“Ne kemi nevojë për super luks, ashtu si një shkretëtirë ka nevojë për ujë”. Kështu shprehet kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, në një prononcim të shkurtër për “Financial Times”, sa i takon planeve të Jared Kushner në Shqipëri.
Rama sqaron se qasja fillestare për projektin miliona dollarësh të dhëndrit të ish-presidentit amerikan, Donald Trump për transformimin e ishullit të Sazanit u bë nga vetë Kushner.
Kjo ndryshe nga planet e investimeve në Serbi, të cilat duket se patën një “negociator”, ish të Dërguarin Special të Shteteve të Bashkuara të Amerikës për dialogun Kosovë-Serbi, Richard Grenell.
“Kushner dhe Grenell bënë uverturën në Shqipëri përpara se të ktheheshin për të investuar në Serbi. I vetmi ndryshim është se në Shqipëri ishte Kushner, jo Grenell, ai që bëri qasjen fillestare”.
“Në Serbi sigurisht që Grenell ishte prezantuesi, por këtu jo”, thotë Rama.
Në mars numri një i Qeverisë theksoi se, Kushner ka bërë një kërkesë zyrtare për ishullin e Sazanit, që ai të investojë aty për ngritjen e një resorti turistik luksoz.
Megjithatë, Rama ka thënë po ashtu se Kushner me kompaninë e tij nuk ka bërë kërkesë zyrtare sa i takon Zvërnecit.
Vetë fakti se investimi mund të ndodhë ndërkaq, sipas Ramës, do të sjellë fitime të jashtëzakonshme për Shqipërinë, pasi në idenë e ngritjes së një zone luksi turistik, një turist aty pritet të shpenzojë një shumë aq sa 100 turistë të zakonshëm në vend, duke u kthyer kështu në një zonë të turizmit të lartë për herë të parë në Shqipëri.
Pse po e kërkon Kushner investimin e Sazanit?
Jared Kushner, dhëndri i ish-Presidentit amerikan, Donald Trump dhe një figurë e shquar në politikën amerikane, ka vendosur synimin e tij në Ballkan me planet për tre zhvillime transformuese të pronave në Shqipëri dhe Serbi.
Përpjekja e Kushnerit në rajon vjen ndërsa firma e tij e kapitalit privat me bazë në Miami, Affinity Partners, angazhohet në diskutime të avancuara për investime që tejkalojnë 1 miliard dollarë, me shpresën për të riformuar peizazhin e turizmit dhe pasurive të paluajtshme në Evropën Juglindore.
Ndër projektet ambicioze është shndërrimi i ishullit të Sazanit të Shqipërisë, dikur një bastion ushtarak, në një komunitet luksoz eko-resort të markës Aman.
“Aftësia për të zhvilluar 3 milje vijë bregdetare të bukur dhe një ishull 1400 hektarësh në mes të zemrës së Mesdheut është unike”, tha Kushner fillimisht për “The New York Post”.
“Uji është blu kristal si Maldivet. Eshte e bukur. Plazhet janë të pabesueshme dhe është vetëm një nga këto vende të veçanta.”
Kushner tërhiqet nga sektori i turizmit në zhvillim të Shqipërisë, i nxitur nga rritja e tij e shpejtë dhe vlerësimi ndërkombëtar.
Veçanërisht, Ksamili i Shqipërisë renditet ndër destinacionet kryesore globale në Airbnb, duke reflektuar daljen e vendit nga e kaluara e tij komuniste për t’u bërë një pikë e nxehtë për udhëtarët që kërkojnë bukuri të paprishur dhe intriga historike.
Dikur e quajtur “Koreja e Veriut e Evropës”, Shqipëria ka pësuar një evolucion dhe tani krenohet me stabilitetin makroekonomik, një industri turistike në rritje dhe një tërheqje në rritje për investitorët ndërkombëtarë.
Të dhënat nga UNWTO (Organizata Botërore e Turizmit të Kombeve të Bashkuara) nënvizojnë ngjitjen e Shqipërisë si destinacioni turistik me rritje më të shpejtë në Evropë, duke e pozicionuar atë përkrah peshave të rënda globale si Katari dhe Arabia Saudite.
Joshja e Ballkanit shtrihet përtej Shqipërisë, me Affinity që synon një tjetër sipërmarrje në kryeqytetin e Serbisë, Beograd.
Këtu, Kushner planifikon të rivitalizojë një zonë historike të mbetur bosh që nga bombardimet e NATO-s në 1999, duke parashikuar një hotel luksoz, hapësira tregtare dhe mbi 1 mijë e 500 rezidenca.
Dhe nuk është e vështirë të kuptosh pse Kushner do të donte një copë nga ai “byrek”.
Sipërmarrjet e Kushnerit përputhen me transformimin më të gjerë ekonomik të rajonit. Por nuk ka të bëjë vetëm me joshjen e plazheve me rërë dhe ujërave të kaltra.
Ndërsa Affinity ndërmerr këto nisma të guximshme, Kushner është i vetëdijshëm për potencialin e tyre për të katalizuar zhvillimin e mëtejshëm në rajon, ndoshta duke lindur vatër tjetër të turizmit dhe investimeve.
“Nuk do të jetë sekret për shumë më gjatë”, tha Kushner. Ende në fazat e hershme të zhvillimit, nuk dihet se kur do të përfundojnë këto projekte.
Një draft i marrëveshjes i dhënë për “The Times” zbuloi se qeveria serbe do t’i jepte Kushnerit një qira 99-vjeçare pa pagesë dhe akses për të ndërtuar një hotel luksoz, një kompleks apartamentesh dhe një muze në vendin historik. Por vendimi i Kushnerit për t’u zhvilluar në Beograd nuk erdhi saktësisht nga hiçi. Në vitin 2013, dy vjet para se të fillonte të kandidonte për president, Trump i tha një zyrtari të lartë të qeverisë serbe për vizionin e tij për të ndërtuar një hotel luksoz në vend.
Përfaqësuesit nga Organizata Trump udhëtuan në Beograd për të vlerësuar vendin. Megjithatë, projekti dështoi të materializohej përpara zgjedhjes së Trump në 2016.
Pas largimit të tij nga qeveria, Kushner themeloi Affinity, një firmë e kapitalit privat që ka grumbulluar asete prej 3.1 miliardë dollarësh. Firma siguroi mbështetje të konsiderueshme nga investitorët e mbështetur nga shteti i Lindjes së Mesme, veçanërisht duke marrë rreth 2 miliardë dollarë nga Fondi i Investimeve Publike të Arabisë Saudite.
Megjithëse investimi i madh ka tërhequr vëmendjen, Kushner mbrojti financimin gjatë një samiti në Majami të sponsorizuar nga kompania mediatike Axios duke thënë se ai ndoqi çdo ligj dhe rregull të etikës. “Nëse më pyesni për punën që kemi bërë në Shtëpinë e Bardhë, për kritikët e mi, ajo që them është një vendim i vetëm që morëm që nuk ishte në interes të Amerikës”, tha Kushner.
Për më tepër, Affinity po eksploron mundësi për investime në sektorë të tillë si energjia e rinovueshme, qendrat e të dhënave dhe inteligjenca artificiale.