Bardhë në 2 Mars, ai deklaroi se një vaksinë do të jetë e gatshme në nëntor – një afat i pamundur.
“Ashtu si shumica e vaksinologëve, nuk mendoj se kjo vaksinë nuk do të jetë e gatshme para 18 muajsh,” thotë Annelies wilder-Smith, profesore e sëmundjeve infektive .
Ndërkohë, ekziston një problem tjetër madhor. Sapo të miratohet një vaksinë, do të jetë e nevojshme të prodhohet në sasi të madhe – dhe shumë prej organizatave në garën e vaksinave për Covid-19 nuk kanë kapacitetin e nevojshëm të prodhimit.
Cepi dhe organizata të ngjashme do të jenë një ndihmë e madhe për gjetjen e vaksinës , duke i mbajtur edhe kompanitë e tjera të stimuluara për të zhvilluar vaksina të nevojshme.
Cepi planifikon të investojë në zhvillimin e një vaksine Covid-19 dhe rritjen e kapacitetit prodhues paralelisht, dhe në fillim të këtij muaji ajo bëri thirrje për 2bn dollarë për të ndihmuar në gjetjen e vaksinës.
Por nxjerrja e vaksinës duket se do të sjellë një tjetër problem.
Problemi qëndron tek fakti që vaksina duhet t’u bëhet të gjithë atyre që kanë nevojë. Kjo është një sfidë edhe brenda vendi dhe jashtë saj.
Në skenarin e një pandemie gripi, për shembull, Mbretëria e Bashkuar do të prioritizonte vaksinimin e punonjësve të kujdesit shëndetësor dhe të kujdesit shoqëror, së bashku me ata që konsiderohen si në rrezik më të lartë mjekësor – përfshirë fëmijët dhe gratë shtatzëna. Por në një pandemi, vendet gjithashtu konkurrojnë me njëra-tjetrën për ilaçe.
Për shkak se pandemitë kanë tendencë të godasin më shumë ato vende që kanë sistemet e kujdesit shëndetësor më të brishtë dhe të pafinancuara, ekziston një çekuilibër midis nevojës dhe fuqisë blerëse kur bëhet fjalë për vaksinat shkruan abcnews.al
Gjatë pandemisë së gripit H1N1 2009, për shembull, vaksinat u morën nga kombet që mund t’i përballonin ato, duke i lënë menjëanë vendet më të varfra.
Por gjithashtu mund të ketë edhe një skenar tjetër ku, India – një furnizues i madh i vaksinave në botë të vendosi që ato vaksina t’i përdori për njerëzit e saj dhe jo t’i eskportojë.
Por OBSH do të mbledhi qeveritë, fondacionet bamirëse dhe prodhuesit e vaksinave në mënyrë që të bien dakort për një strategji të barabartë të shpërndarjes globale. Por çdo pandemi është e ndryshme, dhe asnjë vend nuk është i detyruar të bëjë marrëveshjet që OBSH propozon.
Ndërsa Seth Berkley, Drejtori i Përgjithshëm i Gavi, thekson se: “Çeshtja është, çfarë do të ndodhë në ato vende ku ka një emergjencë kombëtare?
Kjo është ende duke u diskutuar.
Pandemia, thotë Wilder-Smith, “me siguri do të ketë arritur kulmin dhe rënien përpara se të vihet në dispozicion një vaksinë”. Një vaksinë mund të shpëtojë shumë jetë, veçanërisht nëse virusi do të jetë prezent ashtu – si gripi – dhe mund të ketë shpërthime të tjera, ndoshta sezonale.
Por deri atëherë, shpresa jonë më e mirë është që të parandalojmë sëmundjen sa më shumë që të jetë e mundur. Kështu dëgjoni këshillën e artë: lani duart tuaja./abcnews.al
So Nila09:20 | 28/02/2020
Ndërsa rastet e koronavirusit po rriten në të gjithë globin, të gjithë janë përqëndruar në gjetjen e një vaksine. BBC ka përgatitur disa pyetje-përgjigje në lidhje me vaksinat dhe sa shpejt mund të kemi një vaksinë për koronavirusin raporton abcnews.al
1.Si funksionojnë vaksinat?
