Zyrtarët izraelitë dhe palestinezë u takuan të dielën në qytetin turistik egjiptian Sharm el-Sheikh në një përpjekje për të lehtësuar tensionet midis palëve dhe për të frenuar një dhune përpara festave që fillojnë këtë javë.
Takimi është përpjekja e dytë nga palët, e drejtuar nga aleatët rajonalë, Egjipti dhe Jordania, si dhe SHBA, për t’i dhënë fund një dhune njëvjeçare që i ka marrë jetën më shumë se 200 palestinezë të vrarë nga sulmi izraelit dhe më shumë se 40 izraelitë ose të huaj të vrarë në sulmet palestineze.
Çfarëdo përparimi që doli nga takimi i mëparshëm në Jordani në fund të muajit të kaluar, i cili përfundoi me premtime për uljen e tensioneve, u rrëzua shpejt nga binarët kur shpërtheu përsëri dhunë në të njëjtën ditë. Një person i armatosur palestinez qëlloi dhe vrau dy izraelitë në Bregun Perëndimor të pushtuar, dhe kolonët hebrenj në përgjigje shkatërruan pronën e tij dhe vranë një palestinez.
Gjakderdhja është rritur që nga takimi i fundit, duke i ulur pritshmëritë për paqe. Megjithatë, ndërmjetësit duan të lehtësojnë tensionet përpara muajit të shenjtë mysliman të Ramazanit, i cili fillon këtë javë dhe që përkon muajin e ardhshëm me festën hebraike të Pashkës.
Ahmed Abu Zaid, një zëdhënës i ministrisë së jashtme egjiptiane, tha se në takimin e së dielës do të marrin pjesë zyrtarë të nivelit të lartë politik dhe të sigurisë nga secila palë, si dhe nga Egjipti, Jordania dhe SHBA. Ai shkroi në Twitter se bisedimet janë pjesë e përpjekjeve për të arritur dhe mbështetur qetësinë mes Izraelit dhe palestinezëve.
Abu Zaid tha se pjesëmarrja rajonale dhe ndërkombëtare në takim synon krijimin e “mekanizmave” për të ndjekur që palët të bien dakord, por nuk dha detaje shtesë.
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu nuk e përmendi samitin në takimin e tij javor të kabinetit.
Zyrtari palestinez Hussein al-Sheikh shkroi në Twitter se takimi kishte për qëllim të kërkonte fundin e këtij agresioni të vazhdueshëm izraelit kundër nesh. Nuk pati asnjë koment të menjëhershëm nga Izraeli për takimin, por mediat izraelite thanë se zyrtarë të lartë të sigurisë do të merrnin pjesë.
Periudha e ardhshme është e ndjeshme sepse një numër i madh besimtarësh hebrenj dhe myslimanë shkojnë në Qytetin e Vjetër të Jerusalemit, zemra e konfliktit dhe një pikë ndezje për dhunë. Një numër i madh hebrenjsh pritet të vizitojnë gjithashtu një vend kyç të shenjtë të Jeruzalemit, i njohur për myslimanët si Shenjtërorja Fisnike dhe për hebrenjtë si Mali i Tempullit, të cilin palestinezët e shohin si një provokim. Përplasjet në atë vend në vitin 2021 nxitën një lufte 11-ditore midis Izraelit dhe Hamasit.
Ndërsa dhuna filloi nën qeverinë e mëparshme izraelite, ajo është intensifikuar në dy muajt e parë të qeverisë së re të Izraelit, e kryesuar nga Netanyahu dhe koalicioni i tij. Është administrata më e krahut të djathtë të vendit ndonjëherë dhe dominohet nga mbështetës të zgjidhjeve të vijës së ashpër. Itamar Ben-Gvir, ministri që mbikëqyr policinë, është një ekstremist që ka patur dënime të mëparshme për nxitje të dhunës dhe mbështetje të një grupi terrorist hebre. Ministri i Financave Bezalel Smotrich bëri thirrje që qyteti palestinez i goditur nga tërbimi të “fshihej”, më pas kërkoi falje pas një proteste ndërkombëtare.
Dhuna midis Izraelit dhe palestinezëve ndodh prej vitesh në Bregun Perëndimor dhe Jerusalemin Lindor.
Pas një vale sulmesh palestineze kundër izraelitëve pranverën e kaluar, Izraeli nisi bastisje pothuajse çdo natë në Bregun Perëndimor në atë që thotë se është një përpjekje për të frenuar sulmet dhe për të çmontuar rrjetet militante. Por bastisjet nuk duket se e ngadalësuan dhunën dhe sulmet kundër izraelitëve kanë vazhduar, duke vrarë 44 persona.
Gati 150 palestinezë u vranë nga Izraeli në Bregun Perëndimor dhe Jerusalemin lindor në vitin 2022, duke e bërë atë vitin më vdekjeprurës në ato territore që nga viti 2004. Vetëm këtë vit, 85 palestinezë janë vrarë, sipas një raporti nga Associated Press.
Izraeli thotë se shumica e të vrarëve kanë qenë militantë. Por të rinjtë që hedhin gurë që protestojnë kundër inkursioneve janë vrarë gjithashtu, si dhe njerëz që nuk janë përfshirë në konfrontime. Qindra palestinezë janë grumbulluar dhe vendosur nën të ashtuquajturin paraburgim administrativ, gjë që u mohon atyre një proces të rregullt për arsye sigurie.
Izraeli pushtoi Bregun Perëndimor, Jerusalemin lindor dhe Rripin e Gazës në luftën e Lindjes së Mesme të vitit 1967. Palestinezët i kërkojnë ato territore për shtetin e tyre të ardhshëm të pavarur. /abcnews.al
