Historia/ Pse zgjedhjet në SHBA janë gjithmonë ditën e martë dhe në nëntor

schedule11:36 - 5 Nëntor, 2024

schedule 11:36 - 5 Nëntor, 2024

Deri në mesin e viteve 1800, datat e zgjedhjeve amerikane ndryshonin sipas shtetit, për aq kohë sa ato ishin planifikuar disa javë përpara mbledhjes së kolegjit zgjedhor në dhjetor të atij viti.

Por pse zgjedhjet mbahen në nëntor?

Për shembull, në 1844, zgjedhjet presidenciale u mbajtën në një periudhë prej një muaji: nga fillimi i nëntorit deri në fillim të dhjetorit. Sistemi u kritikua shumë për joefikasitetin e tij dhe u ngritën shqetësime se mbajtja e votimit në data të ndryshme mund të ndikojë gjithashtu në rezultatet.

Në 1845, Kongresi Amerikan miratoi një ligj që përcaktonte një datë të vetme për zgjedhjen e presidentit dhe zëvendëspresidentit në të gjitha shtetet e bashkimit të atëhershëm. Kjo datë, thuhet në akt, duhet të jetë “e marta pas së hënës së parë të nëntorit”.

Pse të martën?

Në atë kohë, shumë amerikanë në vendin e ri, atëherë më pak se 100 vjeç, merreshin me bujqësi. Kështu u zgjodh nëntori sepse nuk përkonte me sezonin e ngjeshur të mbjelljes së pranverës apo me korrjen e vjeshtës.

Shumë nga këta fermerë të hershëm amerikanë jetonin gjithashtu në zona rurale larg qendrave më të mëdha të popullsisë ku zakonisht bëhej votimi. Kjo do të thoshte se mund të duhej një ditë udhëtim për të arritur në qendrën e tyre të votimit.

Edhe dita e javës për zgjedhjet u zgjodh, pasi e diela u përjashtua, sepse atëherë të krishterët shkojnë në kishë. Dhe e mërkura ishte zakonisht “dita e tregut”, kur fermerët shisnin prodhime dhe mallra të tjera. Për të njëjtat arsye, as e diela dhe e mërkura nuk mund të konsideroheshin ditë udhëtimi, kështu që ideja për mbajtjen e zgjedhjeve të hënën ose të enjten u hodh poshtë./abcnews.al