Loading ...
Shakira, Ringo Starr dhe Claudia Schiffer, Julio Iglesias dhe legjenda e kriketit Sachin Tendulkar janë në mesin e njerëzve të famshëm, që kanë përdour parajsat fiskale.
Ata të gjithë kanë krijuar kompani “në det të hapur”, të njohurash si ofshore në vende si ishujt e virgjër Britanikë, ku normat e taksave janë të ulëta ose zero dhe ku bizneset e tyre dhe identitetet e tyre janë të fshehura nga publiku.
Ata janë ndër personazhet e famshëm, politikanët dhe miliarderët e emëruar në një mori dosjesh të rrjedhura të marra nga Konsorciumi Ndërkombëtar i Gazetarëve Investigativë (ICIJ). Regjistrimet janë pjesë e Pandora Papers, një hetim i sistemit financiar në det të hapur që lejon të pasurit dhe të famshmit të blejnë jahte dhe avionë privatë, të investojnë në pasuri të paluajtshme dhe të mbrojnë pasurinë e familjeve të tyre duke shmangur kontrollin.
Krijimi i kompanive dhe besimeve në “det të hapur” është i lehtë dhe relativisht i lirë. Një i famshëm që jeton në Londër ose Los Angeles, për shembull, mund të punësojë një ofrues të shërbimeve financiare në një “juridiksion të fshehtësisë” për të krijuar dhe regjistruar një korporatë, përcjell abcnews.al.
Përveç normave të ulëta ose aspak të taksave, juridiksione të tilla kanë ligje që mbrojnë identitetet e pronarëve, duke e bërë të vështirë përcaktimin pse ata po përdorin kompanitë e tyre për të mbajtur pasuritë. Disa nga ato juridiksione janë fjalë për fjalë në det të hapur në ishuj, si Anguilla ose Bahamas, ndërsa të tjerët janë në vende pa dalje në det si Dakota e Jugut dhe Zvicra.
Në shumicën e vendeve, individët dhe bizneset mund të krijojnë kompani në parajsat e taksave dhe të fshehtësisë. Por atyre mund t’u kërkohet të zbulojnë ato kompani dhe të paguajnë taksa mbi to në vendet e tyre.
Të dhënat e zbuluara tregojnë se, të famshëm dhe njerëz të tjerë të pasur kanë hapur kompani në det të hapur dhe, në disa raste, kanë kursyer qindra mijëra apo edhe miliona dollarë taksa. Por ato kursime vijnë me një kosto për publikun. Të pasurit dhe të fuqishmit mund ta zhvendosin barrën tatimore tek qytetarët e zakonshëm që paguajnë taksa ku punojnë dhe jetojnë, duke i lënë ata të mbajnë koston e shërbimeve. Ekonomistët thonë se pronat e parajsave fiskale i privojnë qeveritë qindra miliarda dollarë të ardhura nga taksat çdo vit.
Sekretet e zbuluara
Dokumentet që kanë rrjedhur ofrojnë një paraqitje të shkurtër në atë që të famshmit bëjnë me paratë e tyre. Starr, me një vlerë neto të vlerësuar prej rreth 400 milion dollarë, krijoi dy kompani në Bahamas që u përdorën për të blerë prona të paluajtshme, përfshirë një banesë private në Los Angeles.
Schiffer, supermodelja gjermane që ka pozuar në reklamat për Victoria’s Secret, L’Oreal dhe Pepsi, zotëron të paktën gjashtë kompani të regjistruara në BVI. Të dhënat tregojnë gjithashtu se ajo krijoi një besim atje për të investuar fitimet e saj në dobi të familjes së saj. Përmes avokatëve të saj, Schiffer i tha partnerit të ICIJ Süddeutsche Zeitung se ajo ishte në përputhje me ligjin e taksave në Mbretërinë e Bashkuar, ku jeton me burrin e saj, regjisorin britanik të filmit Matthew Vaughn.
Shumë nga yjet në Pandora Papers janë nga bota e sportit, përfshirë futbollistë dhe trajnerë.
Në vitin 2018, përdorimi i kompanive ofshore nga Shakira për të menaxhuar biznesin e saj muzikor global nxiti një hetim për shmangien e taksave në Spanjë. Në korrik 2021, një gjykatës spanjoll vendosi se kishte prova të mjaftueshme që këngëtarja me origjinë kolumbiane nuk kishte paguar 16.4 milion dollarë taksa midis 2012 dhe 2014 që çështja e saj të shkonte në gjyq. Agjencia e saj e PR tha në atë kohë se ajo pagoi taksat që i detyrohej sapo mësoi për borxhin. g.v/abcnews.al
