Nga Financial Times
Hera e fundit që një diktator i Koresë së Veriut Kim Jong Un udhëtoi jashtë vendit me trenin e tij të blinduar ishte në vitin 2019 për të takuar presidentin e atëhershëm të SHBA Donald Trump për bisedime në Vietnam, një udhëtim që zgjati 60 orë.
Megjithatë, ai udhëtim i gjatë ishte i shkurtër në sukses. Bisedimet dështuan dhe brenda disa muajsh Pheniani tha se lideri i SHBA-së ishte “djallëzor”. Lideri ka udhëtuar sërish jashtë kufijve, këtë herë në Vladivostok në lindjen e largët ruse për të takuar Presidentin Vladimir Putin.
Tema që do të diskutohet? Shitja e municioneve Moskës për luftën e saj në Ukrainë.
Kim doli sërish jashtë kufijve të tij, por këtë herë për një rezultat të garantuar. Për diktatorin, që besohet të jetë 39 vjeç, i shkolluar pjesërisht në Zvicër dhe që shpreh dashurinë për basketbollin amerikan misioni është tipik për një realpolitikë të pandërprerë.
Vitet e hershme të Kim-it në pushtet u karakterizuan nga një goditje brutale në të cilën gjysmë vëllai i tij, Kim Jong Nam, u vra nga një agjent nervor dhe xhaxhai i tij, Jang Song Thaek, u ekzekutua për tradhti.
Pasi ka treguar fuqinë e tij, Kim tani po promovon zhvillimin e dyfishtë të ekonomisë dhe armëve bërthamore.
Qëllimi është të zhvillohet një arsenal bërthamor që do të ndryshonte ekuilibrin e fuqisë në Azinë veriore dhe potencialisht do të kërcënonte SHBA-në. Në këtë kontekst, shtrirja në rritje e Phenianit me Moskën ngre rrezikun e destabilitetit në një nga rajonet më të rrezikshme të botës.
“Një bosht Rusi-Kore e Veriut e ndërlikon pamjen e sigurisë si në Ukrainë ashtu edhe në gadishullin Korean,” sipas Victor Cha dhe Ellen Kim në CSIS, një institut me bazë në Uashington, raporton abcnews.al.
Nuk është ende e qartë se çfarë do të sjellë një marrëveshje midis Koresë së Veriut dhe Rusisë.
Pheniani mund të ofrojë municione, raketahedhës të shumtë dhe raketa balistike me rreze të shkurtër, të gjitha këto do ta ndihmonin Moskën të zmbrapsë kundërsulmin e Kievit.
Në këmbim, Moska mund të ofrojë drithë, naftë dhe teknologji ushtarake. Rusia gjithashtu mund t’i ofrojë Koresë së Veriut teknologji ushtarake shumë të ndjeshme që do të kërcënonin fqinjët e saj, veçanërisht Korenë e Jugut dhe Japoninë.
“Bashkëpunimi Rusi-Kore e Veriut mund të shtrihet përtej marrëveshjeve konvencionale të armëve dhe ndihmës ushqimore/energjetike, ndoshta në teknologji të avancuar për satelitët, nëndetëset me fuqi bërthamore dhe raketat balistike”, shtuan Cha dhe Kim.
Në Seul, i cili i dha fund një lufte me Veriun, e udhëhequr më pas nga gjyshi i Kim, Kim Il Sung, në vitin 1953 me një armëpushim, por jo një traktat formal paqeje, situata është e tensionuar.
“Është e drejtë të thuhet se një luftë e dytë e ftohtë tashmë ka filluar,” tha Kim Jaechun, një profesor në Universitetin Sogang në Seul.
“Koreja e Veriut, Kina dhe Rusia janë bërë boshti i ri i së keqes, të gjitha shtete të drejtuara nga diktatorë dhe që janë kërcënues për rendin demokratik ndërkombëtar”.
Falë prirjes së Kim për izolacionizëm, mbyllja e vendit për t’i rezistuar pandemisë Covid-19 ishte natyra e dytë. Por pas një bllokimi maratonë prej tre vitesh e gjysmë, udhëtimet kanë rifilluar vetëm kohët e fundit, ndërsa shumica e 26 milionë njerëzve të Koresë së Veriut besohet se janë të pavaksinuar.
Dëmi ekonomik i bllokimit është i madh, duke intensifikuar nevojën e Kim për t’i shitur armë Rusisë.
Takimi i pritshëm midis Kim dhe Putin në margjinat e Forumit Ekonomik Lindor në Vladivostok tregon një forcim të ushtrisë. Në korrik, ministri rus i mbrojtjes Sergei Shoigu vizitoi Phenianin dhe për një turne në një ekspozitë armësh që paraqiste dronët luftarakë dhe raketat balistike ndërkontinentale më të reja të regjimit, raporton abcnews.al.
Pheniani ka mbështetur në mënyrë eksplicite luftën e Moskës në Ukrainë, duke vënë veton ndaj një rezolute të OKB-së që dënon pushtimin, duke njohur pushtimin rus të Donetskut dhe Luhanskut, dhe madje duke i dërguar armë grupit të mercenarëve Ëagner që luftojnë për Kremlinin në Ukrainë.
Por, përkundër qëndrimit të qartë të Kim ndaj Rusisë dhe demonstrimeve reciproke të interesit të Moskës, ka pikëpytje mbi këndvështrimin e Kinës për afrimitetin në rritje të dy fqinjëve të saj. Megjithëse Kina ka lidhje të ngushta diplomatike me Korenë e Veriut dhe Rusinë, diplomatët e saj shprehin privatisht rezerva për kursin në të cilin janë të dy vendet.
Ata gjithashtu theksojnë se një nga prioritetet e Pekinit është rimëkëmbja e marrëdhënieve me fuqitë europiane dhe parandalimi i përkeqësimit të mëtejshëm të lidhjeve me SHBA-në.
“Ndryshe nga Rusia, Kina nuk dëshiron të shohë përkeqësimin e marrëdhënieve të saj me SHBA-në, kështu që ngurron të zgjerojë bashkëpunimin ushtarak me Korenë e Veriut”, thotë Cheong Seong-Chang në Institutin Sejong në Korenë e Jugut.
Kim është mësuar me ndryshimin e besnikërisë diplomatike. Në periudhën e gjatë deri në samitin e tyre në 2019, Trump së pari iu referua atij në Tëitter në 2017 si “Njeriu i vogël raketë”, një pseudonim që Kim nuk e vlerësoi.
Në vitin 2018, megjithatë, Trump ndryshoi qëndrim, duke e quajtur Kim një “negociator të denjë”. Kim e di se mbështetja apo afrimiteti i Kremlinit me “mbretërinë e tij vetmitare” është diçka më shumë se transaksionale: ka të bëjë me sigurimin e armëve.
/abcnews.al
