Në një pyll të Gjeorgjisë jugore, u mbollën mijëra pemë, por me një veçori të rëndësishme.
Rreth 5000 prej këtyre fidanëve u modifikuan gjenetikisht për t’u rritur me shpejtësi dhe për të thithur dioksid karboni nga atmosfera. Plepat besohet të jenë pemët e para të modifikuara gjenetikisht të mbjella në Shtetet e Bashkuara.
Ashtu si prezantimi i domates Flavr Savr i hapi rrugën industrisë së re ushqimore të modifikuar gjenetikisht në vitin 1994, edhe tani, drejtuesit e këtij projekti aspirojnë të transformojnë pyllin.
Siç vërehet nga Living Carbon, kompania bioteknike me qendër në San Francisko që frymëzoi prodhoi plepat, me qëllimin që pemët e tyre të jenë një zgjidhje në shkallë të gjerë për ndryshimin e klimës.
“Kishte shumë njerëz që na thanë se ishte e pamundur,” pranon Mandy Hall, bashkëthemeluesja dhe CEO e kompanisë. Mirëpo, siç thotë ajo, ka pasur edhe nga ata që i kanë besuar ëndrrës së saj dhe kjo ka mjaftuar që të investonte 36 milionë dollarë në kompani.
Ndërsa ky proces ka pasoja themelore për Tokën, si një proces kimik është larg të qenit i përsosur, thonë shkencëtarët. Disa procese i pengojnë bimët të kapin dhe të ruajnë një pjesë të energjisë diellore që bie në gjethet e tyre. Këto procese kufizojnë shpejtësinë e rritjes së pemëve dhe bimëve të tjera, por edhe sasinë e dioksidit të karbonit që ato thithin.
Vitin e kaluar, kompania botoi në një punim ende të pa rishikuar nga kolegët se gjatë pesë muajve në serë, plepat e modifikuar u rritën 50 për qind më shpejt se ato jo të modifikuara gjenetikisht.
Studiuesit zakonisht vlerësojnë pemët në prova të kufizuara në terren përpara se të kalojnë në mbjellje në shkallë të gjerë, shpjegon Andrew Newhouse, i cili drejton një program të modifikuar gjenetikisht të gështenjës në Kolegjin e Shkencave Mjedisore dhe Pyjeve të SUNY. “Pretendimet e tyre duken të guximshme dhe të bazuara në të dhëna shumë të kufizuara,” thotë ai.
“Përvoja ime ndër vite është se sera nuk do të thotë gjithçka,” vëren Steve Strauss, një gjenetist në Universitetin e Oregonit, i cili gjithashtu argumenton se nevojiten më shumë të dhëna sesa performanca e pemëve në terren.
Aktualisht, Living Carbon bën mbjellje të synuara në toka private, ku pengesat procedurale dhe burokratike janë më të pakta. Në pranverë ajo planifikon të mbjellë plepa në një minierë të braktisur qymyri në Pensilvani dhe deri në vitin e ardhshëm kompania synon të ketë rritur miliona pemë të tjera. /abcnews.al
