Me plakjen e popullsisë po shtohen dhe sëmundjet neurodegjenerative. Parkinsoni është një prej tyre. Vjen për shkak të humbjes së neuroneve në disa zona të trurit ku prodhohet dopamina mungesa e të cilës çon në çrregullime të lëvizjes, por jo vetëm. Kryesisht prek moshat mbi 50 vjeç, por pacientë me parkinson ka dhe në moshë më të re.
“Është një formë parkinsoni, quhet juvenil, ke të shkruar në ADN tënde sëmundjen e parkinsonit, është një kategori e vogël pacientësh … simptomatika shfaqet herët 35-40 vjeç, moshë shumë e re për sëmundjet neurodegjenerative, pasi si grupmoshë është mbi 50 vjeç”
Gjenet janë shkaku kryesor por jo i vetëm. Neurologia Entela Basha rendit dhe faktorët mjedisor thotë se prek më tepër burrat se gratë në një raport 1.4 me 1 dhe tregon shenjat fillestare.
“Katër shenja specifike, dridhja, ngrija, ngadalësia në kryerjen e veprimeve dhe humbja e ekujlibrit, që të quhet parkinson duhet të plotësoj 2 deri në 3 nga këto katër kritere. Por patjetër që mund të jetë një formë parkinsonizmi qe do gjetur nëse është parkisonizëm në terren të një pathologjie tjetër degjenerative apo me bazë traume, infarkti hemorragjie të trurit apo metabolike. Kryesisht individët që kanë punuar me pesticide, kimikate, fermerët psh që plehrojnë tokën kanë riskun më të lartë se pjesa tjetër e popullatës urbane për të shfaqur parkinson.”
Në mungesë të një trajtimi që të shërojë plotësisht sëmundjen në ditën botërore të ndërgjegjësimit për parkinsonin në fokus vihet menaxhimi sa më i mirë i shenjave me terapi individuale dhe ndryshim të stilit të jetesës përmes një ushqyerje të shëndetshme dhe aktivitetit fizik.
“Nuk humbet jetën nga sëmundja e parkinsonit, në stade të avancuara vdekshmëria vjen nga sëmundje që mbivendosen, infarkt kardiak psh, por kryesisht këta persona humbasin jetën nga pnumonitë.”
Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë Parkinsoni mund të prekë më shumë se 12 milion njerëz deri në vitin 2040./abcnews.al