Vaksinat luftojnë viruset dhe bakteret e sistemit imunitar. Ato mbrojnë trupin nga ata që njihen si “pushtues”, i luftojnë këto trupa dhe pastaj mësojnë organizmin si t’i luftojë ato. Kur njerëzit ekspozohen sërish ndaj virueseve ose baktereve, trupi i tyre ka të gjithë mekanizmin e duhur për t’i luftuar.
2.Çfarë lloj vaksinash ekzistojnë?
Metoda kryesore e vaksinimit për dekada ka qenë vaksina e fruthit, shytave dhe rubeolës.
Puna për një vaksinë të re të koronavirusit është më e komplikuar për shkak se ende nuk dihet kodi gjenetik i koronavirusit të ri, Sars-CoV-2.
Disa shkencëtarë të vaksinave po heqin pjesë të vogla të kodit gjenetik të koronavirusit dhe po e vendosin atë në viruse të tjera, plotësisht të padëmshme.
3.Deri ku ka shkuar puna për shpikjen e një vaksine kundër koronavirusit?
Studiuesit kanë zhvilluar disa lloje vaksinash, të cilat po testohen te kafshët.
4.Nëse krijohet vaksina e duhur, sa kohë do të duhet për t’u prodhuar në masë?
Nëse vaksinat e testuara te kafshët kanë rezultat, mund të provohen te njerëzit në fund të vitit. Edhe nëse puna e shkencëtarëve përparon për sa i përket gjetjes së vaksinës, do të duhet një punë masive për prodhimin e saj.
5.A do të funksionojnë njësoj te të gjithë njerëzit?
Është pothuajse e pashmangshme që vaksina të jetë më pak e suksesshme te njerëzit e moshuar. Kjo nuk lidhet me vaksinën në vetvete, por me sistemin imunitar, që në këtë rast nuk i përgjigjet mirë.
6.A do të ketë efekte anësore?
Të gjithë medikamentet, madje edhe paracetamoli, kanë efekte anësore. Por pa prova klinike është e pamundur të dihet se cilat mund të jenë efektet anësore të një vaksine eksperimentale.
7.Derisa të ketë një vaksinë, cilat trajtime janë të disponueshme?
Vaksinat parandalojnë infeksionet dhe mënyra më e mirë për të luftuar infeksionin është higjena e mirë.
Ka disa ilaçe anti-virale që përdoren në disa klinika, por nuk ka siguri nëse ato janë efektive./abcnews.al
nev ila16:00 | 26/01/2020
Qendra për Kontrollin dhe Parandalimin e Fatkeqësive (CDC) në Kinë ka filluar të zhvillojë një vaksinë kundër epidemisë së koronavirusit të ri të përhapur me shpejtësi në vend.
Gazeta kineze “South China Morning Post” citoi ekspertin e virologjisë Xu Wenbo të ketë thënë se ekspertët e qendrës kanë filluar të zhvillojnë një vaksinë kundër epidemisë së koronavirusit të ri (2019-nCoV) dhe se në kuadër të kësaj po zhvillojnë punime për të përcaktuar renditjen gjenetike të virusit të izoluar.
Xu tha se ekspertët po përdorin metodën e renditjes gjenetike me shpejtësi të lartë për të përcaktuar strukturën patogjenike të katër mostrave të marra nga virusi që nga 2 janari dhe se po kryhen edhe kontrolle për ilaçin kundër pneumonisë e cila është shfaqur për shkak të koronavirusit të ri.
Numri i viktimave nga përhapja e koronavirusit të ri (2019-nCoV) në qytetin Wuhan të Kinës është rritur në 56 ndërsa janë prekur mbi 1.975 të tjerë nga të cilët 324 në gjendje të rëndë.
Ndërkohë numri i personave nën vëzhgim që kanë kontaktuar me të infektuarit është 21.556 ndërsa 49 të infektuar janë liruar nga spitali pasi janë shëruar.
Në kuadër të masave të marra për të parandaluar përhapjen e epidemisë, u ndërprenë përkohësisht udhëtimet e linjave të gjata me autobus që sigurojnë transportin ndërqytetës nga Pekini në qytetet e tjera.
