Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu pa lirimin e parë të pengjeve nga selia e Ministrisë së Mbrojtjes. Në në njejtin moment, në një shesh në Tel Aviv, të afërmit e tyre po mbanin një tubim me Benny Gantz.
Gantz konsiderohet si pretendenti kryesor për kryeministër. Ish-shefi i ushtrisë dhe udhëheqës i opozitës, ai iu bashkua kabinetit të luftës të Netanyahu vetëm muajin e kaluar.
Ai i kërkoi një ekipi televiziv që ta linte vetëm me familjet e pengjeve. Në fotot e publikuara më vonë shihej ai duke përqafuar njerëzti në turmë.
Duke u përballur me një valë të madhe kritikash për dështimin e tij për të parandaluar sulmin e Hamasit në Izrael më 7 tetor, Netanyahu i është shmangur syrit të popullit.
Tani, shumë besojnë se ai po bën një luftë në dy fronte: një kundër Hamasit dhe një për mbijetesën e tij politike.
74-vjeçari Netanyahu ka kultivuar imazhin e një “skifteri” për çështjet e sigurisë dhe udhëheqjen “e ashpër” kundër Iranit, të mbështetur nga një ushtri, një garantues që hebrenjtë nuk do ta vuajnë më kurrë Holokaustin, raporton abcnews.al.
Megjithatë, në kohën e tij, Izraeli përjetoi incidentin më të përgjakshëm në historinë e tij 75-vjeçare.
Izraelitët akuzojnë qeverinë e tij për dështimin në ndalimin e personave të armatosur të Hamasit që të hynin në vend, duke vrarë 1200 njerëz, kryesisht civilë, dhe duke rrëmbyer 240 të tjerë, duke e futur vendin në luftë.
Gjatë fundjavës, zyra e kryeministrit publikoi video që tregonin Netanyahun në dhomën e urgjencës të Ministrisë së Mbrojtjes. Të dielën, kryeministri izraelit vizitoi Gazën. Zyra e tij më vonë publikoi fotot e tij me një përkrenare dhe jelek anti plumb duke u takuar me ushtarë dhe komandantë.
I njohur me pseudonimin “Bibi”, Netanyahu ka fituar një betejë të gjatë ndaj gjyqit të tij për korrupsion, i cili ka qenë në pritje për më shumë se tre vjet. Përveç kësaj, një hetim i pritshëm shtetëror se pse Izraeli nën udhëheqjen e tij u zu në befasi nga Hamasi gjithashtu është shtyrë.
Shumë besojnë se ai shpreson të shpëtojë reputacionin e tij përmes luftës dhe kthimit të pengjeve. Ndërkohë, ai refuzon të marrë përgjegjësinë për sulmin e 7 tetorit dhe, në një konferencë të rrallë shtypi, nuk pranoi t’i përgjigjet pyetjeve nëse kishte ndërmend të jepte dorëheqjen.
Megjithatë, biografi i tij Ansel Pfeffer deklaroi se “pavarësisht se sa gjatë Netanyahu arrin të mbajë pushtetin, kjo nuk do ta shpëtojë reputacionin e tij”.
“Emri i tij tani është njollosur nga dështimi i tij për të parandaluar masakrën e 7 tetorit, nga strategjia e tij për të lejuar Hamasin të ketë kontrollin e arsenalit të tij ushtarak në Gaza dhe nga politikat e ndihmave krejtësisht të papërshtatshme të qeverisë së tij pas sulmit.”
Pfeffer shtoi se sondazhet e javëve të fundit kanë treguar se izraelitët u besojnë shërbimeve të sigurisë dhe mbrojtjes për të udhëhequr përpjekjet e luftës, por jo vetë Netanyahu, raporton abcnews.al.
“Dështimi i 7 tetorit është trashëgimia e tij. Çdo sukses që Izraeli do të ketë më pas nuk do t’i atribuohet atij”.
Kontrolli i Gazës
Netanyahu është zotuar të marrë kontrollin e Gazës për një kohë të pacaktuar, duke rritur pasigurinë mbi fatin e enklavës, të cilën Izraeli ka zhvilluar një ofensivë shtatë-javore derisa të arrihet një armëpushim i përkohshëm me Hamasin.
