Nga Holly Elliot, CNBC
Volodymyr Zelensky u bë president i Ukrainës në vitin 2019, duke mbushur titujt në mediat ndërkombëtare. Kjo nuk ndodhi sepse ai ishte një peshë e rëndë politike që mendohej se ishte i duhuri për të zgjidhur sfidat e thella të Ukrainës, duke filluar nga një krizë ekonomike te korrupsioni dhe një oligarki e rrënjosur dhe e fuqishme për të mos përmendur konfliktin midis forcave ukrainase dhe separatistëve pro-rusë në lindje të vendit.
Ishte pikërisht e kundërta. Zelensky ishte një rishtar politik, frekuenca më e afërt e të cilit me politikën ishte të luante rolin e presidentit ukrainas në një serial të mirënjohur televiziv vendas, përpara se jeta të imitonte artin dhe ai vendosi të të kandidonte për president.
Kur ai fitoi zgjedhjet presidenciale në një fitore dërrmuese në mars 2019, askush nuk mund ta merrte me mend se aktori, shkrimtari dhe komediani i dikurshëm do të bëhej një nga politikanët më të njohur dhe më të respektuar në botë pas pushtimit rus të Ukrainës.
Por nën udhëheqjen e tij, dhe me forcën e forcave të armatosura të Ukrainës dhe qëndrueshmërinë e popullsisë civile, Ukraina ka luftuar dhe Zelensky ka marrë lavdërime (ai sapo u emërua “Personi i Vitit” nga Time Magazine dhe FT), raporton abcnews.al.
“Mendoj se Zelensky ka dëshmuar se është një lider i jashtëzakonshëm dhe jashtëzakonisht efektiv, si një lider ushtarak dhe si figurë publike, në drejtim të mbështetjes për Ukrainën në nivel ndërkombëtar,” tha për CNBC Max Hess, bashkëpunëtor në Institutin e Kërkimeve të Politikës së Jashtme.
“Ata kanë vazhduar të miratojnë legjislacionin në përputhje me paketat e mëparshme reformuese për mbështetje ndërkombëtare. Dhe sigurisht, më duket se gjëja vërtet interesante është se sa një udhëheqës frymëzues ka qenë pothuajse për të gjithë,” shtoi ai.
Hess tha se megjithëse Zelensky me siguri ka pasur shumë kritikë kur u bë president, dyshimet e tyre janë hedhur poshtë.
“Kishte shumë njerëz që ishin shumë kritikë ndaj Zelenskyy para luftës, si në Ukrainë dhe veçanërisht diaspora ukrainase, të cilët e shihnin atë si shumë të butë ose të dobët ose pro rus, ose kryesisht, potencialisht të përkushtuar ndaj oligarkëve. Asnjë nga këto nuk ka rezultuar e vërtetë, “tha Hess.
“Realiteti është se do të doja të kishim politikanë si Zelensky në Perëndim në këtë pikë. Por për ta zbutur këtë, a do të thotë kjo se ai do të ishte presidenti i përsosur në Ukrainë, nëse do të kishte paqe?
Nuk më takon mua ta them këtë, padyshim që duhet ta thonë ukrainasit. Por pikërisht tani, nga lidershipi që ai ka demonstruar gjatë kohës së luftës, sigurisht që mendoj se ai do të ketë mbështetje universal për një kohë të gjatë.”
“Më shumë i përgjegjshëm se i guximshëm”
Nga ana e tij, Zelensky është përpjekur të minimizojë qëndrimin e tij të guximshëm ndaj Rusisë, dukë thënë për FT-së se ai ishte “më i përgjegjshëm se sa i guximshëm” dhe thjesht nuk donte “të zhgënjente njerëzit”.
Megjithatë, që nga fillimi i luftës, Zelensky ka qenë një udhëheqës i denjë, ai ka qëndruar në Ukrainë, duke vizituar vijën e frontit dhe qytetet e shkatërruara nga lufta. Ai refuzoi një ofertë nga SHBA-ja për të evakuuar atë dhe familjen e tij nga Kievi, me ambasadën e Ukrainës në Britani duke postuar në Tëitter se ai ishte përgjigjur se kishte nevojë për municion, në vend të një udhëtimi jashtë vendit, raporton abcnews.al.
Moska besonte se mund të pushtonte fqinjin e saj pa shumë probleme dhe kishte arsye të besonte kështu, pasi ndaj saj ishin vendosur shumë pak sanksione pas aneksimit të Krimesë në vitin 2014 dhe biznesi global me Rusinë vazhdoi si zakonisht.
Mbështetja e Rusisë për separatistët në Donbas në Ukrainën lindore ka vazhduar që nga aneksimi. Si e tillë, farat e luftës aktuale ishin mbjellë tashmë në kohën kur Zelensky mori detyrën, por presidenti i Ukrainës dukej ngurrues të besonte se vendi i tij mund të futej në luftë me fqinjin e tij.
