Bashkimi Europian do të ishte më efektiv në një botë të rrezikshme nëse 27 anëtarët e saj nuk do të kishin të drejtën e vetos për kaq shumë nisma të përbashkëta.
Pengesa është se shtetet anëtare po hezitojnë të heqin dorë nga e drejta e tyre për të bllokuar veprimet kolektive. BE po përballet me sfida të mëdha. Pushtimi rus i Ukrainës kërcënon sigurinë e rajonit dhe, duke rritur çmimin që paguan për energjinë, minon konkurrencën e tij.
Në të njëjtën kohë, konkurrenca SHBA-Kinë po dëmton sistemin tregtar global. BE po lufton për të formuar një front të bashkuar kundër Kinës, ndërkohë që përgjigja e saj ndaj konfliktit të Gazës ka qenë kaotike.
Nëse Donald Trump fiton zgjedhjet presidenciale të vitit 2024 në SHBA, BE do të jetë në një pozitë edhe më të pasigurt. Ish-presidenti amerikan është i butë ndaj Vladimir Putinit, beson në proteksionizëm dhe ka qenë gjithmonë armiqësor ndaj NATO-s.
Vendet e BE-së ata gjithashtu luftojnë me rrymat nacionaliste, siç është parë nga fitorja e fundit zgjedhore e politikanit holandez Geert Wilders, i cili ka bërë një fushatë prej kohësh kundër emigrantëve dhe BE-së.
Është e paqartë nëse blloku mund të gjejë një mënyrë për të mos rënë dakort me këto kontradikta me nevojën për të ndërmarrë veprime më të ashpra kolektive.
Në fillimet e BE-së, të gjitha vendimet në lidhje me gjashtë anëtarët themelues të saj ishin unanime. Ndërsa vendet e reja u bashkuan, blloku prezantoi votimin e shumicës në fusha të tilla si vendosja e rregulloreve për tregun e tij të brendshëm.
Kjo kërkon, ndër të tjera, vendet që përfaqësojnë 65% të popullsisë së bllokut dhe një shumicë e thjeshtë e Parlamentit Europian për të mbështetur një masë. Por çdo shtet ka ende të drejtën e vetos mbi politikën e jashtme dhe të mbrojtjes, gjë që e bën unanimitetin jashtëzakonisht të vështirë, raporton abcnews.al.
Po kështu, çdo shtet ka të drejtën e vetos për taksat dhe shpenzimet e BE-së, të cilat arrijnë në 2 trilionë euro për periudhën aktuale shtatëvjeçare.
Sfidat aktuale të BE-së po e testojnë këtë qasje.
Një zgjidhje e qartë do të ishte heqja e vetos. Por kjo lëvizje së pari duhet të sigurojë një marrëveshje unanime midis të gjitha shteteve anëtare. Qeveritë, duke mbrojtur prerogativat e tyre kombëtare, do të ngurrojnë të bien dakord.
Bashkimi Europian po përballet shpesh me kriza të mëdha. Gjatë viteve të fundit ka rënë dakord për plane ambicioze të dekarbonizimit dhe një plan ambicioz për rimëkëmbjen ekonomike pas pandemisë.
Por nuk është e qartë se vendet e BE-së duan të gjejnë një mënyrë për të përshpejtuar vendimmarrjen kolektive.
E gjithë kjo mund të mos jetë e mjaftueshme për të bindur anëtarët e bllokur që të racionalizojnë vendimmarrjen e tyre, duke pasur parasysh ndjenjat e forta nacionaliste në shumë vende.
/abcnews.al
