Pse ‘America First’ ende dominon politikën e jashtme

schedule12:07 - 8 Shtator, 2023

schedule 12:07 - 8 Shtator, 2023

Nga Johannes Lang, The Hill

Kushdo që dyshoi se “America First” ishte një strategji fituese e fushatës, duhet vetëm të shikojë shifrat më të fundit të sondazheve republikane. Donald Trump, i cili e ka bërë sloganin qendror në fushatën e tij presidenciale, është ndjekur nga një fushë pretendentësh njëri më nacionalist se tjetri.

“Duhet të vendosim interesat e amerikanëve në radhë të parë”, u përgjigj së fundmi Vivek Ramaswamy kur u pyet për ndihmën e SHBA për Ukrainën.

Ndërsa kundërshtarët e tij mund të mos bien dakord për Ukrainën, Ramaswamy flet për një konsensus të gjatë, mbi politikën e jashtme të SHBA.

Administratat e njëpasnjëshme demokratike dhe republikane injorojnë vazhdimisht efektet e veprimeve të tyre jashtë vendit për hir të interesave të amerikanëve në vend.

Problemi me politikën e jashtme të SHBA-së është mungesa e thellë e shqetësimit për të huajt.

Dhe në themel të problemit nuk janë vetëm elitat apo politikanët, por të gjithë amerikanët. Herë pas here, Shtetet e Bashkuara kanë “shkëmbyer” jetë në kurriz të një interesi strategjik të keq-përcaktuar.

Në vitin 1971, Richard Nixon mbështeti gjenocidin e Pakistanit kundër Bangladeshit, duke shpresuar se përmirësimi i marrëdhënieve me Pakistanin do të lehtësonte një afrim me Kinën, raporton abcnews.al.

Pas vitit 2015, SHBA zhvilloi një fushatë brutale saudite kundër Jemenit me qëllimin e vetëm për të minuar ndikimin iranian.

Vendimmarrësit priren të kenë një pamje shumë miopike të veprimeve të tyre. Analistët e sigurisë kombëtare sot bien dakord se pushtimi në Irak ishte një gabim strategjik: lufta është fajësuar për një rënie të fuqisë së butë të SHBA-së, një rritje të terrorizmit dhe rigjallërimin e Iranit.

Por ata kryesisht injorojnë rreth 300,000 civilë të vdekur si rezultat i pushtimit të SHBA.

Politikëbërësit duket se i konsiderojnë jetën e civilëve të denjë vetëm si një mjet për një qëllim.

Tre vjet pas luftës në Irak, gjeneralët amerikanë përvijuan një strategji të re për të kundërshtuar kërcënimin e kryengritjes duke siguruar më mire jetën e civilëve. Megjithatë, askund në letrën e bardhë prej 250 faqesh nuk kishte një argument moral për këtë ndryshim.

Autorët e raportit shqetësoheshin vetëm se dëmi kolateral do të “gërryente mbështetjen popullore dhe do të nxiste propagandën e kryengritësve”.

Pas sulmeve të tmerrshme të 11 shtatorit, Xhorxh W. Bush në mënyrë famëkeqe i shpalli luftë terrorit në mbrojtje të atdheut kombëtar. Rreth 4.5 milionë njerëz kanë vdekur si pasojë e kësaj lufte.

Numri i jetëve amerikane të shpëtuar? Me gjasë maksimumi disa qindra. Edhe nëse lufta kundër terrorit do të kishte parandaluar një tjetër 11 shtator çdo vit, numri i viktimave do të kalonte përsëri atë të amerikanëve të shpëtuar.

Pra, pse politika e jashtme amerikane shpërfill kaq krejtësisht të huaj? Shumë nga e majta fajësojnë stimujt tinëzarë që shtrembërojnë vendimmarrjen demokratike mbi politikën e jashtme të SHBA, raporton abcnews.al.

Për këtë arsye, luftërat e Amerikës janë krijimi i një kompleksi industrial ushtarak të pangopur që përjetëson konfliktin për përfitime financiare. Të tjerë fajësojnë lobet e diasporës ose individët e etur për pushtet me ndikim të madh mbi procesin politik.

