Kryeministri holandez Mark Rutte u takua sot me mbretin Willem-Alexander për të diskutuar formimin e një qeverie të përkohshme, një ditë pas rënies së qeverisë së djathtë, e cila rezultoi nga një ndarje e partive të koalicionit qeverisës mbi politikat e imigracionit.
Duke u larguar nga pallati, Rutte nuk pranoi të fliste për përmbajtjen e bisedës me mbretin, e cila zgjati një orë e gjysmë. “Këto janë takime konfidenciale,” u tha ai gazetarëve.
Hapi tjetër i madh do të jetë shpërbërja e parlamentit, por së pari do të ketë një debat për dorëheqjen e qeverisë në dhomën e ulët holandeze të planifikuar për të hënën. Pas shpërndarjes së parlamentit do të mbahen zgjedhjet që priten në nëntor.
Rutte, 56 vjeç, në pushtet që nga viti 2010, dje në një konferencë për media ai theksoi se dëshiron të kandidojë për një mandat të pestë, por do të konsultohet me partinë e tij para se të marrë një vendim përfundimtar. Kriza në politikën holandeze erdhi pasi partia konservatore VVD e Rutte u përpoq të kufizonte fluksin e azilkërkuesve në Holandë.
Tensionet arritën kulmin javën e kaluar kur Rutte bëri thirrje për mbështetje për një propozim për të kufizuar numrin e ardhjeve të fëmijëve refugjatë të luftës tashmë në Holandë dhe për të detyruar familjet të presin të paktën dy vjet përpara se të ribashkohen. Ky propozim u kundërshtua nga partneri më i vogël i koalicionit katërpartiak, Unioni i Krishterë dhe ai liberal D66, dhe si pasojë qeveria ra.
Si kreu i shtetit, mbreti pritet t’i kërkojë koalicionit qeverisës të Rutte të qëndrojë si një qeveri e përkohshme derisa të formohet një qeveri e re pas zgjedhjeve, një proces që në peizazhin e fragmentuar politik të Holandës mund të zgjasë me muaj.
Para takimit me mbretin, Rutte shkroi në Twitter se kishte folur me presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskiy për të sqaruar se statusi zyrtar i qeverisë së tij nuk do të ndikonte në mbështetjen holandeze për Ukrainën.
Që nga kriza e migracionit të viteve 2015-2016, çështja e migracionit ka shkaktuar përçarje në skenën politike evropiane.
Mbështetja për AfD-në e ekstremit të djathtë të Gjermanisë është rritur gjatë gjashtë muajve të fundit. Në Spanjë, sondazhet sugjerojnë se ekstremi i djathtë Vox mund të hyjë në një koalicion qeverisës pas zgjedhjeve të këtij muaji.
Në Holandë, migrimi është lënë pjesërisht në hije nga protestat e fermerëve kundër planeve të qeverisë për të kufizuar emetimet e azotit. Partia protestuese e fermerëve BBB u bë partia më e madhe në zgjedhjet provinciale të marsit.
Në sondazhin e fundit të Ipsos, të kryer një javë përpara rënies së qeverisë, VVD e Rutte parashikohej të mbetej partia më e madhe në parlamentin me 150 vende me 28 vende. Por BBB duket se do të bëjë një rritje të madhe.
BBB gjithashtu mbështet një politikë më të rreptë të imigracionit dhe ka propozuar një kufi të mundshëm vjetor prej 15,000 azilkërkuesish.
Holanda tashmë ka një nga politikat më të ashpra të imigracionit në Evropë. Megjithatë, aplikimet për azil u rritën me një të tretën vitin e kaluar në më shumë se 46,000 dhe qeveria ka parashikuar se ato mund të tejkalojnë 70,000 këtë vit – një shifër mbi nivelin më të lartë të mëparshëm të vitit 2015.
