Për herë të parë në dekada, një ushtar amerikan ndodhet në paraburgim në Korenë e Veriut. Mund të jetë një skenar triller diplomatik që do të shkaktonte problem për Shtetet e Bashkuara dhe aleatin e saj, Korenë e Jugut.
Sidomos në një kohë kur ata po përpiqen të ruajnë presionin ndaj Phenianit, i cili po shton testet e raketave balistike dhe po intensifikon retorikën e tij luftarake.
Ushtria amerikane ka identifikuar ushtarin që kaloi zonën e çmilitarizuar në Korenë e Veriut të marten.
Bëhet fjalë për ushtarin Travis King.
Zyrtarët amerikanë thonë se ushtari qëllimisht dhe pa autorizim kaloi në Korenë e Veriut ndërsa ishte në një ekspeditë në Zonën e Përbashkët të Sigurisë, një kompleks ndërtesash brenda zonës së çmilitarizuar (DMZ) që ndan Korenë e Veriut dhe atë të Jugut që nga fundi i luftës së tyre në vitin 1953 e deri më sot, raporton abcnews.al.
“Ne besojmë se ai është aktualisht në paraburgim (në Republikën Popullore Demokratike të Koresë) dhe ne po punojmë me homologët tanë (Ushtrinë Popullore Koreane) për të zgjidhur incidentin,” tha në një deklaratë zëdhënësi i Forcave së SHBA, Isaac Taylor.
King, 23 vjeç regjistrua në ushtri në janar 2021. Nuk dihet se sa kohë ka qëndruar në Korenë e Jugut, por ai u lirua më 10 korrik pas dy muajsh në burgjet e vendit. Ndaj tij ishte ngritur procedim disiplinor për sulm të dhunshëm dhe dëmtim të automjetit të policisë.
Disa ditë pas lirimit të tij, ai u shoqërua në një aeroport për tu kthyer në Shtetet e Bashkuara, sipas zyrtarëve amerikanë. Megjithatë, ai nuk hipi kurrë në avion për tu kthyer në SHBA. Në vend të kësaj, ai u largua nga aeroporti dhe u nis për në ekspeditën e Zonës së Përbashkët të Sigurisë.
King besohet të jetë ushtari i parë amerikan që kalon në Korenë e Veriut që nga viti 1982. Nëna e tij, Claudine Gates, tha për ABC Neës se nuk mund ta imagjinonte djalin e saj duke bërë një gjë të tillë. Ai duhet të ishte çmendur.
Marrëdhëniet midis Shteteve të Bashkuara dhe Koresë së Veriut kanë qenë të tensionuara për dekada, por vitet e fundit situata është përkeqësuar.
Tensionet midis Phenianit dhe Uashingtonit janë rritur pasi Koreja e Veriut ka rritur programet e saj bërthamore dhe raketore që kur ish-presidenti i SHBA Donald Trump “ngriu” bisedimet me Kim Jong Un të Koresë së Veriut në vitin 2019, raporton abcnews.al.
Bisedimet, gjithsej tre takime, në të cilat Trump u bë presidenti i parë në detyrë i SHBA-së që kaloi të njëjtën linjë që kaloi King të martën, përfunduan pa probleme diplomatike.
Koreja e Veriut ka kryer tri herë teste të raketave balistike ndërkontinentale këtë vit. Ajo ka akuzuar Uashingtonin dhe Seulin për nxitje të tensioneve me stërvitjet ushtarake dhe vendosjen e sistemeve të armëve, duke përfshirë një nëndetëse të marinës amerikane me aftësi bërthamore në portin e Koresë së Jugut të Busan këtë javë.
Vitin e kaluar, Koreja e Veriut testoi më shumë se 90 raketa kalibr dhe balistike, duke përfshirë një që fluturoi mbi Japoni, duke shkelur sanksionet ndërkombëtare.
Rritja e testimeve ka ngritur shqetësime për përgatitjen e mundshme për një provë të mundshme bërthamore. Do të jetë i pari që nga viti 2017. Shtetet e Bashkuara nuk kanë marrëdhënie zyrtare diplomatike me Korenë e Veriut. Ambasada suedeze në Phenian vepron si një ndërlidhës me SHBA, raporton abcnews.al.