Marrëveshja parashikon një armëpushim katërditor me mundësi zgjatjeje, si dhe lirimin e pengjeve në këmbim të lirimit të të burgosurve palestinezë nga Izraeli. Rreth 14,800 palestinezë janë vrarë në luftë, sipas autoriteteve shëndetësore të Gazës, dhe qindra mijëra janë zhvendosur.
Kryeministri më jetëgjatë i Izraelit, Netanyahu i ka mbijetuar disa krizave politike dhe nuk duhet të përballet me zgjedhje të tjera për tre vjet nëse koalicioni i tij mbetet i paprekur.
“Unë e njoh atë shumë mirë dhe ai është i fokusuar në atë që po bën, ai është me të vërtetë një njeri shumë punëtor dhe tani ai po drejton një luftë”, tha Abraham Diskin, profesor i shkencave politike në Universitetin Hebraik të Jerusalemit.
“Dalja dhe ballafaqimi me njerëz që bërtasin dhe ju urrejnë vërtet, nuk ka asnjë përfitim nga kjo, kështu që ai vendosi të hiqte dorë,” tha Diskin.
Stabiliteti politik
Gantz , 64 vjeç, iu bashkua kabinetit të luftës të Izraelit, të cilin Netanyahu e formoi disa ditë pas sulmit të Hamasit për të bashkuar vendin në një fushatë për të shkatërruar Hamasin dhe për të liruar pengjet.
Me gati 40 vjet në ushtri, centristi Gantz i ka ofruar Netanyahut dhe partisë së tij të djathtë Likud një qeveri më të qëndrueshme, ndërkohë që frenon ndikimin e partnerëve të koalicionit të ekstremit të djathtë dhe fetar.
Edhe pse të bashkuar në luftë, të dy udhëheqësit kanë mosmarrëveshje politike. Ai, Netanyahu dhe ministri i Mbrojtjes Yoav Gallad i Likud kanë mbajtur së bashku disa konferenca për shtyp, raporton abcnews.al.
Një foto nga një ngjarje e tillë që u bë virale në mediat sociale tregonte Netanyahun vetëm dhe Gallant me Gantz-in që qëndronin së bashku.
Një sondazh i 16 nëntorit tregoi se koalicioni i udhëhequr nga Netanyahu që fitoi 64 vende në zgjedhjet e nëntorit 2022 do të mbante sot 45 vende në parlamenitn prej 120 anëtarësh.
Shtatëdhjetë vende do të siguronin partitë pjesëmarrëse në aleancën e Unitetit Kombëtar nën Gandi, gjë që do të mjaftonte që ai të merrte pushtetin. Hetimi nga Channel 12 i Izraelit u zhvillua një javë para shpalljes së marrëveshjes Izrael-Hamas për armëpushim nga Katari.
Gantz ka pak përvojë dhe karizëm të Netanyahut, dhe kritikët e tij argumentojnë se natyra e tij e qetë është një shenjë e pavendosmërisë dhe mungesës së parimit.
Disa analistë kanë argumentuar se ai është po aq i ashpër sa Netanyahu ndaj palestinezëve. Gantz nuk është përkushtuar ndaj shtetësisë që ata kërkojnë, por në të kaluarën ka mbështetur përpjekjet për të rifilluar bisedimet e paqes me ta.
Izraelitët kanë shkuar në zgjedhje pesë herë në pesë vitet e fundit. Asnjë parti e vetme nuk ka fituar kurrë një shumicë parlamentare. Gjithmonë është nevojituar një koalicion partish për të formuar një qeveri.
Me luftën që po vazhdon, askush nuk propozon mbajtjen e zgjedhjeve të reja. Megjithatë, dy javë më parë, lideri i opozitës qendrore Yair Lapid tha se kishte ardhur koha për të zëvendësuar Netanyahun pa zgjedhje, raporton abcnews.al.
Ai pretendoi se do të kishte mbështetje të gjerë për një qeveri të unitetit kombëtar të udhëhequr nga partia e djathtë Likud e Netanyahut.
Megjithatë, askush nuk e ka sfiduar udhëheqjen e Netanyahut.
“Ne nuk mund të përballojmë zgjedhje të tjera vitin e ardhshëm, ku do të vazhdojmë të shpjegojmë pse pala tjetër është një dështim,” shkroi Lapid në X.
/abcnews.al