Por kjo histori është e paplotë. Ndryshe nga çfarë mund të sugjerojë kritika, gjeneralët janë shpesh ata që kundërshtojnë më shumë përdorimin e forcës. Ndikimi i lobeve apo individëve të fuqishëm vështirë se mund të shpjegojë pse administratat e njëpasnjëshme kanë ndjekur vazhdimisht përfshirjen ushtarake në vende të largëta si Vietnami apo Afganistani, të cilat nuk kishin popullsi të konsiderueshme të diasporës.

Në vend që të injorojnë opinionin publik, vendimmarrësit në fakt janë mjaft të përgjegjshëm ndaj sondazheve. Luftërat në Vietnam dhe Irak fillimisht gëzonin mbështetje dërrmuese.

E vërteta është se votuesit janë pjesë e problemit. Mungesa e ndjeshmërisë është një fije e zakonshme gjatë gjithë historisë sonë: kur bombat e Oppenheimer ranë në Hiroshima dhe Nagasaki, 85 përqind e amerikanëve e miratuan, raporton abcnews.al.

Në vitin 1968, opozita kundër luftës së Vietnamit po trondiste vendin, por edhe atëherë, vetëm 4 përqind e amerikanëve ishin kundër luftës për shkak të shqetësimit se shumë civilë mund të vdisnin.

Përgjegjësia për të riparuar politikën e jashtme të SHBA-së bie mbi të gjithë politikanët, ekspertët dhe qytetarët e zakonshëm. Tashmë, kërcënimet ndaj jetëve amerikane formësojnë në mënyrë thelbësore politikën e jashtme të SHBA-së. Po ashtu edhe humbja e jetëve në vendet aleate, siç e demonstron fuqishëm mbështetja dypartiake për Ukrainën.

Por ndjeshmëria e amerikanëve është e shkurtër ndaj atyre që nuk duken si ata. Pakkush duket se kujdeset që numri i të vdekurve të luftës civile në Etiopi është tashmë 10 herë më i lartë se ai i pushtimit rus të Ukrainës.

Politika e jashtme e SHBA-së favorizon vendet me një histori të përbashkët ose trashëgimi kulturore.

Në rrënjë të dështimeve morale në politikën e jashtme qëndron kriza e imagjinatës. Analistët e politikës së jashtme mund të mos pajtohen se si të përmbushim më mirë interesat tona kombëtare, por ata rrallë dyshojnë se politika jonë e jashtme duhet të përputhet me interesat tona kombëtare.

Si pasojë, ata që kujdesen për botën jashtë Amerikës duhet të justifikojnë pikëpamjet e tyre duke iu referuar interesave të SHBA-së.

Por një politikë e jashtme e rrënjosur vetëm në interesin kombëtar nuk mund të jetë një politikë e jashtme morale.

Sigurisht, Shtetet e Bashkuara nuk janë të vetmet në ndjekjen e interesave të tyre strategjike. Qeveritë ruse apo kineze nuk kujdesen më për jetën e civilëve jashtë vendit.

Por Amerika mund të bëjë më mirë. Popullatat e diasporës së saj kanë luajtur historikisht një rol të rëndësishëm në drejtimin e vëmendjes së Amerikës drejt mizorive jashtë vendit, raporton abcnews.al

Përmbushja e interesave tradicionale kombëtare me një shqetësim të thellë për të huajt do të nënkuptonte një largim rrënjësor nga politika e jashtme shekullore e SHBA-së.

Por së pari duhet të përballet me pasojat vrastare të një politike konsistente të Amerikës. Problemi nuk është se amerikanët vetë nuk janë shumë izolacionistë apo ndërhyrës, shumë realistë apo shumë liberalë.

Problemi është se ata nuk kujdesën apo shqetësohen shumë për jetën e të huajve.

/abcnews.al

Mos rri jashtë: bashkohu me ABC News. Ne jemi kudo!