Howard W. French, Foreign Policy
Përktheu: Sonila Backa-abcnews.al
Në romanin e famshëm të epokës sovjetike të vitit 1972 nga vëllëzërit Arkady dhe Boris Strugatsky, Boris bën çmos për të detajuar kufizimet absurde dhe censurën obsesive të vendit të tyre.
Bashkautori këmbënguli se romani klasik që ata shkruajtën “nuk përmbante asgjë kriminale; ishte mjaft e përshtatshme ideologjikisht dhe sigurisht jo e rrezikshme” në çdo kuptim të saj.
Por kjo bëri shumë pak për të zbutur autoritetet mbi atë që mund dhe nuk mund të botohej në vend. Heronjtë e një romani nuk duhet të flasin por të veprojnë. Kushdo që e njeh estetikën rrënqethëse të realizmit socialist do ta kuptojë menjëherë, raporton abcnews.al.
Rënia e Bashkimit Sovjetik në 1991 e la Kinën si shtetin e vetëm të madh komunist në botë. Duke u ndjerë i pambrojtur dhe sapo kishte përjetuar një krizë ekzistenciale në formën e protestave në sheshin Tiananmen, Pekini shpenzoi energji të jashtëzakonshme mbi një dekadë ose më shumë për të studiuar atë që e kishte dënuar aleatin e saj të dikurshëm marksist-leninist në Moskë.
Përfundimi ishte mjaft i thjeshtë: Partia Komuniste e Bashkimit Sovjetik kishte humbur durimin ose, më mirë, vullnetin e saj për të mbajtur pushtetin dhe për këtë arsye e kishte dënuar veten.
Kjo u vu re kryesisht si dështimi për të forcuar shtetet sovjetike në Europën Lindore dhe për të parandaluar kapitullimin e tyre përballë opozitës në rritje të brendshme, ose për të goditur disidencën në shtëpi.
Por kjo nënkuptonte edhe gjëra më të buta, si mbajtja e një kontrolli të rreptë mbi mjedisin e informacionit të Bashkimit Sovjetik përmes llojit të censurës kompulsive, madje në dukje të pakuptimtë, me të cilën u përballën vëllezërit Strugatsky.
Pekini e sheh informacionin si një fushë beteje qendrore në luftën e tij ideologjike me Perëndimin.
Siç shihet në një dokumentar për historinë ruse që qarkulloi kohët e fundit mes anëtarëve të Partisë Komuniste Kineze, keqbërësit kryesorë në këtë histori të dështimit të lidershipit sovjetik ishin Nikita Hrushovi dhe Mikhail Gorbachev.
Partia Komuniste Kineze (PKK) ka qenë e vendosur që atëherë të mos bëjë një gabim të tillë dhe në ndjekje të mbijetesës së saj, ajo ka zbatuar shumë nga mësimet që ka nxjerrë nga “vdekja” e fqinjit të saj.
Presidentët kinezë Jiang Zemin (sekretar i përgjithshëm i PKK nga 1989-2002) dhe Hu Jintao (sekretar i përgjithshëm i PKK nga 2002-2012) u angazhuan për këtë përpjekje duke zbatuar reforma të shumta, duke përfshirë ato që synojnë të forcojnë prestigjin e partisë përmes nacionalizmit.
Udhëheqësit e Kinës nuk ishin gati të braktisnin marksizmin, por ata e kuptuan se teoritë e tij nuk ndihmuan shumë në rritjen ekonomike të vendit. Nacionalizmi e lejoi PKK-në të tregonte historinë e rritjes së Kinës në terma patriotikë gjithnjë e më shumë vetë-kreditues.
Dhe i ofroi publikut njerëz të dobishëm që populli kinez mund të inkurajohej aktivisht për të mosbesuar dhe për të matur veten kundër: Perëndimit.
Në krizën e Ukrainës, historitë e Rusisë dhe Kinës bashkohen në mënyra të fuqishme dhe disi të papritura rreth kësaj çështjeje të nacionalizmit.
Nën udhëheqjen e Presidentit Xi Jinping, PKK ka humbur pothuajse të gjithë vrullin reformator që krijuan paraardhësit e tij, ndërsa mbështetej në dy shtylla të mbijetuara, një e re dhe një e vjetër. Shtylla e re, ose të paktën e ringjallur, jashtë përdorimit që nga koha e Mao Ce Dunit, është një kult lidershipi i ndërtuar pothuajse ekskluzivisht mbi imazhin e një personi, vetë Xi. Tjetra është nacionalizmi, raporton abcnews.al.
