Sa kalori digjni dhe cilët faktorë ndikojnë në metabolizëm?
Statistikat ndryshojnë nga personi në person. Ju ndoshta e keni vënë re se në përgjithësi, burrat harxhojnë më shumë kalori sesa gratë. Por a e keni menduar ndonjëherë se pse njerëz të ndryshëm djegin kalori me ritme të ndryshme, edhe gjatë stërvitjeve të njejta?
E vërteta është se metabolizmi ynë nuk është aspak një mekanizëm i thjeshtë. Po ka disa faktorë të ndryshëm që luajnë një rol në shpejtësinë e djegies së kalorive.
Këtu janë 6 faktorët që sipas ekspertëve ndikojnë në djegien e kalorive:
- Pesha trupore
“Në përgjithësi, sa më shumë të peshoni, aq më shumë kalori do të digjni”, sipas Kyle Gonzalez, një ekspert i fitnesit me bazë në San Francisko.
“Kaloritë janë vetëm një masë e energjisë, kështu që sa më shumë të peshoni, aq më shumë keni nevojë të lëvizni.” Me fjalë të tjera, nga dy persona me pesha të ndryshme, ai që peshon më shumë do të djegë më shumë kalori, sepse harxhon më shumë energji kur lëviz.
Njerëzit e shëndoshë gjithashtu priren të kenë organe të brendshme më të mëdha (si zemra, mëlçia, veshkat dhe mushkëritë), gjë që është një faktor i rëndësishëm në numrin e kalorive që digjen gjatë stërvitjeve sepse këto organe dhe proceset e tyre kërkojnë shumë më tepër energji, raporton abcnews.al
Një tjetër studim, shpjegon se humbja e peshës mund të shkaktojë përmirësime të tjera fiziologjike, duke përfshirë tendencën e trupit për të djegur yndyrën e ruajtur për energji, një proces i quajtur oksidimi i yndyrës.
Gjithashtu, stërvitja është diçka pozitive për shëndetin tuaj pavarësisht nëse humbisni peshë. Një përmbledhje e botuar në tetor 2021 në iScience sugjeron që ndërsa rritja e ushtrimeve zakonisht nuk çon në humbje afatgjatë të peshës, përmirësimi i kapacitetit kardiorespirator shoqërohet me rezultate më të mira shëndetësore dhe një rrezik më të ulët të vdekjes së parakohshme, pavarësisht nga pesha.
- Masa muskulare
Këtu situata ndërlikohet pak. Dikush që ka më shumë masë muskulare do të djegë më shumë kalori sesa dikush që ka të njejtën peshë, por ka më pak muskuj.
“Indi muskulor djeg më shumë kalori sesa indi dhjamor”, tha Jenaed Brodell, RD, një nutricioniste. Në fakt, të dhënat tregojnë se një kilogram muskul djeg rreth pesë kalori në ditë, ndërsa një kilogram yndyrë djeg rreth dy kalori në ditë.
Me pak fjalë, nëse doni të përmirësoni djegien e kalorive, merrni parasysh se sa shumë stërviteni.
“Dëshmitë tregojnë se ngritja e peshave djeg më shumë yndyrë [se sa kardio] dhe ka efekte afatgjata”, sipas Brodell, duke shtuar se qëllimet dhe aftësitë e secilit janë të ndryshme dhe varet nga ju se çfarë ushtrimesh do të zgjidhni.
- Seksi
“Burrat në përgjithësi djegin më shumë kalori gjatë seksit sesa gratë”, sipas Gonzalez. Meshkujt priren të jenë më të aftë fizikisht se gratë dhe kanë më shumë masë muskulore sesa gratë që kanë të njëjtë moshë dhe peshë.
“Burrat djegin 5 deri në 10% më shumë kalori sesa gratë dhe kjo përqindje zakonisht rritet me stërvitjen”, theksoi Gonzalez.
Këshilli Amerikan për Ushtrime (ACE) ka theksuar se burrat kanë nevojë për të paktën 2 deri në 5% yndyrë trupore, ndërsa gratë kanë nevojë për të paktën 10 deri në 13%. Por këto shifra minimale mund të mos jenë të mjaftueshme. Megjithëse nuk ka asnjë rekomandim zyrtar për përqindjen optimale të yndyrës trupore, raporton abcnews.al
Megjithatë, marrëdhënia midis shëndetit dhe yndyrës së trupit është komplekse. Përfundimi është se burrat dhe gratë duhet të përqendrohen përmirësimin e shëndetit kardiovaskular me një program trajnimi.
- Mosha
“Ndërsa plakemi, priremi të humbasim masën muskulore”, sipas Brodell. “Pas moshës 30 vjeç, ju filloni të humbisni deri në 3 deri në 5% të masës muskulore në dekadë”.
Arsyet për këtë nuk janë të kuptueshme, por sipas një përmbledhje të botuar në Aging Research Revieës ekziston mundësia pasi trupi ynë bëhet më rezistent ndaj hormoneve që nxisin sintezën e proteinave që është çelësi për ruajtjen e muskujve. Kjo humbje e masës muskulore ngadalëson ritmin tuaj metabolik – shpejtësinë me të cilën digjini kalori në pushim dhe gjatë stërvitjes.
Sipas një studimi të metabolizmit të njeriut, i botuar në Science, shkalla metabolike rritet midis moshës 20 dhe 60 vjeç dhe më pas fillon rënia e tij. Në studim, autorët matën shpenzimin e energjisë të 6,421 burrave dhe grave të moshës nga 8 ditë deri në 95 vjeç.
Edhe pse nuk mund të ndalojmë plakjen, ju mund të ruani apo edhe të rrisni masën e muskujve me stërvitje të rregullta, thotë Gonzalez.
- Niveli i aktivitetit tuaj fizik
Sa më shumë të stërviteni, aq më pozitive do të jetë për trupin tuaj.
“Ndërsa trupi juaj përshtatet me stërvitjen, do të digjni më pak kalori me të njëjtat stërvitje”, sipas Gonzalez. “Nga mushkëritë tuaja te muskujt, te zemra te truri juaj, trupi juaj bëhet më efikas ndërsa bëheni më të aftë”.
Kjo është arsyeja pse një fillestar mund të djegë shumë më shumë kalori sesa dikush që ka bërë të njëjtën stërvitje për vite dhe kjo është arsyeja pse ndryshimi i rutinës së stërvitjes mund të rrisë nivelin tuaj të fitnesit dhe ndoshta të përmirësojë gjendjen tuaj fizike, raporton abcnews.al
- Intensiteti i stërvitjes
Ekziston gjithashtu mundësia që dy persona që bëjnë të njëjtën stërvitje të djegin kalori të ndryshme. Dikush që ushtron me një intensitet të lartë, mund të djegë dy herë më shumë kalori në të njëjtën kohë se dikush që kryen stërvitje me intensitet të ulët.
Sipas DHHS, ushtrimet me intensitet më të lartë në rutinën tuaj do të rrisin sasinë e kalorive që digjni. Për të rritur intensitetin e stërvitjeve tuaja, rrisni ose shpejtësinë, ose peshat që përdorni.
Përfundimi është se duhet të përpiqeni të mos shqetësoheni shumë për gjërat që janë jashtë kontrollit tuaj. Stërvitja ka përfitime të panumërta përveç djegies së kalorive, kështu që gjëja më e rëndësishme është të gjeni ushtrimet që janë të përshtashme për ju.
/abcnews.al
