Për mënyrën se si janë të lidhur klubi i futbollit Barcelona, Johan Cruyff, Katalonja, dhe roli i futbollit në lëvizjen për pavarësinë e Katalonjës.
Më 1 tetor 2017, Camp Nou ishte i qetë pasi Barcelona mundi Las Palmas 3-0. Më pak se një orë para fillimit të lojës, klubi njoftoi se ndeshja do të luhej pa tifozë, kjo erdhi pas trazirave në qytet teksa katalanasit shkuan në kutitë e votimit për të votuar për ndarjen e rajonit nga Spanja.
Për breza të tërë, FC Barcelona ka qenë një simbol i lëvizjes për pavarësi dhe slogani i tyre mishëron këtë:“Mes que un club” është më shumë se një klub.
Kur diktatori fashist Franko erdhi në pushtet në vitet 1930, regjimi i tij filloi të shtypte republikën në Katalonjë dhe në rajonin bask.
Edhe Klubi futbollit Barcelona, emri që kanë sot, drejtuesve të klubit në atë kohë iu tha të ndryshonin emrin në versionin kastiliano-spanjoll Club de Futbol Barcelona. Për shkak të këtij presioni, lindi një kulturë sfide. Republikanët kërkuan klubin për një frontist dhe në vitet 1970 e gjetën atë. Jo katalanas, por holandez.
Johan Cruyff u rrit në kundërkulturën dhe liberalizmin e Amsterdamit në vitet 1960. Kur u transferua te Barcelona, kulti që u zhvillua rreth sulmuesit ishte shumë më domethënës sesa thjesht futbolli. Legjenda thotë se një ditë, pasi u përjashtua nga fusha, u largua nga fusha duke puthur shiritin e kokës, të lyer me ngjyrat e Katalonjës. Besohej se ky ishte një simbol i kryengritjes kundër regjimit të Frankos. Franco favorizoi Real Madridin, i cili ishte mposhtur disa herë nga Barcelona e udhëhequr nga Cruyff, duke përfshirë triumfin verbues 5-0 të Barcelonës ndaj Real Madridit në Bernabeu.
Cruyff, i cili më vonë do të drejtonte ekipin kombëtar katalanas, inkurajoi individualitetin dhe vetë-shprehjen si brenda dhe jashtë fushës.
Këto janë tipare që mbeten një element kyç i identitetit të Barcelonës dhe janë bërë më të rëndësishme se kurrë gjatë dy viteve të fundit.
Në ditën e referendumit 2017, Gerard Pique u bëri thirrje bashkëqytetarëve të votojnë, duke kujtuar:“Në kohën e Frankos, ne nuk mund të mbronim idetë tona. Ndihem si një katalanas dhe jam shumë krenar për këtë.”
Pique, si shumë të tjerë, u trondit nga dhuna e policisë ndaj votuesve: u qëlluan me plumba gome, kuti votimi u sekuestruan dhe rreth 850 njerëz u plagosën. Në pushimin e ndeshjes mes kombëtareve, Pique kërcënua nga disa tifozë spanjollë. Ai madje kërcënoi se do të largohej nga ekipi.
Megjithatë, synimet e tyre kanë bërë të ditur edhe skuadrat e tjera të La Ligës. Las Palmas hyri në fushë me flamuj spanjollë të qëndisur në bluzat e tyre. Në kryeqytet, tifozët e Real Madridit valëvitën flamujt spanjollë dhe kënduan “Y Viva España”.
Më vonë, skuadra e Zinedine Zidane u përplas me RCD Espanyol, gjithashtu me qendër në Barcelonë. Shumë menduan se ishte një klub pa ndonjë përkatësi të veçantë politike, por vetë emri i klubit mbart konotacione të unitetit spanjoll. Tifozët e saj po shprehin gjithnjë e më shumë besnikërinë ndaj kurorës, dhe që nga viti 2017 gjithnjë e më shumë flamuj dhe pankarta kushtuar kësaj mund të shihen nëpër stadium.
Efektet e votimit janë ende duke u ndjerë jo vetëm në La Liga, por në të gjithë futbollin. Pep Guardiola është gjobitur me 20,000 £ për vendosjen e një fjongo të verdhë në ndeshjet e Manchester Cityt. Ishte një shfaqje solidariteti me liderët separatistë katalanas, shumë prej të cilëve u arrestuan më pas nga autoritetet.
Në ndeshjet e Barcelonës, tifozët këndojnë rregullisht këngë pro-pavarësisë në 17 minuta, 14 sekonda pas ndeshjes, një referencë për rrethimin e Barcelonës në 1714, kur qyteti ra në duart e Filipit V gjatë Luftës së Trashëgimisë Spanjolle. Edhe një herë janë ngritur pyetje se çfarë do të ndodhë me futbollin spanjoll nëse Katalonja fiton pavarësinë. Në të kaluarën, lojtarë të tillë si Carles Puyol, Pique dhe Guardiola kanë luajtur për Katalonjën në ndeshje miqësore, por kjo skuadër nuk njihet zyrtarisht dhe nuk mund të luajë në turne të FIFA-s si Kupa e Botës.
Për momentin, çështja e pavarësisë së Katalonjës nuk është zhdukur. Por implikimet e mundshme të kësaj historie për futbollin, si në Spanjë ashtu edhe në Evropë, nuk duhen nënvlerësuar.
Përkthim i video materialit edukativ nga kanali në YouTube Tifo-Football. /abcnews.al/