Mënyra e vetme për të mbajtur funksionimin e një sistemi në të cilin legjitimiteti rrjedh nga kulti i personalitetit dhe nacionalizmi i zjarrtë është të ushtrosh kontroll të rreptë mbi informacionin.
Shumë njerëz në Kinë kanë pyetur nëse është e vërtetë që Rusia po lufton në Ukrainë, pra nuk po pushton, për shkak të nazizmit të shfrenuar në atë vend. Unë i kam trajtuar këto biseda me zell, si për të shmangur censurën në platformën kryesore të mediave sociale të Kinës, WeChat, ashtu edhe për të treguar kujdes nga përgënjeshtrimi i një prej të pavërtetave të shumta rreth luftës në Ukrainë, të promovuara në mediat kineze për të kushtëzuar publikun.
Tema tjetër që na kujtoi kontrollin gjithnjë e më të ashpër të lajmeve në Kinë përfshin përhapjen e fundit të rasteve të koronavirusit në pjesë të ndryshme të atij vendi pas dy vitesh suksesi të jashtëzakonshëm të fushatës “zero COVID” të vendit.
Shpërthimi i fundit është regjistruar në Shangai, një nga qytetet më të mëdha në botë dhe një vend ku kam jetuar për gjashtë vite gjatë viteve 2000. Nën sundimin e nacionalizmit, të menduarit në mënyrë të pavarur dhe kritike për vendin ose për politikat dhe veprimet e liderëve të tij është kthyer në një tabu të brendshme. Dhe mund të them nga biseda të panumërta se kjo lloj ndjesie është jashtëzakonisht e përhapur.
Me pak bazë ideologjike për sundimin e tij të gjatë dhe tejet të personalizuar, presidenti rus Vladimir Putin është përpjekur të rimarrë një pjesë të fuqisë dhe autoritetit të epokës sovjetike të Moskës përmes kontrollit gjithnjë e më të rreptë të të lajmeve dhe informacionit të vendit të tij.
Ai ka një rrugë të gjatë për të bërë derisa të arrijë arritjet e Kinës në këtë drejtim. Por një nga gjërat më të habitshme në lidhje me luftën në Ukrainë është suksesi i dukshëm që Putini ka pasur deri më tani duke nxitur popullin me propagandë- duke përfshirë histori absurde se lufta ka të bëjë me luftimin e nazizmit.
Ajo që duhet të na tregojë e gjithë kjo është se një nga elementët më të rrezikshëm të rivalitetit në rritje të SHBA-së me Kinën nuk ka të bëjë fare me mundësinë për t’u tejkaluar së shpejti në përmasat ekonomike apo me konkurrencën në zonat e militarizuara, nga armët, tek inteligjenca artificiale.
Potencialisht më e rrezikshme se të gjitha këto është shkalla në të cilën publiku kinez është i mbrojtur nga ekspozimi ndaj perspektivave të të tjerëve dhe mobilizohet lehtësisht nga argumentet e njëanshme nacionaliste.
Nga të gjitha mënyrat se si mund të imagjinohet një konflikt i ardhshëm midis Uashingtonit dhe Pekinit, asnjëra nuk ka më shumë gjasa sesa një luftë për të mbrojtur Tajvanin nga një pushtim i armatosur nga Kina.
Ajo që e bën këtë perspektivë veçanërisht të frikshme është pikërisht modelimi i vendosur nga Kina i perspektivave të popullit të saj për Tajvanin, duke përjashtuar totalisht të gjitha këndvështrimet e tjera.
Rusisë i është dashur të punojë brenda vendit për të ruajtur pretendimin se Ukraina është një komb i rremë, një vend pa historinë apo kulturën e vet dhe një pjesë e Rusisë.
Ndërroni emrat Rusi dhe Ukrainë dhe zëvendësoni ato me Kinën dhe Tajvanin, megjithatë, dhe kur bëhet fjalë për Tajvanin, puna e Kinës tashmë ka përfunduar. Nuk ka hapësirë në ekosistemin informativ të vendit për argumente dashamirëse në lidhje me demokracinë e ishullit vetëqeverisës, vullnetin e tij për vetëvendosje ose faktin që në harkun e gjatë të historisë, Kina mezi e ka qeverisur ndonjëherë Tajvanin.
Çfarëdo që të bëjë Kina, pothuajse askush në atë vend nuk do ta konsiderojë atë një pushtim.
/abcnews.al
