Në vite të ndryshme gjatë verës, temperaturat e ujit në Karaibe rriten, kolonitë e ndritshme të koraleve prej ari, jeshile dhe blu kanë ndriçuar vendin ishullor të Kubës.
Ndërsa jeta detare e Kubës ka vuajtur nga peshkimi i tepërt dhe ndotja, ka prova të mëdha që ngrohja e ujërave për shkak të ndryshimit të klimës mund të shkaktojë edhe një dëm të madh, si në brigjet e ishullit ashtu edhe globalisht.
Hulumtimi i botuar të hënën zbulon se numri i përgjithshëm i specieve të ujit të hapur ra me rreth gjysmën në 40 vjet deri në 2010 në zonat detare tropikale në të gjithë botën. Gjatë asaj kohe, temperaturat e sipërfaqes së detit në tropikët u rritën gati 0.2 gradë Celsius.
“Ndryshimi i klimës tashmë po ndikon në shpërndarjen e larmisë së specieve detare”, me ndryshimet që janë më dramatike në Hemisferën Veriore, ku ujërat janë ngrohur më shpejt, tha bashkëautorja e studimit Chhaya Chaudhary, një biogjeograf në Universitetin Goethe.
Ndërsa faktorë të shumtë si mbipeshkimi kanë ndikuar në speciet tropikale, studimi i botuar në Procedurat e Akademisë Kombëtare të Shkencave gjeti një lidhje të fortë midis rënies së specieve dhe rritjes së temperaturës.
Shumëllojshmëria e specieve të peshkut është në rënie, zbuluan studiuesit.
Ndërsa studimet e kaluara kanë treguar se ngrohja e oqeanit po shtyn disa specie të migrojnë në ujëra më të ftohtë, studimi i ri përpiqet të vlerësojë atë ndikim më të gjerë duke analizuar të dhëna për 48,661 specie detare, duke përfshirë peshqit, molusqet, zogjtë dhe koralet që nga viti 1955.
Baza e të dhënave është një shembull përfaqësues i 20% të të gjitha specieve detare me ujë të hapur dhe të detit që banojnë si koralet dhe sfungjerët, thanë studiuesit.
Numri i specieve të bashkangjitura në shtratin e detit mbeti disi i qëndrueshëm në tropikët midis viteve 1970 dhe 2010, sipas studimit. Disa u gjetën gjithashtu përtej tropikëve, duke sugjeruar se ata kishin zgjeruar rrezat e tyre.
Me fjalë të tjera, thonë shkencëtarët, speciet që mund të lëvizin po lëvizin.
“Në historinë gjeologjike, kjo ka ndodhur sa hap e mbyll sytë,” tha Sebastian Ferse, një ekolog në Qendrën për Kërkime Detare Tropikale, i cili nuk ishte i përfshirë në studim. “Të shohësh ndryshime të tilla që ndodhin kaq shpejt është diçka mjaft alarmante.”
Për speciet fikse si koralet, lëvizja nuk është një opsion.
“Një nga pyetjet e mëdha është ‘A do të jenë në gjendje shkëmbinj nënujorë koralesh si ekosisteme dhe korale si specie të lëvizin në veri ose në jug aq shpejt sa të përshtaten me një klimë në ndryshim?”, Tha Ferse.
Flotat e peshkut dhe notarëve të tjerë që zhvendosen me shpejtësi në ujëra më të butë mund të shkatërrojnë ekosistemet koralore që ata lënë pas së bashku me çdo industri të peshkimit dhe turizmit që mbështeten tek ata.
Ndryshime të tilla “mund të kenë një ndikim vërtet të madh në disa nga komunitetet njerëzore më të prekshme rreth planetit”, tha Stuart Pimm, një shkencëtar në Universitetin Duke.
Për Kubën, një ndikim i tillë mund të zbërthejë përpjekjet e vendit ishullor për të menaxhuar kopshtet e saj nënujore megjithëse koralet e saj kanë qenë më pak të stresuara nga zhvillimi i bregdetit dhe ndotja sesa koralet në vende të tjera. Ato konsiderohen më elastike ndaj ngrohjes së oqeanit.
“Është mbresëlënëse të kthehesh në një zonë që përjetoi zbardhues të rëndësishëm një vit më parë, por duket krejtësisht e shëndetshme një vit më vonë,” tha Daniel Ëhittle, i cili kryeson programin e Karaibeve në Fondin e Mbrojtjes së Mjedisit./abcnews.al
