Europianët të ‘frikësuar’ nga rizgjedhja e Trump: Si mund të ndikojë kjo në aleancën e sigurisë me SHBA?

schedule12:04 - 18 Janar, 2024

schedule 12:04 - 18 Janar, 2024

Nga Bruce Stokes, Politico

Shumica e europianëve aktualisht besojnë se një mandat i dytë me ish-presidentin e Shteteve të Bashkuara Donald Trump në krye të  Shtëpisë së Bardhë do të dobësonte aleancën e sigurisë së kontinentit edhe ata kanë të drejtë.

Por ndërsa europianët mund të mos jenë në gjendje të përcaktojnë rezultatin e zgjedhjeve të ardhshme në SHBA, ata mund të fillojnë të ndërtojnë mure mbrojtëse dhe të marrin masa të tjera, masa për gatishmërinë ushtarake, proceset vendimmarrëse të Bashkimit Europian, institucionalizimin e lidhjeve midis palëve të interesuara transatlantike dhe mbrojtjen kundër një largim i mundshëm nga SHBA, për të ruajtur marrëdhëniet e tyre.

Marrëdhëniet SHBA-BE, të mbrojtura nga Trump, duhet të jenë një prioriteti kryesor për vitin 2024. 

Çështja numër një është, natyrisht, Ukraina, e cila aktualisht ka nevojë të dëshpëruar për mbështetje.

Kjo është pjesërisht për shkak të dështimit të BE-së, për shkak të  pengesave të Hungarisë për të rënë dakord për një paketë 50 miliardë euro ndihme financiare në mes të dhjetorit.

Dhe kjo u përkeqësua më pas nga paaftësia e Kongresit të SHBA për të miratuar 61 miliardë dollarë mbështetje amerikane për Kievin.  Për më tepër, është e paqartë se kur Kongresi mund të veprojë në vitin 2024. Dhe si kandidat presidencial, Trump ka qenë i paqartë në lidhje me planet e tij për të ndihmuar Ukrainën, duke premtuar se do të  ndërpresë ndihmën e përmendur, raporton abcnews.al.

Përballë një Uashingtoni të paparashikueshëm dhe të metave të veta, Brukseli tani po kërkon të financojë Ukrainën nga jashtë buxhetit të BE-së, qoftë përmes kontributeve kombëtare ose garancive të borxhit nga vendet anëtare.

Prandaj, nëse blloku do të ketë sukses për të ndihmuar Ukrainën dhe për të mbrojtur kundër mos-besueshmërisë së SHBA-së në të ardhmen, duhet të përqafojë propozimin e ri të Uashingtonit për të sekuestruar asetet ruse.

Bllokimi mbi financimin e Ukrainës për shkak të vetos së Hungarisë thekson gjithashtu një të metë strukturore shqetësuese në vendimmarrjen e BE-së dhe një të metë që është e destinuar të pengojë provën e Europës ndaj Trump.

Pa votimin e shumicës në vendimet kryesore, aftësia e Brukselit për të krijuar “autonominë strategjike” të tij do të mbahet peng nga aleatët e Trump në Budapest dhe gjetkë.

Me fjalë të tjera, më shumë vendime në BE duhet të merren me votim të shumicës dhe duhet të ketë më shumë opsione për “koalicione” të gatshëm për të punuar së bashku për çështje të rëndësishme, raporton abcnews.al.

Ndërkohë, angazhimi shumë i lavdëruar i Europës për të rritur shpenzimet e mbrojtjes, i nxitur nga kërcënimet e Trump gjatë kohës që ishte në detyrë lë gjithashtu shumë për të dëshiruar.

Shumica e vendeve të NATO-s po shpenzojnë ende  më pak se 2 për qind  të PBB-së për mbrojtjen. Dhe 20 nga 28 anëtarët europianë të NATO-s aktualisht shpenzojnë më shumë për personelin sesa për pajisjet kryesore, mirëmbajtjen, kërkimin dhe zhvillimin, operacionet dhe infrastrukturën, raporton abcnews.al.

Siç duket nga vështirësitë aktuale në përmbushjen e nevojave të pajisjeve ukrainase, ushtrive europiane u mungon  furnizimi i mjaftueshëm me municione, tanke dhe avionë për të kontrolluar Rusinë vetë dhe ata duhet të përgatiten, raporton abcnews.al.

Kthimi eventual i Amerikës në Azi është i pashmangshëm dhe një fitore e Trump do të nënkuptonte se Pentagoni nuk do të vazhdojë më të mbështesë Europën.

Në vijim, marrëdhënia transatlantike gjithashtu duhet të institucionalizohet më mirë dhe në këtë front, BE-ja duhet të shtyjë administratën e Presidentit të SHBA Joe Biden që të jetë dakord me një partneritet transatlantik të shekullit të 21-të dhe të angazhohet për arritjen e këtij qëllimi deri në vitin 2030, siç mbështetet nga Rrjeti i Politikave Transatlantike.

Një partneritet i tillë, natyrisht, do të kërkojë mbështetje të gjerë politike. Dhe ndërsa Parlamenti Europian dhe Kongresi i SHBA-së janë të preokupuar me zgjedhjet e ardhshme, Brukseli dhe Uashingtoni duhet të fillojnë duke rindërtuar Dialogun e Biznesit Transatlantik dhe dialogët e tjerë të lidhur me palët e interesuara.

Marrja e hapave të tillë do ta bëjë politikisht më të vështirë për një administratë të ardhshme amerikane të zgjidhë marrëdhëniet transatlantike.

Së fundmi, ruajtja e marrëdhënieve transatlantike për vitin 2025 dhe më tej nuk ka të bëjë vetëm me mbrojtjen ndaj Trump. Zhvendosja djathtas në politikën europiane përbën një kërcënim edhe për aleancën.

Në të kaluarën, Marine Le Pen, kandidatja e mundshme e krahut të djathtë për presidencën franceze të vitit 2027 ka kërcënuar se do ta  tërheqë Francën nga komanda ushtarake e NATO-s dhe ajo ka kundërshtuar  furnizimin me armë të Ukrainës.

Politikani holandez i ekstremit të djathtë Geert Wilders, i cili mund të ruajë ekuilibrin në një qeveri të re koalicioni, ka argumentuar se Holanda duhet të shkurtojë mbështetjen e saj ushtarake për Ukrainën.

Dhe kandidatët anti-NATO nga partia Alternativa për Gjermaninë figurojnë dukshëm në mesin e kandidatëve për zgjedhjet europiane të vitit 2024, raporton abcnews.al.

Pavarësisht se çfarë do të ndodhë në zgjedhjet e ardhshme në SHBA, nëse mbështetja e BE-së për NATO-n, Ukrainën dhe sfidat e tjera të përbashkëta transatlantike zbehet, fija që mban SHBA-në dhe Europën së bashku do të fillojë të këputet.

Një administratë e dytë në udhëheqjen e Trump do të shkaktonte telashe të mëdha për marrëdhëniet transatlantike.

Dhe ndërsa europianët janë, me të vërtetë, të pafuqishëm për të ndikuar në rezultatin e zgjedhjeve të vitit 2024 në SHBA, ata kanë një vit për t’u përgatitur për më të keqen.

Nëse ata dështojnë, duhet të fajësojnë veten dhe askënd tjetër.

/abcnews.al

Mos rri jashtë: bashkohu me ABC News. Ne jemi kudo!