Nga Nicole Hemmer, CNN
Lumturia dhe triumfi shihej qartë në sytë e amerikanëve dhe u përhap kudo në rrugët e qyteteve në të gjithë SHBA-në të shtunën pas lajmit se Joe Biden fitoi zgjedhjet presidenciale. Të ëmbla, të rraskapitura, të gëzueshme dhe të vrazhda, këto emocione reflektonin se kishte ndodhur diçka më shumë sesa një fitore elektorale. Senatori Bernie Sanders duket se ishte një nder personat që pati një ndjesi të tillë kur gjatë një fjalimi për CNN tha, “Falë Zotit demokracia fitoi!”
Por demokracia nuk fitoi. Ajo mbijetoi. Dhe rreziku për qeverisjen demokratike mbetet i lartë – jo vetëm në 70 ditët e fundit që i kanë mbetur administratës së Trump, por në vitet e ardhshme, pasi partia republikane kërkon të parandalojë pjesëmarrjen masive që çoi në fitoren e Joe Biden dhe Kamala Harris.
Frika nga demokracia – jo nga “sundimi i turmës”, por nga njerëzit që votojnë ka qenë një shenjë dalluese e politikës republikane për dekada. Por ajo u bë veçanërisht e dukshme në vitet pasi Barack Obama fitoi presidencën, duke marrë shumicën e votave të demokratëve si në Shtëpinë e Bardhë ashtu edhe në Senat.
Mundësia e një shumice të përhershme demokratike, e nxitur nga ekspertë që besonin se demografia ishte fat, tmerroi në fakt udhëheqjen republikane. Por në vend që të kërkonin mënyra të reja për të tërhequr më shumë votues në anën e tyre, ata po kërkonin në fakt mënyra të reja për të mos lejuar të votojë koalicioni i Obama-s.
Historia e fushatës së votuesve të GOP në vitet 2010 ka të ngjarë të jetë e njohur për shumë: nga pezullimi masiv i sondazheve në rrethet demokratike deri te spastrimet e listave të votuesve deri te ligjet e rrepta të ID-së së votuesve, GOP fitoi një asistencë të madhe nga Gjykata e Lartë në 2013, kur hodhi poshtë Aktin për të drejtat e votimit në Shelby Co. v. Holder.
Vendimi, i cili rrethet historike diskriminuese nuk duhej të ndryshonin ligjet e votimit nga Departamenti i Drejtësisë, nxiti një fushatë edhe më intensive të shtypjes së votuesve në shtetet e jugut. Megjithëse këto përpjekje për shtypjen e votuesve u kapërcen pjesërisht nga një përpjekje e fortë e votuesve, ekzistenca e të cilëve tregon se e djathta i ka dhënë më shumë zë bllokimit të votave se sa fitimit të tyre.
Edhe para zgjedhjeve të vitit 2020, konservatorët po sulmonin zgjerimin në aksesin e votimeve pavarësisht nga pandemia. Përdorimi i gjerë i fletëvotimeve me postë dhe votimi i hershëm rriti numrin e votuesve, duke demonstruar se kur njerëzit kur e kanë më të lehtë të votojnë, më shumë do të votojnë.
Pavarësisht nga fakti që kjo pjesëmarrje e shtuar ndihmoi edhe republikanët në garën e zgjedhjeve. Të premten në mbrëmje, Laura Ingraham u tha shikuesve të Fox , “Ne duhet të sigurohemi që çdo shtet të punojë për të rregulluar procesin e numërimit të votave”, që domethënë “ne duhet të punojmë për të eliminuar votimin masiv përmes postës. ”
Por demokracia është më shumë se zgjedhje, dhe sulmi ndaj demokracisë shkon shumë më larg se kutitë e votimit. Përpjekjet për të përmbysur rezultatet e zgjedhjeve kanë qenë një shenjë dalluese e politikës GOP në shtete të caktuara.
Në vitin 2018, një shumicë e qytetarëve të Floridës votuan për t’i dhënë të drejtën e votimit njerëzve që ishin dënuar për krime dhe kishin vuajtur dënimet e caktuara. Guvernatori i Floridas nuk mund të ndalonte miratimin e ligjit, por ai kërkoi pagimin e një serie gjobash dhe tarifash – në thelb, një taksë sondazhi –mundësinë që u ishte dhënë për të votuar, që do të thotë se shumica e të drejtave të privuara kanë mbetur të pandryshuara.
Në Karolinën e Veriut në vitin 2017, pasi demokrati Roy Cooper fitoi garën e guvernatorit, ligjvënësit republikanë u përpoqën ta rrëzonin nga pushteti.
Anti- demokracia nuk është e kufizuar në partitë shtetërore. Në shtator, senatori Ben Sasse nga Nebraska bëri thirrje për t’i dhënë fund zgjedhjeve të drejtpërdrejta të senatorëve. Në vend të kësaj, ai tha, SHBA-ja duhet t’i kthehet procesit që ekzistonte para vitit 1913, kur u ratifikua Amendamenti i 17-të: që legjislaturat shtetërore, jo votuesit, të zgjedhin senatorët, transmeton abcnews.al
Nga një sërë propozimesh që synojnë që Senati të jetë më funksional, sugjerimi i Sasse për t’i dhënë fund zgjedhjes së drejtpërdrejtë të senatorëve nënkupton në fakt se ai i sheh votuesit si një nga pengesat më të mëdha drejt qeverisjes funksionale.
Duke marrë parasysh të gjitha këto, ndoshta nuk është për t’u habitur që zyrat e republikanëve, me disa përjashtime nuk kanë reaguar aq sa pritej në lidhje me sulmet e përsëritura të Donald Trump ndaj procesit zgjedhor gjatë gjithë fushatës: ngadalësimin e shërbimit postar për të penguar fletëvotimet postare, këmbënguljen se zgjedhjet do të vidheshin, dhe premtimin se rezultati do të vendosej nga një Gjykatë e Lartë që ishte e mbushur me besnikë të tij.
Nuk është çudi që ata kanë refuzuar të pranojnë humbjen, edhe pse është e qartë që Joe Biden fitoi.
Epo, shumica e tyre janë nuk kanë se çfarë të flasin. Disa, si Ted Cruz, hedh poshtë deklaratat për zgjedhje të manipuluara duke thënë se nuk ka prova që vërtetojnë atë që presidenti Trump ka deklaruar.
Ndërkohë senatorja Lindsay Graham, ka treguar se është e hapur ndaj idesë që legjislaturat e shtetit të caktojnë zgjedhës të rinj për të votuar për Trump, edhe nëse votuesit e shtetit zgjodhën Biden.
Trump është, sipas Ezra Klein i Vox , po përpiqet të krijojë një grusht shteti dhe shumica e republikanëve nuk po e shmangin një gjë të tillë- ata në fakt po i japin një dorë.
Të gjitha këto përpjekje për të minuar vullnetin elektoral të njerëzve, nga shtypja e votuesve, në heqjen e pushtetit deri te akuzat e rreme për mashtrim, janë prova se aleanca pro-demokracisë është më e vogël nga sa mendojnë shumë njerëz.
Zgjerimi i kësaj aleance, krijimi i institucioneve dhe normave të nevojshme për një demokraci mes shumë racash përfaqësuese do të jetë puna e një brezi të vërtetë në SHBA – rezultat që ka më shumë shanse për t’u arrirë tani që Trump ka humbur. Përktheu Sonila Backa/abcnews.al