“Europa nuk do të lëkundet nga marrja e vendimeve të vështira të nevojshme për të mbrojtur ekonominë dhe sigurinë e saj,” tha Ursula von der Leyen, presidente e Komisionit Europian, më 6 maj, më pak se dy orë pasi ajo dhe presidenti francez Emmanuel Macron u takuan Xi Jinping në Paris në Pallati Elysee.
Europa në fakt është e lëkundur.
Von der Leyen dha deklaratën gjatë ndalesës së parë të Xi në udhëtimin e tij të parë në Europën në pesë vjet.
BE-ja nuk bëri ndonjë lëshim të rëndësishëm tregtar, por as Xi.
Megjithatë, Pekini nuk duhet të llogarisë përçarjen europiane për një kohë të gjatë. Domosdoshmëria ekonomike dhe tensionet gjeopolitike së shpejti do ta detyrojnë Europën të përputhëë me veprat me fjalët.
Tregtia peshoi shumë në bisedimet në Francë, ku Macron i dha mysafirit të tij kinez një shishe konjak Louis XIII.
Kina kishte kërcënuar se do të sulmonte importet e konjakut sepse, sipas The Guardian, “BE ka ritheksuar gatishmërinë e saj për të nisur një luftë tregtare me Kinën mbi importet e makinave elektrike të lira, çeliku dhe teknologjisë së lirë diellore dhe erës”.
Pretendimi, i bërë edhe nga administrata Biden është se qeveria kineze ofron subvencione të mëdha dhe të paligjshme.
Shtatorin e kaluar, von der Leyen njoftoi një hetim të BE-së për subvencionet e Kinës për automjetet elektrike. Në prill, BE filloi një hetim për turbinat me erë kineze.
Subvencionet janë të mëdha: të paktën tre herë më të mëdha se subvencionet e ofruara nga anëtarët e Organizatës për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim për kompanitë e tyre.
Strategjia e dukshme e Xi ka qenë të bllokojë BE-në ndërkohë që kompanitë kineze lëvizin prodhimin në bllokun tregtar prej 27 anëtarësh, tregu më i madh në botë.
Për shembull, CATL e Kinës së shpejti do të prodhojë bateri në Hungari, një anëtare e BE-së dhe ndalesa e tretë e turneut europian të Xi-t, dhe BYD do të prodhojë automjete elektrike të lira atje.
Ndërkohë, Xi po argumenton se tregu i Kinës është edhe më i madh se ai i Europës. Në fakt, nuk është kështu, por qeveritë dhe bizneset europiane ende vlerësojnë aksesin ndaj konsumatorëve kinezë.
“Frika nga humbja e tregut të Kinës ka mbajtur vendosjen e sanksioneve dhe tarifave të ecin me një ritëm akulltajor,” ta eksperti i tregtisë për një kohë të gjatë, Alan Tonelson.
“Të ndikuar shumë nga kompanitë shumëkombëshe në det të hapur, qeveritë perëndimore ende i përmbahen besimit të rremë se Kina ka më shumë ndikim në këto çështje sesa ata.
Në të vërtetë, ky mit vazhdon pavarësisht nga grupi në rritje i problemeve ekonomike të Kinës.”
Për momentin, problemet ekonomike të Kinës po përkeqësohen.
Plani i tij i shpëtimit për Kinën është të ndërtojë më shumë kapacitete prodhuese për të nxitur eksportet. Prandaj, ai po investon para në “forca të reja prodhuese “, siç janë EV.
Deri më tani, plani i eksportit i Xi nuk po shkon veçanërisht mirë, edhe pse monedha kineze është e dobët, gjë që i bën produktet e Kinës veçanërisht të lira në tregjet e eksportit.
Eksportet e vendit drejt BE-së në katër muajt e parë të këtij viti ranë 4.8 për qind. Veturat elektrike kineze të pashitura janë ulur në parkingje në portet europiane me mijëra, me shumë automjete të ruajtura për muaj të tërë.
Për momentin, Xi ka qenë në gjendje të shesë në Europë, ndërsa ka kufizuar ashpër aksesin europian në tregun e Kinës.
Megjithatë, ai ka një problem të madh. Ndërsa Xi dëshiron akses te konsumatorët e Europës, ai po nxit kërcënimin më të madh të sigurisë kombëtare për kontinentin e tyre: luftën e Rusisë kundër Ukrainës.
Pekini po miraton zyrtarisht një politikë neutraliteti në konflikt, por prapaskenat i ofron Vladimir Putinit mbështetje ekonomike, financiare, diplomatike, propagandistike dhe ushtarake.
“Po e ndihmon Rusinë të përjetësojë agresionin e saj kundër Ukrainës, por po krijon gjithashtu një kërcënim në rritje për Europën për shkak të agresionit të Rusisë,” tha sekretari i Shtetit Antony Blinken për BBC gjatë udhëtimit të tij në kryeqytetin e Kinës muajin e kaluar.
“Rebusi për Europën është se kërcënimi i tyre për të mbyllur tregun e tyre të vetëm gjigant ndaj eksporteve kineze nuk besohet nga Pekini,”tha Theresa Fallon, drejtoreshë e Qendrës për Studimet e Rusisë për Europën Azi me qendër në Bruksel.
Ajo vuri në dukje se ata ende nuk kanë kërkuar përjashtimin e sigurisë kombëtare të marrëveshjes së Organizatës Botërore të Tregtisë.
“Në të dy anët e Atlantikut dhe Paqësorit, përpjekjet kombëtare për të frenuar fuqinë ekonomike, teknologjike dhe madje edhe ushtarake të Kinës janë të ngulitura nga ambivalenca dhe mendimet e paqarta,” tha Tonelson, gjithashtu themeluesi i blogut të politikave publike RealityChek,
Në Francë, Xi nuk mori asnjë vendim për të ndryshuar kursin për Ukrainën. Megjithatë, siç tha Blinken, Kina së shpejti do të duhet të vendosë se çfarë është më e rëndësishme: Shitja në BE ose mbështetja e përpjekjeve të Rusisë për luftë.
Deri më tani, ka mundur t’i bëjë të dyja, por kjo nuk mund të zgjasë shumë.
/abcnews.al
