Një nditë më parë dhoma e përfaqësuesve ka votuar ngritjen e akuzave ndaj presidentit Donald Trump, mbi grazirat e ndodhura në Kapitol. Një vendim i tillë e bën Trump, presidentin e parë në histori që është fajësuar dy herë nga Dhoma e Përfaqësuesve të SHBA-së.
Përmes një artikulli të publikuar BBC tregon se Trump është një prej tre presidentëve që është gjetur fajtor nga ligjvënësit amerikan.
Por, çfarë ndodhi me të tjerët.
Andreë Johnson
Presidenti Andrew Johnson në hiijen e Luftës Civile, ishte një demokrat nuk pajtohej vazhdimisht me Kongresin e mbajtur nga republikanët për mënyrën e rindërtimit të Jugut të SHBA-së.
“Republikanët Radikalë” të kësaj periudhe nxitën legjislacionin për të ndëshkuar ish-udhëheqësit e Konfederatës dhe për të mbrojtur të drejtat e skllevërve të liruar. Johnson përdori veton e tij presidenciale për të bllokuar përpjekjet republikane në çdo hap.
Në muajin mars, Kongresi miratoi Aktin e Mandatit të Zyrës, i krijuar për të kufizuar aftësinë e presidentit për të shkarkuar anëtarët e kabinetit pa miratimin nga Senati. Në kundërshtim, Johnson pezulloi një anëtar të kabinetit dhe rival politik, EdWin Stanton, ndërsa Kongresi ishte në pushim.
Nëse procedurat e sotme duken si shumë teatro politike, kjo është në përputhje me traditën e fajësimit: Stanton iu përgjigj pushimit nga puna duke u mbyllur në zyrën e tij dhe duke refuzuar të largohej.
Largimi i Stantonit provoi të ishte pika e fundit – Republikanët e Dhomës së Përfaqësuesve nxituan të hartonin 11 nene të fajësimit.
Pas një votimi përgjatë linjave të partisë, artikujt iu paraqitën Senatit, ku ai u shpall i pafajshëm. Ishte një votë e vetme më pak se shumica e dy të tretave të nevojshme për ta dënuar dhe shkarkuar.
Cilat ishin pasojat?
Sipas disa raportimeve, Johnson qau nga lajmi i fajësimit të tij, duke u zotuar të përkushtohej në rikthimin e reputacionit të tij. Por, nuk funksionoi. Ndërsa muajt e tij të fundit në detyrë ishin të mbushur me të njëjtat beteja për pushtet që ia shtrembëruan mandatin para fajësimit.
Dhe në 1869, Demokratët humbën Shtëpinë e Bardhë nga kandidati republikan Gjenerali, Ulysses S Grant, i cili lejoi që plani i partisë së tij për Rindërtimin Radikal të vazhdonte.
Cila është trashëgimia e tij?
Duke u fajësuar edhe blerja e Alaskës në 1867 për 7.2 milionë dollarë. Johnson ishte gjithashtu një nga presidentët më të varfër. Ai kurrë nuk shkoi në shkollë.
Richard Nixon
Ndërsa hetimet zbuluan se hajdutët ishin paguar me fonde nga fushata e rizgjedhjes së Nixonit, skandali Watergate u zgjeruar shumë, duke implikuar zyrtarë të lartë të Shtëpisë së Bardhë.
Për gati dy vjet, Nixon u përpoq të mbulonte rolin në komplot, duke shkuar në shkatërrim të vetvetes. Përpjekjet e presidentit republikan u treguan të kota. Në gusht të vitit 1974, ndërsa Komiteti Gjyqësor i Shtëpisë përgatiti artikuj për fajësimin, Nixon u detyrua të lëshonte regjistrime të Zyrës Ovale në të cilat presidenti dëgjohet duke urdhëruar stafin e tij që CIA t’i thotë FBI-së të ndalojë hetimin në rastin Watergate.
Më 27 korrik, Komiteti i Gjyqësorit i Dhomës votoi për të miratuar tre nene të fajësimit pengimin e drejtësisë, keqpërdorimin e pushtetit dhe përbuzjen e Kongresit dhe i dërgoi ato në Dhomën për një votim të plotë.
Por, votimi nuk ndodhi kurrë. Më 8 gusht 1974, Nixon dha dorëheqje. Ai mbetet i vetmi president i SHBA-së që e ka bërë këtë.
Cilat ishin pasojat?
Nënpresidenti Gerald Ford u betua si president gjashtë javë më vonë dhe e fal Nixonin për çdo krim që e kishte bërë ndërsa ishte në detyrë.