Edhe në fund të janarit 2022, Zelensky po zvogëlonte kërcënimin e një pushtimi, pavarësisht pranisë së mbi 100,000 trupave ruse përgjatë kufirit me Ukrainën, duke thënë se nuk duhej të shqetësoheshim. Ai po kërkonte të ruante stabilitetin ekonomik mes frikës së shtuar në Perëndim se Rusia po përgatitej të pushtonte Ukrainën.
Shtetet e Bashkuara paralajmëruan në janar, megjithatë, se ekzistonte një “mundësi e veçantë” që pushtimi të ndodhte në shkurt, një parashikim që doli i vërtetë më 24 shkurt.
Tani, Ukraina po reziston dhe po lufton kundër forcave ruse pavarësisht lodhjes dhe bombardimeve, veçanërisht Ukrainës lindore dhe jugore. Forcat e vendit, të armatosura me një sërë armësh të furnizuara nga perëndimi, kanë kundërshtuar pritshmëritë ndërsa vazhdojnë të kundërsulmojnë dhe mbrojnë territorin e tyre, duke rimarrë pjesë të konsiderueshme të Ukrainës lindore dhe jugore, raporton abcnews.al.
Ndërkohë, Zelensky-t i është dashur të mësohet me takimet e përditshme diplomatike, globale, në të cilat i është dashur të lutet për ndihmë, armë dhe ndihmë financiare, si dhe përditësimin e civilëve në baza ditore dhe nate për luftën.
Atij i është dashur gjithashtu të ecë në një litar të ngushtë diplomatik, duke e ditur se Ukraina mbështetet në pasurinë e miqve të saj, për sa i përket armëve me vlerë miliarda dollarë dhe tolerancës ndaj çmimeve më të larta të ushqimit dhe energjisë si rezultat i sanksioneve për të vazhduar të luftojë kundër Rusisë.
Kjo ka qenë një rrugë e vështirë.
Ka pasur një raport në media në qershor se presidenti i SHBA-së Joe Biden humbi durimin me Zelensky-t me raportin që sugjeronte se Biden kishte dhënë dritën jeshile për 1 miliard dollarë ndihmë ushtarake kur Zelensky tha se nuk po merrte ndihmën e nevojshme, që bëri Biden të ngrinte zërin dhe t’i thoshte se mund të tregonte më shumë mirënjohje.
Pas përbuzjeve të raportuara, Zelensky lëshoi një deklaratë duke falenderuar popullin amerikan për bujarinë e tij dhe shprehu mirënjohjen e tij ndaj aleatëve të Ukrainës për ndihmën e tyre në luftën e Kievit kundër Rusisë.
Sfidat përveç luftës
Ndërsa beteja është larg fundit, Zelensky po përballet me presione në frontin e brendshëm që do të duhet të adresohen në një moment, sipas Orysia Lutsevych, drejtuese dhe hulumtuese në Forumin e Ukrainës, Programin e Rusisë dhe Euroazisë në institutin e mendimit Chatham House.
Tre sfidat kryesore me të cilat përballet qeveria lidhen me sigurinë, ekonominë dhe shëndetin e demokracisë së Ukrainës, tha Lutsevych në një konferencë të fundit të Chatham House.
Në frontin e sigurisë, për shembull, Lutsevych vuri në dukje se ekziston një kërkesë e fortë midis ukrainasve që Ukraina të jetë pjesë e NATO-s, por është jashtëzakonisht e pamundur që Ukraina të jetë në gjendje të bashkohet me aleancën ushtarake për vite ose ndonjëherë.
“Së dyti, ekonomia, Ukraina po përballet me një rënie të madhe ekonomike për shkak të agresionit rus. Ekonomia e saj mund të shënojë rënie në 40% këtë vit dhe Ukraina mbështetet shumë në ndihmën perëndimore.
Pavarësisht sfidave të tilla, Lutsevych vuri në dukje se, në përgjithësi, Zelensky gëzon vlerësime të larta të miratimit midis ukrainasve për grumbullimin e forcave të vendit dhe publikut në baza ditore.
“Mbi 90% e ukrainasve e miratojnë performancën e tij, ata mendojnë se ai ka arritur të përballojë me sukses agresionin rus por ka mobilizuar gjithashtu mbështetjen perëndimore në këtë konflikt dhe kjo është diçka që vlerësohet shumë.
Ukrainasit dhe ata besojnë se sjellja e tij personaleduke qëndruar në Kiev dhe duke mos ikur nga vendi ishte në gjendje të stabilizonte vendin.”
/abcnews.al
