Bullgaria ka kërkuar prej kohësh t’i bashkohet zonës Shengen të lëvizjes së lirë, e cila lejon udhëtimin pa kufij midis vendeve të zonës Shengen të BE-së pa iu nënshtruar kontrolleve kufitare. Parlamenti Evropian dhe Komisioni i BE-së thonë se Bullgaria është gati t’i bashkohet zonës pa kufij dhe i kanë kërkuar Këshillit të BE-së që të japë dritën jeshile përpara fundit të vitit 2023.
Por anëtarësimi në Zonën Shengen kërkon unanimitet midis shteteve anëtare, shkruan Euronews. Dhe deri më tani, Holanda dhe Austria kanë bllokuar përpjekjet e Bullgarisë për t’u anëtarësuar, duke paralajmëruar se një numër i madh emigrantësh po hyjnë në BE përmes të ashtuquajturës rrugë të Ballkanit Perëndimor.
Në të njëjtën kohë, disa OJQ kanë dhënë alarmin për përdorimin e dyshuar të dhunës nga rojet kufitare bullgare ndaj emigrantëve që përpiqen të hyjnë në vend.
Një rritje e tensioneve në kufi
Siç kujton shkrimi i Euronews, Bullgaria është anëtare e NATO-s dhe e Bashkimit Evropian. Perdja e Hekurt, e cila ndau Evropën pas Luftës së Dytë Botërore, është zëvendësuar nga një gardh modern kufitar për të parandaluar emigrantët të kalojnë ilegalisht në BE. Në vitin 2022, policia kufitare bullgare pengoi 164,000 përpjekje për kalim të parregullt, krahasuar me 55,000 në vitin 2021, sipas shifrave të dhëna nga ministria e brendshme e Sofjes.
BE kohët e fundit caktoi 200 milionë euro në mbështetje financiare për të ndihmuar Bullgarinë të përmirësojë menaxhimin e saj të kufirit. Por gjatë muajve të fundit, Bullgaria është tronditur nga ngjarje tragjike. Disa oficerë policie janë vrarë në përplasjet rrugore ku përfshihen trafikantët e qenieve njerëzore që transportonin emigrantë.
Në shkurt, trupat e 18 shtetasve afganë të mbytur u gjetën në një automjet që transportonte lëndë drusore jashtë Sofjes, ku rreth 52 emigrantë u grumbulluan për disa ditë. Përveç kësaj, janë ngritur akuza të shumta për rojet kufitare bullgare që rrahin emigrantët dhe i shtyjnë ata të kthehen në Turqi.
“Për një vit, ne kishim më shumë se 600 njerëz të cilët zyrtarisht treguan se ishin përballur me dhunë kufitare dhe zmbrapsje në kufi”, zbuloi Diana Dimova, themeluese e organizatës për të drejtat e njeriut “Mission Wings”. “Ne pamë kaq shumë plagë. Policia kufitare bullgare i rrahu”, shtoi ajo.
“Më detyruan të hiqja këmishën, deri në qafë – dhe të shtrihesha në tokë. Dhe pas kësaj, ata filluan të më rrihnin. Unë kisha një shkop për që e përdorja për të ecur. Filluan të më rrihnin me atë shkop derisa u thye”, tha ai.
Komiteti Bullgar i Helsinkit, një OJQ për të drejtat e njeriut me seli jashtë Sofjes, dokumentoi 5000 raste të kthimit të paligjshëm në vitin e kaluar. Ekspertët thonë se shifra reale mund të jetë shumë më e lartë.
Platforma investigative ndërkombëtare ‘Lighthouse Reports’ i dha Euronews qasje në një video që shfaqte emigrantët duke u përpjekur të ngjiten mbi një gardh kufitar, duke hedhur gurë dhe duke fyer.
Pastaj disa të shtëna mund të dëgjohen. Njëri nga emigrantët bie poshtë. Ai është plagosur rëndë.“Plumbi kaloi direkt. Së pari përmes muskulit të dorës sime. Doli nga ana e kundërt dhe më pas shkoi pranë zemrës sime, më pas në shpinë”, tha Abdullah El Rustum Mohammed për Euronews.
Ivaylo Tonchev, Drejtor i Njësisë Rajonale të Rojës Kufitare në Elhovo tha për Euronews se ishin kryer disa hetime, duke përfshirë ekzaminimin e arkivit të sofistikuar të kamerave të mbikëqyrjes kufitare.
Megjithatë, ata arritën në përfundimin se nuk kishte pasur asnjë incident në këtë vend.
“Ajo që është e dobishme dhe funksionon shumë mirë, në këtë rast specifik, është mbikëqyrja me videokamerë në këtë vendndodhje, e cila është e cilësisë shumë të lartë”, tha Ivaylo Tonçev.
“Në lidhje me këtë incident: Kam pasur një takim të jashtëzakonshëm me kolegun tim turk nga Kirklareli, afër Malko Tarnovo. Ai më tha se ky grup (emigrantësh) nuk arriti kurrë në kufi”.
“Nuk ka dhunë ndaj emigrantëve”, këmbënguli ai. “Të vetmet raste kur përdoret forca fizike, kjo bëhet në përputhje me legjislacionin e vendit tonë. Por ka grupe agresive (emigrantësh), që na hedhin gurë”.