Pabarazia në formën e saj ekstreme nuk kufizohet në të ardhurat dhe pasurinë, por shtrihet në aktivitetin ndotës dhe shkatërrimin e planetit, me më të pasurit në botë që lëshojnë ndotësit më të shumtë, duke shkaktuar mjerim dhe vdekje për të varfrit.
Sipas hulumtimit të kryer nga organizata kundër pabarazisë Oxfam në bashkëpunim me Institutin e Mjedisit të Stokholmit dhe gazetën britanike The Guardian, elita globale është përgjegjëse për një pjesë shumë më të madhe të emetimeve sesa 66% e popullsisë së varfër të botës. Dhe sigurisht, efektet e këtyre ndotësve prekin më shumë komunitetet e cenueshme dhe minojnë përpjekjet globale për të trajtuar ndryshimet klimatike.
Ky është studimi më gjithëpërfshirës i pabarazisë së ndryshimeve klimatike, i cili arrin në përfundimin se elita globale, rreth 77 milionë njerëz duke përfshirë miliarderë, milionerë dhe persona që paguhen me më shumë se 140,000 dollarë në vit, janë përgjegjës për 16% të ndotjes në mbarë botën.
Sipas hulumtimit në fjalë, ky kontribut i të pasurve në ndotjen e mjedisit është i mjaftueshëm për të shkaktuar më shumë se një milion vdekje si pasojë e nxehtësisë.
Studimi analizon shkaqet dhe efektet e pabarazisë së emetimeve dhe kontributin jo proporcional të të pasurve.
Një raport i lidhur nga Oxfam zbuloi se të pasurit jetojnë në hapësira me ajër të kondicionuar dhe në përgjithësi në kushte që i mbrojnë ata nga ndryshimet klimatike.
Megjithatë, lëshojnë 5.9 miliardë ton dioksid karboni që nga viti 2019 dhe janë përgjegjës për shumë nga sëmundjet e shkaktuara nga këto emetime. Hulumtimi zbulon se në periudhën nga viti 1990 deri në vitin 2019, shuma e emetimeve të gazrave për të cilat është përgjegjës 1% e elitës globale është e barabartë me shkatërrimin e të gjithë të korrave të mbledhura së bashku gjatë të vitit të kaluar.
Efektet e këtyre emetimeve prekin në mënyrë disproporcionale njerëzit që jetojnë në varfëri, pakicat etnike, emigrantët dhe gratë dhe vajzat që jetojnë dhe punojnë jashtë ose në banesa të ekspozuara ndaj kushteve ekstreme të motit, raporton abcnews.al.
Siç zbulojnë studiuesit, grupet më të rrezikuara të popullsisë zakonisht nuk kanë sigurime apo mbrojtje sociale, prandaj si shëndeti ashtu edhe gjendja e tyre financiare janë shumë më të rrezikuara nga përmbytjet, thatësirat, valët e të nxehtit dhe zjarret në pyje.
Të dhënat tentojnë të konfirmojnë një studim përkatës të Kombeve të Bashkuara, sipas të cilit 91% e vdekjeve për shkak të ngjarjeve ekstreme të motit ndodhin në vendet në zhvillim.
Një detaj mbresëlënës midis gjetjeve të hulumtimit është se do të duheshin 1500 vjet që një person i varfër të shkaktojë me aktivitetet e tij rritjen e nivelit të ndotjes që miliarderët bëjnë çdo vit.
“Super të pasurit po ndotin dhe shkatërrojnë planetin dhe çmimin më të lartë për këtë shkatërrim e paguajnë ata që kanë më pak,” tha Chiara Liguori, këshilltare e Oxfam për mjedisin.
Sipas raportit, vendet me të ardhura të larta, kryesisht në të ashtuquajturin Veri global , janë përgjegjëse për 40% të emetimeve të gazrave ndërsa kontributi i vendeve me të ardhura të ulëta është 0.4%. Afrika në veçanti, shtëpia e rreth 1/6 e popullsisë së botës, është përgjegjëse për vetëm 4% të emetimeve, raporton abcnews.al.
Një dimension tjetër i problemit, i cili nuk shqyrtohet aq shpesh, është pabarazia brenda vendeve. Miliarderët janë kryesisht të bardhë, meshkuj dhe jetojnë në SHBA dhe Europë . Megjithatë, ka anëtarë të kësaj klase të fuqishme të super të pasurve në pjesë të tjera të botës.
Milionerët janë kudo. Hulumtimi tregon se emetimet nga jahtet dhe avionët privatë, nga pallate të teknologjisë më të fundit deri te ndërtesat ultra luksoze janë 77 herë më të larta se niveli i nevojshëm për të rritur temperaturën e planetit me 1.5 gradë Celsius./abcnews.al
