Një studim i ri ku përfshin miliona njerëz zbulon se ekspozimi ndaj ndotjes së ajrit mund të lidhet me një rrezik në rritje të depresionit në moshat e vjetra.
Shkencëtarët po gjejnë prova se ata që jetojnë në zona me nivele të larta të ndotjes janë në rrezik më të madh të depresionit sesa ata që jetojnë në zona me ajër më të pastër.
Studimi i ri është një nga të parët që shqyrton lidhjet midis ekspozimit afatgjatë ndaj cilësisë së dobët të ajrit dhe rrezikut të depresionit të diagnostikuar pas moshës 64 vjeçare. Depresioni tek të moshuarit shoqërohet, ndër të tjera, me probleme me qartësinë mendore dhe probleme fizike, madje edhe me vdekje.
Hulumtimet e mëparshme kanë treguar se një diagnozë e depresionit është më e rrallë tek njerëzit e moshuar sesa tek të rinjtë. “Kjo është një nga arsyet kryesore që ne donim të bënim këtë analizë,” shpjegoi Dr. Xinye Qiu, një nga autorët e studimit të ri, të publikuar në JAMA Network Open. Qiu është një studiuese postdoktorale në Departamentin e Shëndetit Mjedisor në Shkollën e Shëndetit Publik në Harvard TH Chan. “Çuditërisht, ne gjetëm një numër të madh të diagnozave të depresionit me fillim të këtij studimi,” thotë ajo.
Studiuesit shikuan të dhënat për më shumë se 8.9 milion njerëz të siguruar përmes Medicare dhe zbuluan se më shumë se 1.52 milion ishin diagnostikuar me depresion më vonë në jetë. Numri i vërtetë është ndoshta më i lartë, pasi studimet tregojnë se depresioni është më i vështirë për t’u diagnostikuar te pacientët e moshuar dhe shumë raste nuk zbulohen.
Për të përcaktuar ekspozimin e mundshëm të pjesëmarrësve ndaj ndotjes së ajrit, Qiu dhe së bashku me kolegët e saj shikuan zonat ku jetonin njerëzit e diagnostikuar me depresion dhe krijuan modele që vlerësonin nivelet e ekspozimit ndaj cilësisë së dobët të ajrit.
Studiuesit shikuan ekspozimin e pjesëmarrësve ndaj tre llojeve të ndotjes së ajrit: ndotja nga grimcat e vogla PM2.5 (grimcat PM2.5 mund të depërtojnë në mushkëri dhe të hyjnë në gjak), emetimet e dioksidit të azotit (nënproduktet e djegies nga trafiku i automjeteve) dhe ozoni ndotje (nga makinat, termocentralet dhe rafineritë).
Studiuesit zbuluan se njerëzit që jetonin në zona me nivele më të larta të ndotjes për një kohë të gjatë kishin më shumë gjasa të diagnostikoheshin me depresion.
Korrelacioni ishte edhe më i madh midis depresionit dhe ekspozimit ndaj ndotjes së grimcave PM2.5, ose dioksidit të azotit, në shtresat më të ulëta ekonomike. Lidhja më e madhe mund të jetë për shkak se këto grupe sociale janë të ekspozuara në të njëjtën kohë ndaj stresit dhe kushteve të këqija mjedisore, thotë studimi.
Është gjithashtu e mundur që njerëzit që jetojnë në zona me ajër të ndotur të kenë probleme fizike të lidhura me përkeqësimin e shëndetit mendor, thekson studimi.
Ekspertja është veçanërisht e shqetësuar për efektet e ndryshimeve klimatike në shëndetin mendor. Ndotja e ozonit do të rritet me ngrohjen e planetit dhe studimi zbuloi se ky lloj ndotje ishte më i lidhur me depresionin në moshat më të vjetra sesa ndotja PM2.5 ose dioksidi i azotit. /abcnews.al
