Nga ekonomist në president i Argjentinës, si arriti Javier Milei të dilte fitimtar në zgjedhje

schedule12:21 - 20 Nëntor, 2023

schedule 12:21 - 20 Nëntor, 2023

Javier Milei arriti të fitojë zgjedhjet presidenciale të së dielës në Argjentinë, duke siguruar 56% të votave. Diferenca midis dy kandidatëve ishte gati tre milionë vota.

Sipas informacioneve nga El Pais, presidenti i zgjedhur, gjatë gjithë periudhës parazgjedhore, premtoi “ndryshime drastike” për të përballuar varfërinë si pasojë e rritjes së inflacionit. Ai gjithashtu i dërgoi një mesazh komunitetit ndërkombëtar se Argjentina do të fitojë pozicionin e saj në botë, të cilin nuk duhet ta kishte humbur kurrë.

Në dy vjet, Miley arriti të shndërrohej nga economist në deputet. Me sloganin  “rroftë liria” gjatë fushatës së tij zgjedhore ai bëri thirrje për shfarosjen e “kastës politike”, të cilën ai e fajëson për krizën e vazhdueshme ekonomike që po shkatërron Argjentinën.

“Çelësi” i triumfit të Milei ishte mbështetja që mori nga ish-presidenti liberal Mauricio Macri (2015-2019).

Macri humbi në raundin e parë të zgjedhjeve të mbajtur më 22 tetor. Megjithatë, iu deshën më pak se 24 orë për të mbështetur hapur kandidatin dhe për t’i dhënë atij një dimension demokratik që në fund ishte e mjaftueshme për të bindur edhe votuesin më të pavendosur.

Presidenti i zgjedhur pritet të marrë detyrën më 10 dhjetor.

Zgjedhja e tij për drejtimin e Ministrisë së Ekonomisë konsiderohet veçanërisht e rëndësishme. Përveç rritjes së lartë të inflacionit, katër nga dhjetë argjentinas janë të varfër dhe rezervat e Bankës Qendrore janë në të kuqe, raporton abcnews.al.

Nevoja për të gjetur zgjidhje të menjëhershme do ta detyrojë Milei-n të negociojë me ata që ai i ofendoi gjatë fushatës zgjedhore. Me vetëm 38 nga 350 deputetë në Kongresin Kombëtar, Milei do të ketë nevojë për ndihmën  dhe votat e 94 deputetëve të Macrit.

Përballë rezultateve të së dielës, është e qartë se Milei ka thyer ngurrimin edhe të atyre argjentinasve, të cilët, që nga kthimi në demokraci në 1983, kanë mbrojtur rolin e një shteti sipërmarrës dhe social, qoftë peronist, radikal apo edhe liberal, si ai i Macri.

Në Argjentinë, shëndetësia dhe arsimi në të gjitha nivelet janë publike dhe falas. Për t’i dhënë fund inflacionit, i cili është mbi 140%, presidenti i ri propozoi dollarin si monedhë dhe mbylljen e Bankës Qendrore.

Çfarë ndryshimesh propozoi ai në periudhën parazgjedhore?

Ndër ndryshimet e propozuara nga Milei është terrorizmi shtetëror, duke argumentuar se shifra e 30,000 personave të zhdukur shtë “një justifikim për të vazhduar me vjedhjen”.

Ky flamur i negativitetit historik mbartet edhe nga kandidatja dhe zëvendëspresidentja e zgjedhur e tij, Victoria Villarreal, vajza e oficerëve ushtarakë.

Kur shkoi për të votuar të dielën, u ndesh me protestuesit. “Është hera e parë që vajza e një veterani nga Malvina bëhet nënkryetare. Nuk e di se çfarë i shqetëson ata, kur kishin fëmijë terroristësh në poste qeveritare. Ata që shqetësohen nga ardhja e lirisë së shprehjes janë ata të dhunshëm”, tha ajo.

Votat e Mileit ishin kryesisht nga shtresat e mesme dhe të ulëta, sidomos tek të rinjtë. Të ngopur nga krizat e përsëritura ekonomike, votuesit e lindur në republikë përqafuan idetë e kandidatit neoliberal dhe premtimin e tij për të rrëzuar gjithçka dhe për të filluar nga e para.

Ai gjithashtu arriti të grumbullojë 6.2 milionë vota  në raundin e parë nga Patricia Bullrich,  ish-ministrja e sigurisë e Macrit. Ai fitoi 21 nga 24 zonat elektorale të vendit, duke përfshirë Kordoba, Santa Fe dhe Mendoza, provinca e dytë më e madhe pas Buenos Aires, raporton abcnews.al.

Në fjalimin e tij të fitores, ai foli për një “natë historike për Argjentinën” përpara mijëra mbështetësve jashtë selisë së tij të fushatës në Buenos Aires.

“Ne po përballemi me probleme kolosale: inflacioni (143% nga viti në vit), stagnimi, mungesa e vendeve të punës, pasiguria, varfëria dhe mjerimi”, theksoi ai.

“Nuk ka vend për gjysmë masa”, paralajmëroi ai që prej dy vitesh paralajmëron se do të shkurtojë shpenzimet publike.

Ai ritheksoi se është i vendosur që të “përmirësojë financat” dhe të zgjidhë problemet e bankës qendrore, institucion në të cilin ka thënë se dëshiron ta shfuqizojë.

/abcnews.al