Satelitët e vjetër nuk “vdesin” në hapësirë. Ata nisen me karburantin e fundit drejt atmosferës së Tokës dhe digjen ndërsa rihyjnë në shtresat e sipërme të planetit.
Por kompania fillestare Orbit Fab dëshiron t’i japë fund epokës kur satelitët e dobishëm shkatërrohen për shkak të mungesës së karburantit. Kompania dëshiron të krijojë një rrjet stacionesh karburanti në orbitë rreth Tokës dhe tashmë gëzon mbështetjen e Departamentit të Mbrojtjes së SHBA-së, pasi ka zhvilluar një standard për portet e karburantit të përdorur nga prodhuesit e satelitëve.
Të hënën, kompania me bazë në Kolorado konfirmoi se kishte mbledhur 28.5 milionë dollarë në kapital, duke tejkaluar objektivat e saj aktuale të të ardhurave.
Për CEO të Orbit Fab, Daniel Faber, zgjatja e jetës së satelitëve është evolucioni natyror i shembullit të SpaceX për nxjerrjen në treg të raketave të ripërdorshme. “Nëse nuk kemi një raketë të ripërdorshme, jemi të humbur,” thotë ai. “Kjo është perspektiva e industrisë. Në pak vite, nëse nuk kemi një satelit të rimbushshëm, jemi gjithashtu të humbur.”
Ndërtimi i infrastrukturës për të mundësuar furnizimin me karburant të satelitëve është më i lehtë në teori sesa në praktikë. Së pari, është e vështirë të bindësh prodhuesit të investojnë në aftësitë e karburantit pa një infrastrukturë gjithëpërfshirëse të karburantit në vend”.
Edhe kështu, stimuli financiar është i madh, siç komentohet nga revista Forbes. Satelitët e mëdhenj gjeostacionarë që mbështesin infrastrukturën siç janë rrjetet e telekomunikacionit kushtojnë qindra miliona dollarë , madje edhe miliarda dollarë, dhe vetëm lëshimi i tyre mund të kushtojë dhjetëra miliona.
Por tërheqja gravitacionale e luhatshme nga Toka, Dielli dhe Hëna tërheq disa satelitë nga orbita e tyre ideale dhe karburanti kërkohet për t’i mbajtur ata, në distancën optimale nga planeti.
Orbit Fab vlerëson koston e karburantit të një sateliti në 20 milionë dollarë për 100 kilogramë hidrazinë, e cila i ndihmon satelitët të qëndrojnë më gjatë në vend duke zgjatur “jetën” e tyre.
“Nëse keni një aset në orbitë, duhet ta trajtoni atë si një aset”, komenton Faber, duke thënë se një tjetër avantazh i logjikës së karburantit është se është më i lirë se hedhja e së njëjtës sasi karburanti nga Toka në hapësirë. Kjo do të thotë që një satelit nuk duhet domosdoshmërisht të lëshohet me një rezervuar të plotë karburanti. Kjo do të zvogëlojë koston e vendosjes së tij në orbitë dhe karburanti mund të rimbushet në Hapësirë, më lirë.
Që nga themelimi i saj në 2018 nga Faber, kompania ka ndërmarrë një sërë hapash për të ndërtuar infrastrukturën e duhur të karburantit në orbitën rreth Tokës.
Në vitin 2019, ajo dëshmoi se pajisjet që ka zhvilluar funksionojnë dhe u bë kompania e parë private që dërgoi ujë në Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës. Një nga risitë e tij kryesore është RAFTI, një standard për furnizimin me karburant të porteve në anije kozmike që është miratuar nga disa agjenci qeveritare amerikane, duke përfshirë Departamentin e Mbrojtjes, dhe mbi 100 kompani.
Përafrimi i DoD është kritik për të ardhmen e kompanisë sepse vendos një standard që industria duhet të ndjekë, vëren Quilty. Kompania prodhon pjesët mekanike të ndërfaqes dhe po punon me prodhuesit e anijeve kozmike për të avancuar integrimin e sistemit në satelitët dhe anijet e ardhshme. “Është një model biznesi i zgjuar”, përfundon Quilty. /abcnews.al