Sekretari amerikan i Mbrojtjes Lloyd Austin tha se shqetësimi kryesor i Pentagonit është siguria e ushtarit. King është në paraburgim në një regjim autoritar dhe njëpartiak që i konsideron Shtetet e Bashkuara një armik kryesor.
Vlera e inteligjencës ushtarake që ushtari mund t’i sigurojë Koresë së Veriut është e panjohur. Si ushtar, ai ka të ngjarë të mos ketë akses në informacione të nivelit të lartë. Por ai mund të jetë në gjendje të flasë për planin e bazave ose njësive dhe numrin e trupave të vendosura atje.
Për më tepër, si ushtar dhe qytetar i SHBA-së, King është gjithashtu një mjet i fuqishëm negociues për Phenianin. Komanda e Kombeve të Bashkuara, e cila mbikëqyr operacionet në DMZ, tha se “po punonte me homologët e saj të Ushtrisë Popullore të Koresë së Veriut për të zgjidhur këtë incident”.
Nuk dihet se çfarë mund të kërkojë Koreja e Veriut për të lejuar kthimin e tij në SHBA. Koreja e Veriut mund të përdorë ushtarin për qëllime propagandistike.
Ushtarët amerikanë kanë dezertuar në anën e Koresë së Veriut në të kaluarën, kryesisht pas përfundimit të Luftës së Koresë.
Amerikani i fundit i njohur që mbahej nga Koreja e Veriut ishte Laërence Bruce Byron, i cili, sipas mediave shtetërore të Koresë së Veriut, kaloi nga Kina në Korenë e Veriut, raporton abcnews.al,
Pheniani akuzoi Loërance se punonte për Agjencinë Qendrore të Inteligjencës së SHBA-së, por e liroi atë rreth një muaj pas arrestimit të tij, me ambasadën suedeze në Korenë e Veriut që ndërmjetësoi lirimin.
Rasti më i famshëm i fundit i një amerikani në Korenë e Veriut ishte ai i Otto Warmbier, një student amerikan që vizitoi vendin si turist në vitin 2016. Qëndrimi i tij i planifikuar pesë-ditor u shndërrua në një paraburgim 17-mujor pasi ai u akuzua se u përpoq të vidhte një pankartë politike nga hoteli i tij.
Warmbier u dënua me 15 vjet punë të rëndë për këtë akuzë, por u lirua në vitin 2017. Megjithatë, gjendja e tij fizike ishte e keqe, me Uashingtonin që tha se ai ishte torturuar ndërsa ishte në paraburgim.
Ai vdiq më pak se një javë pasi u kthye në Shtetet e Bashkuara nga dëmtimi i rëndë në tru. Ndoshta rasti më i famshëm i kalimit të një ushtari amerikan në Korenë e Veriut ishte ai i Charles Jenkins, një rreshter i ushtrisë amerikane që kaloi në vend në vitin 1965 ndërsa shërbente në një njësi ushtarake amerikane pranë DMZ.
Jenkins më vonë pretendoi se ishte penduar për dezertimin e tij dhe ia atribuoi vendimin e tij alkoolit. Ndërsa ishte në Korenë e Veriut, ai u shfaq në filma propagandistikë, u mësoi spiunëve koreano-veriorë anglisht dhe shpenzoi deri në tetë orë në ditë duke studiuar shkrimet e liderëve të Koresë së Veriut.
Ai u lejua të largohej nga Koreja e Veriut në vitin 2004, dy vjet pasi gruaja e tij, një shtetase japoneze e cila ishte rrëmbyer nga shtëpia e saj në Japoni në vitin 1978, u lejua të largohej nga vendi sipas një marrëveshjeje midis Phenianit dhe Tokios.
Megjithatë, vetëm disa orë pasi u publikua lajmi për ndalimin e ushtarit, Pheniani hodhi dy raketa balistike në det, të cilat analistët thanë se ishin në përgjigje të mbërritjes së një nëndetëse bërthamore amerikane në Korenë e Jugut dhe jo ndaj rastit të togerit 23-vjeçar.
/abcnews.al