Ndërsa të dielën u njoftua se që nga e hëna do të ndërpriten udhëtimet me autobus të linjave të gjata nga Tianjin që është qyteti fqinj me Pekinin drejt rajoneve të tjera.
Pas qytetit Wuhan në rajonin Hubei në Kinë janë “izoluar shumë qytete” ku si pasojë është ndërprerë edhe transporti publik. Duke filluar nga e diela, izolohet edhe Shantou, qytet me rreth 5.6 milionë banorë që ndodhet në rajonin Guandong.
Për shkak të përhapjes së virusit në një kohë të shkurtër nga qyteti Wuhan në rajonin Hubei drejt qyteteve dhe rajoneve të tjera, u ndalua transporti publik kryesisht në Wuhan dhe në 13 qytete të tjera të mëdha dhe të vogla./abcnews.al
ger ta16:22 | 19/11/2019
Vaksina e gripit këtë vit ka nisur të shpërndahet me vonesë. Vitet e mëparshme shpërndahej në tetor ndërsa këtë vit nisi në muajin nëntor. Aktualisht jo të gjitha qëndrat shëndetësore në vend e disponojnë. Ministria e Shëndetësisë këtë vit ka zgjeruar dhe grupet që do ta përfitojnë atë falas. Veç personelit shëndetësor dhe të moshuarve dhe janë shtuar fëmijët nga 2 deri 5 vjeç.
Mësohet se në Qarkun e Gjirokastrës vaksinimi nuk ka nisur të kryet. Burimet e Abc Neës sqarojnë se sot mjekët e shëndetit publik nga rrethet janë nisur drejt Tiranës për të tërhequr vaksinat.
Edhe në qytetin bregdetar të Vlorës intresi i qytetarëve për tu vaksinuar është I lartë. Deri tani janë në dispozicion të tyre janë rreth 4.200 vaksina. Po jo të gjithë përfituesit kanë djeni se mund ta kryejnë falas.
Në Shkodër është siguruar një numër prej 7 mijë vaksinash që do aplikohen falas dhe shefja e epidemiologjisë, Dhurata Hysa thekson se ende nuk ka numër masiv të prekurish nga gripi stinor.
Ndryshe paraqitet situate në Qarkun Dibër, pasi prej 2 javësh ka vijuar vaksinimi falas. Por sasia prej 900 është shumë e papërfillshme në raport me grupet që kanë nevojë.
Mësohet se në Fier është rritur kërkesa për vaksinën e gripit. Rreth 4800 kanë nisur tu injektohen të moshuarve, të sëmurëve kronikë dhe fëmijëve, por ky numri s’mbulon të gjitha këto kategori.
Pensionistët dhe prindër të fëmijëve deri në 5 vjec në pjesën më të madhe janë ende të paqartë.
Ndërkaq në Kukës ka më shumë se një javë që ka nisur vaksinimi i popullates kunder gripit, por dhe në këtë qark sasia nuk mjafton.
Shefja e Epidemiologjise Denisa Duraku, shprehet se kontigjenti nuk është i mjaftueshëm për të përballuar skemën e personave qeë përfitojnë falas vaksinat
Sasia e vaksinave që janë përllogaritur të jepen falas nga Ministria e Shëndetësisë është 138 mijë doza. Po është e qartë se ajo nuk mbulon numrin total të të moshuarve, të sëmurëve kronikë, shtatëzanve dhe fëmijëve.
ABC NEWS është i pari televizion në Shqipëri që në ditën e parë të transmetimeve nis me lidhje direkte nga 7 studio lokale ne Shkodër, Durrës, Elbasan, Korcë, fier, Vlorë e Gjirokaster. Për të pasuruar gjeografinë e informacionit së shpejti do të mundesohet edhe studio nga Lezha me transmetime live në cdo kohë.
Në faqen zyrtare në internet, abcnews.al do të gjeni portalin më të pasur ballkanik me lidhje në rrjetet më të mëdha sociale facebook, twitter si dhe në një prej websiteve më të fuqishëm në kulturën e internetit YOUTUBE. Transmetimi i ABC news është live 24 ore.
NUIS/NIPT K01711004FKontaktTelefono
22:36 | 02/04/2020
