“Kujdes nga syri i keq”, pse kjo frazë nuk do të largohet kurrë?

schedule08:56 - 14 Dhjetor, 2022

schedule 08:56 - 14 Dhjetor, 2022

Besimi në praktika të ndryshme është i përhapur në mënyrë të papritur në mbarë botën, megjithëse me variacione të mëdha nga vendi në vend, tregojnë kërkimet e reja shkencore.

Boris Gersman i Universitetit Amerikan në Uashington, i cili bëri publikimin përkatës në revistën shkencore “PLoS One”, analizoi të dhënat për më shumë se 140,000 njerëz në 95 vende, të cilat u morën nga intervistat personale dhe telefonike. Studimi vlerëson se të paktën një miliard njerëz në Tokë besojnë në magji në një mënyrë ose në një tjetër, në një masë më të madhe ose më të vogël.

Në të kaluarën, disa studime kanë treguar se ideja se disa njerëz kanë aftësi të mbinatyrshme dhe mund t’u shkaktojnë dëm të tjerëve është e përhapur. Hulumtimi i ri është më gjithëpërfshirës i këtij lloji dhe tregon se njerëzit fetarë dhe gratë janë më të prirur ndaj magjisë sesa burrat.

Sidoqoftë, besime të tilla magjike ekzistojnë në të gjitha grupet socio-demografike. Njerëzit me nivele më të larta arsimore dhe ekonomike kanë më pak gjasa të besojnë në magji, megjithëse ndryshimi nuk është i madh: njerëzit me status ekonomik “shumë të mirë” kanë vetëm 6% deri në 7% më pak gjasa të besojnë në magji sesa ata që janë gjendje e keqe “shumë të keqe” financiare.

Megjithatë, ka dallime të mëdha nga vendi në vend. Për shembull, vetëm 9% e suedezëve besojnë në magji në krahasim me 90% të tunizianëve. Faktorë të ndryshëm kulturorë, institucionalë, psikologjikë dhe socio-ekonomikë ndikojnë ndryshe në besimin në magji. Në mënyrë treguese, sa më të dobëta të jenë institucionet moderne në një vend, sa më të ulëta të jenë nivelet e besimit social midis qytetarëve, sa më i ulët të jetë niveli i inovacionit dhe sa më konformiste të jetë një kulturë, aq më e madhe është tendenca për të besuar në magji në një vend.

Në çdo rast, thekson ai, mund të jemi në shekullin e 21-të, por “siç tregojnë hulumtimet, besimet magjike mbeten të përhapura në mbarë botën”. Një sondazh nga Qendra Kërkimore Pew zbuloi në vitin 2021 se besimi se njerëzit mund të mallkojnë dikë pranohet nga besimtarët e shumicës së feve kryesore të krishterë, hebrenj, islamikë, hindu, etj./abcnews.al