NATO nuk mund të jetë një aleancë ushtarake ‘a la carte’, e varur nga tekat e presidentit të SHBA-ve, tha të hënën shefi i politikës së jashtme të Bashkimit Europian, Josep Borrell, teksa iu përgjigj deklaratës nga Donald Trump në lidhje me NATO-n gjatë fundjavës.
Ish-presidenti i SHBA-së, Trump kishte sugjeruar se Shtetet e Bashkuara mund të mos mbrojnë aleatët e NATO-s, të cilët nuk shpenzojnë mjaftueshëm për mbrojtjen e tyre nga një pushtim i mundshëm rus.
I pyetur për t’iu përgjigjur komenteve të Trump, Borrell tha: “NATO nuk mund të jetë një aleancë ushtarake ‘a la carte’,në varësi të humorit të presidentit të SHBA-ve”.
Nga ana tjetër, shefi i NATO-s, Jens Stoltenberg, ka thënë se çdo sulm ndaj aleancës ushtarake perëndimore do të përballej me një “përgjigje të bashkuar dhe të fuqishme”, pasi Donald Trump ftoi Rusinë të sulmonte vendet anëtare që ai i perceptonte se nuk përmbushnin detyrimet e tyre financiare.
“Çdo sugjerim që aleatët nuk do të mbrojnë njëri-tjetrin minon të gjithë sigurinë tonë, përfshirë atë të SHBA-ve, dhe i vë ushtarët amerikanë dhe evropianë në rrezik të shtuar.
Unë pres që pavarësisht se kush do të fitojë zgjedhjet presidenciale, SHBA do të mbetet një aleat i fortë dhe i përkushtuar i NATO-s”, tha Stolternberg.
Ai tha se NATO mbetet “e gatshme dhe e aftë për të mbrojtur të gjithë aleatët”.
Trump tha në një tubim të fushatës në Karolinën e Jugut të shtunën mbrëma se ai do të “inkurajonte” Rusinë të sulmonte cilindo nga aleatët e NATO-s të SHBA-së që ai mendonte se nuk po paguanin pjesën e tyre të drejtë.
Shtëpia e Bardhë i përshkroi vërejtjet si “të tmerrshme dhe të pamohueshme”.
Ish-presidenti ka shprehur dyshime për ndihmën për Ukrainën, ndërsa ajo mbron veten nga pushtimi i nisur nga Rusia në shkurt 2022 si dhe për ekzistencën e NATO-s, aleancës prej 31 vendesh, të cilën SHBA-ja është zotuar ta mbrojë kur është e nevojshme.
Të shtunën, Trump pohoi se gjatë një takimi të papërcaktuar të NATO-s ai i tha një kreu të shtetit se SHBA nën udhëheqjen e tij nuk do të mbronte asnjë vend që ishte “delikuent”.
“Një nga presidentët e një vendi të madh u ngrit dhe tha: “Epo, zotëri, nëse nuk paguajmë dhe sulmohemi nga Rusia, a do të na mbroni?” tha Trump, duke shtuar “Unë thashë,” Nuk ke paguar, je delikuent?’”
“Jo, nuk do të të mbroja. Në fakt, unë do t’i inkurajoja ata të bëjnë çfarë të duan. Duhet të paguash. Ju duhet të paguani faturat tuaja”.
Ministri polak i mbrojtjes, Wladysław Kosiniak-Kamysz, shkroi në X: “Motoja e NATO-s “një për të gjithë, të gjithë për një” është një angazhim konkret”.
Ai shtoi: “Mënimi i besueshmërisë së vendeve aleate do të thotë dobësim i gjithë NATO-s. Asnjë fushatë zgjedhore nuk është një justifikim për të luajtur me sigurinë e aleancës”.
Komisioneri i tregut të brendshëm të BE-së, Thierry Breton, i tha kanalit televiziv francez LCI se komentet e Trump për shpenzimet ushtarake nga anëtarët e NATO-s nuk ishin të reja.
“Ne e kemi dëgjuar këtë më pare. Asgjë e re”, tha ai.
Breton shtoi se liderët europianë e kuptuan se BE-ja duhej të rriste veçmas shpenzimet dhe kapacitetet e veta ushtarake dhe mbrojtjen e sovranitetit.
“Ne nuk mund të hedhim një monedhë për sigurinë tonë çdo katër vjet në varësi të këtyre apo atyre zgjedhjeve, përkatësisht zgjedhjeve presidenciale në SHBA,” tha ai.
Ai vuri në dyshim rrëfimin e Trump për një takim me udhëheqësit e NATO-s.
/abcnews.al
