Izraeli hoqi dorë nga planet për një sulm shumë më të madh kundër Iranit pas presionit diplomatik nga Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tjerë të huaj, sipas tre zyrtarëve të lartë izraelitë.
Udhëheqësit izraelitë fillimisht diskutuan për bombardimin e disa objektivave ushtarake anembanë Iranit javën e kaluar, duke përfshirë ato pranë Teheranit, kryeqytetin iranian, si hakmarrje për sulmin iranian të 13 prillit, thanë zyrtarët, duke folur në kushte anonimiteti për New York Times.
Një sulm i tillë do të ishte shumë më i vështirë për t’u injoruar nga Irani, duke rritur shanset për një konflikt të madh rajonal në Lindjen e Mesme.
Në fund të fundit, pasi Presidenti Biden, së bashku me ministrat e jashtëm të Britanisë dhe Gjermanisë, i kërkuan kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu të shmangte një luftë më të gjerë, Izraeli zgjodhi një sulm më të kufizuar të premten që shmangte dëme të konsiderueshme, duke reduktuar mundësinë e përshkallëzimit, të paktën aktualisht.
Megjithatë, sipas zyrtarëve izraelitë, sulmi i tregoi Iranit gjerësinë dhe sofistikimin e arsenalit ushtarak të Izraelit.
Në vend që të dërgonte avionë luftarakë në hapësirën ajrore iraniane, Izraeli lëshoi një numër të vogël raketash nga avionët e pozicionuar disa qindra milje në perëndim të tij të premten, sipas zyrtarëve izraelitë dhe dy zyrtarëve të lartë perëndimorë të informuar për sulmin.
Izraeli lëshoi gjithashtu drone të vegjël sulmues, për të ngatërruar mbrojtjen ajrore iraniane, thanë ata.
Objektet ushtarake në Iran janë sulmuar disa herë nga dronë të tillë gjatë viteve të fundit, dhe në disa raste Irani ka thënë se nuk e dinte se kujt i përkisnin.
Një zyrtar izraelit tha se forcat ajrore izraelite e rrëzuan qëllimisht raketën e dytë pasi u pa se e para kishte arritur objektivin e saj, në mënyrë që të mos shkaktonte shumë dëme. Një zyrtar perëndimor tha se ekzistonte mundësia që raketa thjesht të kishte mosfunksionuar.
Ata gjithashtu raportuan se qëllimi i Izraelit ishte që të lejonte Iranin të vazhdonte pa u kundërpërgjigjur në natyrë, ndërkohë që dëshironte të tregonte se kishte zhvilluar aftësinë për të goditur Iranin pa hyrë në hapësirën e tij ajrore ose madje pa aktivizuar grupet e mbrojtjes ajrore.
Izraeli gjithashtu shpresonte të demonstronte se mund të godiste grupet në fjalë në një pjesë të Iranit qendror që strehon disa objekte të mëdha bërthamore, duke përfshirë një fabrikë të pasurimit të uraniumit në Natanz, duke nënkuptuar se mund të arrinte gjithashtu ato objekte nëse do të kishte provuar.
Ushtria izraelite nuk pranoi të japë asnjë koment.
1 prill
Sulmi filloi më 1 prill, kur Izraeli goditi konsullatën iraniane në Damask, Siri, duke vrarë shtatë zyrtarë iranianë, duke përfshirë tre udhëheqës të lartë ushtarakë.
Irani nuk ishte kundërpërgjigjur pas disa sulmeve të ngjashme në të kaluarën, duke i bërë zyrtarët izraelitë të besonin se mund të vazhdonin të kryenin sulme të tilla pa provokuar një përgjigje të rëndësishme iraniane.
Këtë herë rezultoi ndryshe: Brenda një jave, Irani filloi t’u dërgonte mesazhe fqinjëve dhe diplomatëve të huaj se durimi i tij kishte mbaruar dhe se do t’i përgjigjej me një goditje të madhe Izraelit, sulmi i tij i parë i drejtpërdrejtë në tokën izraelite, raporton abcnews.al.
Sipas zyrtarëve izraelitë, gjatë asaj jave Izraeli filloi të përgatiste dy përgjigje të mëdha ushtarake.
I pari ishte një operacion mbrojtës për të penguar sulmin e pritshëm iranian, i cili u koordinua me Komandën Qendrore të SHBA.
I dyti ishte një operacion masiv ofensiv që do të kryhej nëse sulmi iranian do të materializohej.
Fillimisht, inteligjenca izraelite besonte se Irani po planifikonte të sulmonte me një sërë dronësh të mëdhenj dhe deri në 10 raketa balistike, thanë zyrtarët izraelitë. Me kalimin e javës, ky vlerësim u rrit në 60 raketa, duke rritur dëshirën e Izraelit për një kundërsulm të fortë.
Synimet ndryshuan
Udhëheqësit politikë dhe ushtarakë të Izraelit filluan të diskutojnë një kundërsulm që mund të fillonte sapo Irani të fillonte lëshimin e dronëve, edhe para se të dihej nëse dhe sa dëme kishin shkaktuar.
Sipas një zyrtari, plani iu prezantua kabinetit të luftës izraelite nga shefi i shtabit të ushtrisë gjeneral-lejtnant Herzi Halevi dhe shefi i Forcave Ajrore Tomer Bar herët të premten, më 12 prill, dy ditë para sulmit iranian.
Synimet e Izraelit ndryshuan pas sulmit iranian, thanë zyrtarët. Sulmi ishte edhe më i madh se sa pritej: Me më shumë se 100 raketa balistike, 170 dronë dhe rreth 30 raketa lundrimi, ishte një nga breshëritë më të mëdha të këtij lloji në historinë ushtarake.
Por mbrojtja e Izraelit, e cila u koordinua nga Shtetet e Bashkuara, Britania, Franca dhe Jordania, rrëzuan shumicën e raketave dhe dronëve dhe pati vetëm dëme të kufizuara në terren, duke zvogëluar nevojën për një reagim të shpejtë, raporton abcnews.al.
Komunikimi Netanyahu-Biden
Pika e kthesës, megjithatë, ishte një telefonatë në mëngjes midis Netanyahu dhe Biden, në të cilën presidenti amerikan inkurajoi udhëheqësin izraelit që ta trajtonte mbrojtjen e suksesshme si një fitore që nuk kërkonte reagim të mëtejshëm.
Të nesërmen, qeveria izraelite filloi t’u dërgonte mesazhe aleatëve të huaj se ende planifikonte të përgjigjej, por vetëm në një mënyrë të kufizuar që ishte shumë larg asaj që kishte planifikuar më parë, sipas një prej zyrtarëve të lartë perëndimorë.
Ata e kishin planifikuar fillimisht sulmin për të hënën mbrëma, thanë zyrtarët izraelitë, duke e kryer atë në minutën e fundit mes frikës se Hezbollahu, milicia libaneze e mbështetur nga Irani që është përfshirë në një konflikt të nivelit të ulët me Izraelin që nga tetori, mund të rritet ndjeshëm.
/abcnews.al
