Në afat të shkurtër, Putini do të fuqizohet më shumë pas vdekjes së bashkëpunëtorit të tij dikur të ngushtë, Yevgeny Prigozhin, themeluesit të ushtrisë private të presidentit rus.
Megjithatë, në planin afatgjatë, do të dobësohet.
Zyrtarët amerikanë dhe europianë po analizojnë se si do të jetë situata për të fortin e Kremlinit në epokën pas Prigozinit. Aleatët perëndimorë të Ukrainës kryesisht argumentojnë se e ardhmja politike e liderit rus mund të jetë “e errët”, raporton abcnews.al.
Zyrtarët europianë që përpiqen të vlerësojnë pasojat e vdekjes së shefit mercenar të Wagnerit, argumentojnë se ka të ngjarë të forcojë kontrollin e tij në udhëheqjen e Rusisë, por do të dobësojë pozicionin e tij me kalimin e kohës.
Qeveritë e huaja ende po përpiqen të zbulojnë misterin e asaj që saktësisht e shkaktoi rrëzimin e avionit të Prigozhin të mërkurën e kaluar në Moskë, dy muaj pasi ai udhëhoqi një kryengritje të shkurtër.
Zyrtarët perëndimorë që udhëtuan për në Moskë të enjten, shkruan Politico, argumentuan se vdekja e Prigozhin mund të ishte një nxitje e përkohshme, por e përkohshme për Vladimir Putin ose të paktën ta lërë fuqinë e tij të pandryshuar.
“Putini ka një histori mjaft të qartë për të vepruar të paktën në vendin e tij pa u ndëshkuar,” tha një zyrtar amerikan i njohur me politikën ruse.
“Unë nuk mendoj se ka ndonjë mekanizëm që ai të mbajë përgjegjësi. Vetëm sepse njerëzit e urrejnë dikë, nuk do të thotë domosdoshmërisht se ai nuk do të jetë në pushtet.
Përkundrazi, një zyrtar i dytë amerikan, gjithashtu i njohur me politikën ruse, tha: “Në të ardhmen e afërt, Putini do të jetë më i fortë, por në planin afatgjatë do të jetë më i dobët”.
Nga ana e tij, ministri estonez i Mbrojtjes, Hanno Pevkur nënvizoi se, duke shfarosur kundërshtarët e tij “një nga një”, lideri rus detyron zyrtarët e tij të lartë të ndjekin linjën e tij, raporton abcnews.al.
Ka pasur raporte kontradiktore rreth asaj që çoi në rrëzimin e avionit. Administrata Biden ka pohuar se nuk ka asnjë tregues se një raketë ka çuar në rrëzimin e avionit por ka lënë të hapur mundësinë e një bombe.
Në çdo rast, pakkush dyshon se Putini qëndron pas asaj që zyrtarët amerikanë besojnë se është një tentativë për vrasje.
“Vlerësimi ynë fillestar është se është e mundur që Prigozhin të jetë vrarë,” tha një zyrtar amerikan në kushte anonimiteti.
Ka pasur gjithashtu disa spekulime në rrjetet sociale se Prigozhin nuk kishte vdekur dhe se përplasja ishte inskenuar si një mënyrë për ta zhdukur atë.
Presidenti amerikan dyshon se Putin qëndron pas rrëzimit të aeroplanit, ndërsa Këshilli i Sigurisë Kombëtare i SHBA-së theksoi të mërkurën se “lufta katastrofike në Ukrainë çoi në kryengritjen e ushtrisë private në Moskë dhe përfundimisht në vdekjen e Yevgeny Prigozhin”.
Por lind pyetja, si do të reagojnë mbështetësit e tij në grupin mercenar “Wagner” pas vdekjes së Prigozhin dhe nëse ata me kalimin e kohës mund të përbëjnë një kërcënim për Putinin.
Kremlini ka kaluar dy muajt e fundit duke u përpjekur të rekrutojë shumë prej mercenarëve të Ëagnerit në ushtrinë e vet.
“Zhdukja e Prigozhin në një afat të shkurtër konsolidon pozicionin e Putinit brenda sistemit.
Le të shohim se si do të sillen mercenarët e mbetur të Wagnerit”, argumentoi një diplomat i lartë europian.
“Wagner është çmimi”, shtoi diplomati i Europës Perëndimore, duke folur në kushte anonimiteti.
Analistët e huaj besojnë se Kremlini ka të ngjarë të emërojë një figurë më pak të njohur si pasardhësin e Prigozhin për të drejtuar operacionet e grupit Wagner në Afrikë, duke siguruar që shefi i ri i mercenarëve rus të mos sfidojë Vladimir Putinin.
Pas kryengritjes së Prigozhin në qershor, zyrtarët amerikanë kishin parashikuar se Putini do ta vriste atë pasi besohet se ai kishte vrarë dhjetëra kundërshtarë të tij me kalimin e kohës.
Në Forumin e Sigurisë në Aspen në korrik, Sekretari Amerikan i Shtetit, Anthony Blinken foli për politikën e Rusisë për “dyert e hapura”, një referencë se sa rusë të shquar duket se vdesin duke rënë nga ndërtesat e banimit.
Sanksionet perëndimore kanë dëmtuar rëndë ekonominë e Rusisë dhe udhëtimi i Putinit jashtë vendit është kufizuar pjesërisht për shkak të një urdhër-arresti të lëshuar kundër tij nga Gjykata Penale Ndërkombëtare.
Abbas Gallyamov, një ekspert, argumentoi se vrasja e Prigozhin “forcon pozitën e Putinit mes elitës dhe e dobëson atë në sytë e publikut të gjerë”. Në komentet e tij në Facebook, Gallyamov konsideron se “stabiliteti tani është i bindur se nuk është e mundur të kundërshtohet Putini pa pasoja”.
Por mënyra se si u vra Prigozhin mund të shqetësojë rusët e zakonshëm që e shihnin atë si një patriot që “guxoi të thoshte të vërtetën”.
“Prigozin sfidoi publikisht sundimtarët por Putini nuk e pranoi sfidën, por u fut si hajdut natën dhe e goditi me thikë pas shpine”, shkruan Galyamov.
/abcnews.al
