Ajo që kemi të sigurt në lidhje me vaksinat kundër koronavirusit është se ato janë efektive. Por studiuesit në Universitetin e Miçiganit thanë se vaksinat Moderna dhe Pfizer / BioNTech duket se janë më efektive tek burrat sesa tek gratë, raporton abcnews.al
Të dy vaksinat përdorin nanogrimca për të shpërndarë përbërësit aktivë në qelizat e sistemit imunitar. Morteza Mahmoudi, një mjeke asistent në Departamentin e Radiologjisë, ka studiuar për vite me radhë se si dhe pse nanomjekësia mund të ketë efekte të ndryshme në varësi të gjinisë dhe beson se njëjta gjë mund të jetë edhe për vaksinat.
“Ne duhet të monitorojmë këto ndryshime ndërmjet gjinive duke i raportuar në komunitetin shkencor dhe në botë, pasi ato mund të jenë shumë të dobishme në zhvillimin e strategjive ndërsa përgatitemi për kërcënimet në të ardhmen,” tha ajo.
Por studiuesit duhet të kuptojnë më mirë se çfarë i bën pacientët biseksualë të kenë një përgjigje ndryshe ndaj nanomjekësisë. Mahmoudi u përpoq të shqyrtonte këtë çështje në një artikull të botuar në Nature Communications, në të cilin thekson katër sfida kryesore në rolin që luan gjinia.
Është vënë re se pavarësisht disavantazheve në trajtimet e kancerit, nanogrimcat janë veçanërisht efektive në mbrojtjen kundër koronavirusit. Por ka edhe prova që vaksinat funksionojnë ndryshe tek burrat dhe gratë, raporton abcnews.al
Dallimet në efikasitetin e vaksinës janë të vogla por të matshme. Në rastin e Moderna, provat klinike kanë treguar se vaksina ishte 95.4% efektive në parandalimin e COVID-19 tek burrat, por 93.1% tek gratë. Për vaksinën Pfizer / BioNTech, shifrat përkatëse janë 96.4% dhe 93.7%.
Si funksionojnë vaksinat?
Të dy vaksinat përdorin nanogrimca me bazë lipide, domethënë molekulat e dhjamit që formojnë grimca të imëta në ujë. Kompanitë farmaceutike kombinojnë këto molekula mikroskopike me përbërësit aktivë të vaksinave dhe në thelb përdorin nanogrimcat si mjete për të kaluar ngarkesën e vaksinës në qelizat imune.
Në bashkëpunim me studiuesit nga Universiteti Sapienza i Romës, Mahmoudi zhvilloi një eksperiment për të parë nëse nanogrimcat me bazë lipide mund të ishin arsyeja pas ndryshimit në efektivitetin e vaksinës tek burrat dhe gratë.
Ekipi shtoi nanogrimca lipide të ngjashme me ato të përdorura në vaksina në mostrat e gjakut nga 18 pacientë, tetë burra dhe 10 gra. Studiuesit më pas vëzhguan se si qelizat imune në gjak thithnin këto nanogrimca dhe zbuluan një ndryshim të rëndësishëm midis burrave dhe grave në disa qeliza të quajtura qeliza vrasëse natyrore, raporton abcnews.al
“Këto qeliza janë përgjegjëse për gjetjen e qelizave të tjera të infektuara – ato që prodhojnë virusin dhe eliminimin e tyre.
Në veçanti, qelizat vrasëse femra marrin më pak nanogrimca sesa burrat. Bazuar në këtë model ekziston mundësia që sistemi imunitar i burrave dhe grave t’i përgjigjet ndryshe vaksinës. Por shkencëtarët gjithashtu theksuan se kjo gjë mund të ndryshojë për shkak të nanogrimcave që ndodhen në palcë. Mahmoudi beson se kjo është për shkak se proteinat plazmatike mund të lidhin nanogrimcat lipide, duke u dhënë atyre një “mbrojtje” biologjike.
Së fundmi, nëse ka vërtet ndryshime në efektivitetin e vaksinave bazuar në gjininë e pacientit, mjekët dhe studiuesit mund të përpiqen të ndryshojnë këtë gjë. Por nevojiten më shumë kërkime dhe të dhëna për të kuptuar plotësisht shkakun dhe për të adresuar këto ndryshime, por shkencëtarët janë optimistë./abcnews.al