Në zgjedhje për më pak se dy vjet më vonë, Ford humbi Shtëpinë e Bardhë ndaj demokratit, Jimmy Carter.
Cila është trashëgimia e tij?
Asnjë garë. Është skandali Ëatergate. Megjithëse kurrë nuk pranoi ndonjë shkelje kriminale, veprimet mbeten një përrallë paralajmëruese e abuzimit të pushtetit presidencial.
Nixon vdiq në prill të vitit 1994, 20 vjet pasi dha dorëheqje me turp. Duke folur në funeralin e tij, presidenti i atëhershëm Bill Clinton u përqendrua në punën e Nixonit në punët e jashtme.
“Le të themi: dita e gjykimit të presidentit Nixon për gjithçka më pak se e gjithë jeta dhe karriera e tij mund të mbyllet”, ka thënë Clinton.
Çfarë bëri Clinton?
Ndërkohë presidenti Bill Clinton vetëm disa vjet më vona ka predikuar faljen për dështimet e Nixonit, Demokrati i Arkansasit po përballej me krizën e tij politike. Brenda një viti nga marrja e detyrës, Clinton e gjeti veten nën hetim nga një prokuror special i Departamentit të Drejtësisë.
Nën këshillimin e veçantë Kenneth Starr, fusha e hetimit në tregtinë e pasurive të patundshme u zgjerua në janar të vitit 1998 për të përfshirë çështjen e presidentit me ish-praktikanten e Shtëpisë së Bardhë, Monica Lewinsky.
Si pjesë e një procesi gjyqësor të veçantë kundër presidentit ngacmimi seksual i Paula Jones, Clinton u pyet për marrëdhëniet me Lewinskyn. Nën betim më 17 janar, Clinton mohoi të kishte një marrëdhënie me ish-ndihmësen e Shtëpisë së Bardhë.
Clinton ditë më vonë u dyfishua për mohimin e tij. “Unë dua që ju të më dëgjoni”, tha presidenti Clinton për mediat në një paraqitje të Shtëpisë së Bardhë. “Unë nuk kam bërë seks me atë grua, Monica Lewinskyn. Unë kurrë nuk i kam thënë një personi të vetëm të gënjejë, as një herë, kurrë”.
Më 9 shtator 1998, Starr publikoi raporton në Kongres rreth hetimit. Publiku, gjithashtu, shpejt e pa raportin 445-faqesh që përfshinte dëshmi të shquar nga Lewinsky, e cila kishte arritur një marrëveshje imuniteti me këshilltarin e pavarur në këmbim të bashkëpunimit të saj.
Gjithashtu raporti përfshiu 11 arsye të mundshme për fajësimin. Në Dhjetor 1998, Dhoma e Përfaqësuesve votoi përgjatë linjave të partisë për ta shkarkuar Clintonin bazuar në dy pika: dëshmi të rreme dhe pengim të Kongresit.
Në shkurt, Clinton u shpall i pafajshëm nga Senati i kontrolluar nga republikanët.
Cilat ishin pasojat?
Për vitin që skandali Leëinsky-Clinton konsumoi vendin, presidenti i rezistoi thirrjeve në rritje për të dhënë dorëheqje.
Në fund të janarit të vitit 1998, Clinton kërkoi një nga vlerësimet e tij më të larta ndonjëherë të sondazhit të opinionit. Në një sondazh për CNN-in, Gallup zbuloi se 67 për qind e amerikanëve mbështetnin presidentin.
Në fund, politikanët e vetëm që humbën punën e tyre gjatë krizës së fajësimit ishin republikanët. Plani republikan për të çuar skandalin drejt fitores në periudhën e ndërmjetme të vitit 1998 dha një efekt të kundërt: Demokratët triumfuan , si në Dhomën e Përfaqësuesve, ashtu edhe në Senat.
Clinton u largua nga detyra në janar të vitit 2001 me një vlerësim prej 65 për qind,më e larta se çdo paraardhësit të tij në gjysmë shekulli.
Por partia demokratike humbi Shtëpinë e Bardhë kur George Ë Bush mundi Al Gore pas një rinumërimi në Florida.
Cila është trashëgimia e tij?
Varet se kë pyet, por skandali Monica Lewinsky do të ishte atje për shumicën e njerëzve si gjëja e parë që mendojnë. Fajësimi që pasoi? Më pak kështu.
Vlerësimet e larta të popullaritetit gjatë gjithë procesit sugjerojnë se nuk ishte aq i dëmtuar në dallim nga presidentët e mëparshëm që u përballën me fajësim./abcnews.al
