Masakra e Teksasit: Pse në Norvegji e Finlandë mund të blesh armë po aq lehtë sa në SHBA, por krimi është më i ulët

schedule10:14 - 30 Maj, 2022

schedule 10:14 - 30 Maj, 2022

The Conversation

Përktheu: Sonila Backa-abcnews.al

Në vazhdën e të shtënave më të fundit në një shkollë në Uvalde, Teksas , ku 19 nxënës dhe dy mësues u vranë nga një 18-vjeçar i armatosur, është bërë një krahasim se si qëndron SHBA-ja me vendet e tjera për  sa i përket vdekjeve të fëmijëve nga armët.

Siç ka theksuar organizata e pavarur jofitimprurëse amerikane, Fondi i Mbrojtjes së Fëmijëve,  armët janë tani shkaku kryesor i vdekjeve të fëmijëve në SHBA. Numri i të shtënave të fëmijëve është 9 në ditë, që do të thotë një vrasje dy orë e tridhjetë e gjashtë minuta.

Një pjesë e këtyre vrasjeve përfshijnë të shtëna në shkollë,  shumica janë vrasje të fëmijëve dhe lidhen me krimin rutinë dhe dhunën e bandave, dhe në masë dërrmuese rezultojnë në vdekjen e fëmijëve afrikano-amerikanë dhe të minoriteteve, raporton abcnews.al.

Numri i fëmijëve të vrarë nga armët është 36.5 herë më i lartë në SHBA, në krahasim me shumë vende të tjera me të ardhura të larta, duke përfshirë Austrinë, Australinë, Suedinë, Anglinë dhe Uellsin, sipas analizës së publikuar së fundmi nga New England Journal of Medicine.

Një auditim nga organizata e politikave dhe kërkimit me prirje ndaj demokratëve, Qendra për Progresin Amerikan të  50 shteteve të SHBA-së, zbuloi një lidhje të ngushtë midis shteteve me ligjet më të ashpra për armët dhe shteteve me shkallën më të ulët të krimit.

Ndërkohë, hulumtimi ndërkombëtar ka krahasuar ligjet kombëtare të armëve, normat e posedimit të armëve të zjarrit dhe normat e dhunës.

Rezultatet janë befasuese sipas grafikut më poshtë.

Është interesante se shoqëritë europiane që i afrohen normave të posedimit të armëve në SHBA,  si Finlanda dhe Norvegjia, janë ndër shoqëritë më të sigurta ndërkombëtarisht për sa i përket vrasjeve.

Studiuesit flasin për kulturat e armëve “të civilizuara” dhe kulturat ku zotërimi i armëve lidhet me vlerat tradicionale të respektit dhe përgjegjësisë, dhe të tjera ku disponueshmëria e armëve fuqizon në masë të madhe njerëzit me mendje kriminale dhe të paqëndrueshme, duke shtuar dhunën dhe kaosin.

Nivelet e larta të kohezionit social, nivelet e ulëta të krimit dhe nivelet e larta ndërkombëtare të besimit te policia dhe institucionet sociale duket se reduktojnë nivelin e vrasjeve me armë.

Ana e kundërt e këtij konstatimi, megjithatë, është se zotërimi i lartë i armëve në vende si Finlanda, Suedia dhe Zvicra kanë nivele dukshëm më të larta të vetëvrasjeve me  armë. Mbretëria e Bashkuar dhe Japonia, me disa nga ligjet më të ashpra të armëve në botë, kanë normat më të ulëta të vrasjeve me armë.

Gjithashtu, numri i të vdekurve në të shtënat masive të fundit në SHBA është përkeqësuar shumë nga autorët që përdorin pushkë për të kryer sulmet e tyre. Si rezultat i fokusit të ri ndërkombëtar për kontrollin e armëve, studiuesit filluan të fokusoheshin më pak te arma si një variabël i pavarur dhe në vend të kësaj filluan të trajtojnë kontekstet dhe kulturat e ndryshme të përdorimit të armëve.

Ata gjithashtu filluan të pranojnë, siç e kanë bërë gjithmonë me dijekriminologët, se futja e ligjeve të reja rrallë ndryshon diçka, pasi shkelësit shkelin ligjet. Studiuesit e armëve tani po fokusohen gjithnjë e më shumë në “regjimet më të gjera të kontrollit të armëve”, të cilat luajnë një rol të madh në rritjen ose reduktimin e niveleve të dhunës me armë.

Këto regjime përfshijnë sistemet e policisë dhe drejtësisë penale, sistemet e llogaridhënies politike, rrjetat e sigurisë së mirëqenies, ofrimin e arsimit gjithëpërfshirës dhe kulturat e besimit.

Sigurisht është domethënës që menjëherë pas masakrës së shkollës së Ulvadës, vendi ka zhvendosur fokusin në çështjet e sigurisë së shkollës dhe në vonesën e policisë për të ndërhyrë, në vend të shumë faktorëve themelorë që e bëjnë SHBA-në një vend relativisht të rrezikshëm për fëmijët.

/abcnews.al

Mos rri jashtë: bashkohu me ABC News. Ne jemi kudo!