Në zgjedhjet e para të përgjithshme që kur Mbretëria e Bashkuar u largua zyrtarisht nga BE, liderët laburistë dhe konservatorë heshtën në lidhje me Brexit. Ka pasur disa aspirata të paqarta për ta bërë atë të funksionojë, por deri më tani asgjë.
Si kryeministër, Keir Starmer do të duhet të merret me të, veçanërisht pasi më shumë britanikë tani po zbulojnë se pasojat negative të largimit nga BE janë më të mëdha se pozitivet. Në një sondazh të janarit, një shumicë mbështeti ribashkimin.
Në përgjithësi, ribashkimi duket një perspektivë e largët.
Pra, çfarë opsionesh ka Starmer për të përmirësuar marrëdhëniet me BE-në?
Shumë problem për konservatorët në Europë mund t’i atribuohen ndarjeve që janë shfaqur që nga fundi i viteve 1980.
Laburistët nuk kanë ekuivalentin e Grupit Europian të Kërkimeve Euroskeptike konservatore të linjës së ashpër dhe nën Starmer Mbretëria e Bashkuar pritet të jetë afër Evropës dhe Amerikës së Veriut. Qeveria e re duhet të përballet me pak probleme parlamentare rreth politikës evropiane.
Përkundrazi, janë forcat jashtë Ëestminster-it që mund të shkaktojnë vështirësi: mediat e njohura që mbështesin Brexit-in dhe një BE në ankth për të lëvizur nga dalja e MB-së.
Për t’i kapërcyer këto, Starmer duhet të gjejë çështje ku Mbretëria e Bashkuar mund (ose të paktën duket se) merr një rol udhëheqës dhe ku ka një konvergjencë interesash me BE-në.
Pro-europianizmi i Churchill, varej në mënyrë eksplicite nga përjashtimi dhe përparësia britanike. Në kohën e traktatit të Romës të vitit 1957, Britania e Madhe zgjodhi të anashkalojë udhëheqjen franceze dhe gjermane perëndimore të Komunitetit Ekonomik Evropian duke themeluar Shoqatën Evropiane të Tregtisë së Lirë, në të cilën ishte deri tani ekonomia më e madhe.
Në vitin 1963, Charles De Gaulle i Francës hodhi poshtë kërkesën e Britanisë për BEE, i paaftë për të toleruar rivalitetin me një fuqi në det të hapur, ai iu referua veçanërisht Britanisë si një ishull dhe si rrjedhim shumë i ndryshëm nga Evropa kontinentale.
Përpara fjalimit të saj famëkeq (dhe të keqkuptuar në Bruges të 1988-ës) , Margaret Thatcher ishte shumë më e hapur ndaj projektit evropian sesa tani.
Tony Blair, gjithashtu, e parashikoi Mbretërinë e Bashkuar në një rol udhëheqës evropian, edhe pse mosmarrëveshjet rreth luftës në Irak tensionuan marrëdhëniet më të rëndësishme.
Britania e Starmer, duke u parë si udhëheqëse në Europë (madje edhe jashtë BE-së) mund të sfidojë nxitjet nacionaliste të një shtypi të shqetësuar dhe të krahut të djathtë konservator.
Ka dy çështje kyçe ku ai mund të marrë këtë rol udhëheqës: migrimi dhe tregtia. Në vend, rritja e emigracionit duket se të paktën ka kontribuar në rimarrjen e shumë zonave elektorale në veri të Anglisë nga laburistët.
Por një marrëveshje e ndjeshme, pas Brexit me Europën për azilin dhe migracionin ka qenë deri më tani e pakapshme. Në vend të kësaj, ne kemi pasur një sërë nismash pjesë-pjesë rreth bashkëpunimit, disa prej të cilave ende nuk janë finalizuar.
Nëse qeveria Starmer merr drejtimin në lidhjen e një marrëveshjeje të re, duke shpërndarë në mënyrë të drejtë kërkesat për azil në BE dhe MB, mund të fillojë të zvogëlojë numrin e atyre që bëjnë kalime të rrezikshme të kanaleve.
Shumica e laburistëve i jep asaj një mundësi ideale për të ndjekur përfitime afatgjata. Rritja e fundit e mbështetjes për të djathtën ekstreme në zgjedhjet parlamentare evropiane dhe franceze mund ta bëjë BE-në të heqë ngurrimin e saj për t’u angazhuar me Mbretërinë e Bashkuar, nëse ndihmon në luftimin e perceptimit të butësisë ndaj migracionit.
Tregtia dhe siguria
Do të ishte shumë më e kujdesshme që qeveria të ngadalësonte ritmin e marrëveshjes me rregulloret e BE-së për mallrat dhe shërbimet. Nëse anëtarësimi në tregun e vetëm ose bashkimin doganor janë edhe perspektiva të largëta, do të ishte e arsyeshme të reduktohej divergjenca aq sa është praktike.
Një ndarje e tillë duhet të ndodhë ende në një shkallë të konsiderueshme, por rregulloret e klimës dhe mjedisit janë një fushë ku Mbretëria e Bashkuar tashmë është dukshëm jashtë hapit me BE-në.
Duke pasur parasysh se sa e rëndësishme mbetet tregtia MB-BE, me 42% të eksporteve të Mbretërisë së Bashkuar që shkojnë në BE dhe 51% të importeve që vijnë prej saj, kjo do të përfitonte të gjitha palët, edhe nëse ribashkimi nuk është një fakt i kryer.
Siguria është një tjetër fushë reale e interesit të përbashkët. Manifesti i Laburistëve premton “një pakt të ri ambicioz sigurie MB-BE”.
I shqetësuar për të demonstruar avantazhet e Brexit, Boris Johnson ishte zakon të theksonte epërsinë e përgjigjes së Britanisë ndaj pushtimit rus të Ukrainës në krahasim me atë të BE-së.
Në realitet, Mbretëria e Bashkuar dhe BE (mënjanë Viktor Orban i Hungarisë) janë në mënyrë të ngjashme të shqetësuara për inkursionet ruse drejt perëndimit, për të mos përmendur sulmet kibernetike dhe ndërhyrjet në zgjedhje.
Demonstrimi i lidershipit në Europë mund të tregojë angazhim duke qetësuar audiencën në Mbretërinë e Bashkuar që kanë frikë të ribashkohen në mënyrë të fshehtë. Migrimi dhe siguria janë dy fusha në të cilat harmonia e interesave është e dukshme. Starmer duhet të shfrytëzojë mundësitë që ofron të kesh një parti relativisht të bashkuar për çështjet europiane.
/abcnews.al