Ushtria izraelite tha më 15 nëntor 2023, se kishte gjetur armë dhe një qendër komanduese të Hamasit në spitalin Shifa në qytetin e Gazës, pasi dërgoi trupa në objektin mjekësor.
Shifa është bërë epiqendra e pushtimit tokësor të Izraelit në Gaza, pasi ushtria izraelite tha se Hamasi ka vendosur në mënyrë strategjike luftëtarët dhe armët e tij në një sistem tunelesh që lidhen me spitalin dhe se Hamasi po përdor punonjësit e spitalit dhe pacientët si mburoja njerëzore.
SHBA tha se Hamasi, siç shkruante New York Times, “ka përdorur spitalet në Gaza, përfshirë Al-Shifa, si qendra komandimi dhe depo municionesh”.
Hamasi i ka mohuar akuzat.
Kompleksi spitalor tani strehon rreth 700 pacientë, 400 punonjës shëndetësorë dhe 3,000 palestinezë të cilët janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre, sipas shifrave të Kombeve të Bashkuara, raporton abcnews.al.
Kjo është larg nga hera e parë që një grup ushtarak dyshohet se ka përdorur civilë për të mbrojtur veten dhe armët e tyre, thotë Benjamin Jensen, një ekspert i strategjisë së luftës nga Shkolla e Shërbimit Ndërkombëtar të Universitetit Amerikan, i cili shërbeu 20 vjet në ushtri.
- Për çfarë shërben përdorimi i civilëve si mburoja në një konflikt?
Përdorimi i vendeve dhe gjërave që u nevojiten civilëve, si spitalet, si një mjet për të luftuar një luftë konsiderohet një armë e të dobëtve. Është një mënyrë për të përdorur vlerat e një pale tjetër kundër saj.
Mendoj se është e qartë se Hamasi, në këtë luftë dhe historikisht është përpjekur të vendosë veten dhe armët në vendet ku civilët jetojnë ose vizitojnë, në mënyrë që ta bëjë më të vështirë për izraelitët t’i shënjestrojë ata.
Qëllimi është të fitohet një avantazh relativ me koston më të ulët të mundshme për veten dhe me përfitimin më të ulët të mundshëm për kundërshtarin.
Dhe në këtë rast, kostot për Izraelin janë dëmtim i reputacionit dhe legjitimitetit të tij, në mesin e disa njerëzve, për shkak të civilëve që ai po vret në Gaza ndërsa synon Hamasin.
- A fshihen luftëtarët pas apo mes civilëve për të zhvilluar një luftë?
Përdorimi i civilëve për të çuar më tej një avantazh ushtarak nuk është një fenomen i ri. Në sulmin japonez në fortesën britanike të Singaporit në vitin 1942, gjatë Luftës së Dytë Botërore, për shembull, një nga tiparet kryesore të qasjes së Japonisë ishte bombardimi i burimeve të ujit të njerëzve, në mënyrë që të detyronte më shpejt britanikët të dorëzoheshin.
Historia ka parë kundërshtarë në konflikte të shumta moderne të fshehur pas ose mes civilëve. Është e trishtueshme sepse do të thotë se e vetmja e vërtetë në luftë është se do të ketë tragjedi dhe civilët do të paguajnë çmimin më të rëndë.
- Në cilin vend ka ndodhur kjo?
Nëse rikthemi pas në Luftën e Vietnamit, mund të gjeni shembuj të Viet Kongut( një lëvizje komuniste) ndonjëherë duke përdorur të njëjtat rrugë ose automjete që u përdorën për dërgimin e ndihmave për civilët, raporton abcnews.al.
Luftërat që datojnë që nga lufta civile në Bosnje në fillim të viteve 1990 janë me të vërtetë ku fillon të shohësh më shumë shembuj të luftëtarëve që përpiqen të mbrohen me civilë ose me paqeruajtës të OKB-së, siç ndodhi në Bosnjë.
Ne kemi parë talebanët në Afganistan që janë fshehur në shtëpitë e civilëve dhe në spitale, si dhe kanë ruajtur armë në xhami. Beteja e Mosulit, midis grupit të Shtetit Islamik dhe qeverisë irakiane nga viti 2016 deri në vitin 2017, ishte një shembull tjetër i kësaj.
Luftëtarët e Shtetit Islamik grumbulluan rreth 100,000 civilë së bashku dhe i përdorën ata si mburoja civile. Edhe në rastin e luftës në Ukrainë, presidenti rus Vladimir Putin i ka shpallur hapur luftë gjithë shoqërisë së Ukrainës.
Por ekziston mundësia që disa nga sulmet e Rusisë kundër spitaleve në Ukrainë kanë ndodhur sepse inteligjenca ruse ka marrë informacion se Ukraina mund ose nuk mund të ketë lëvizur ushtarë ose sende brenda dhe jashtë spitalit.
- A dëshirojnë civilët ndonjëherë të luajnë rolin e mburojave njerëzore?
Bazuar në përvojën time, a mendoj se është e mundur që administratorët kryesorë të spitalit në Gaza të dinë peizazhin e plotë të labirintit të tuneleve poshtë? Jo. Mendoj se një apo dy zyrtarë apo disa roje ose punëtorë me kohë të pjesshme po? Po.
A mendoj gjithashtu se është e mundur që shumica e njerëzve në një zonë lufte thjesht po përpiqen të mbijetojnë? Po.
Ekziston ky fenomen i çuditshëm për civilët në situata si kjo, në të cilat ata shpesh e dinë se diçka po ndodh. Por gjithashtu nëse jeni mjaftueshëm i zgjuar, mund të mos kërkoni asgjë. Hamasi dihej se i keqtrajtonte palestinezët përpara fillimit të kësaj lufte, raporton abcnews.al.
- Si Hamas po e vështirëson më shumë luftën duke i përdorur civilët si mburoja?
Përgjigja varet nga ajo që ushtria juaj po përpiqet të arrijë. Nëse ideja juaj është se ju duhet të ecni më shpejt se kundërshtari juaj, atëherë jeni të gatshëm të merrni me siguri një rrezik më të lartë të viktimave civile dhe të humbnisni luftën e informacionit që do të thotë luftën e opinionit publik të njerëzve, në mënyrë që të shkatërroni me shpejtësi kundërshtarin tuaj.
Por me Hamasin që ndodhet pranë vendeve të rëndësishme si spitalet, Hamasi në fakt e ka bërë Izraelin të bombardojë ato vende që Izraeli nuk do të donte t’i shënjestronte. Dhe duke e bërë këtë, shikoni se sa shpejt humbi vrullin Izraeli në luftën e tij të informacionit. Izraeli po kritikohesh masivisht për vrasjen e civilëve teksa po ndjek Hamasin.
Pavarësisht asaj që thonë disa protestues, mund të them se ushtria izraelite kujdeset për civilët. Izraeli është ende një demokraci. Dhe ata respektojnë, edhe nëse jo me standardet e sakta që shumë njerëz do të donin të shihnin, ligjet e luftës, sigurisht më shumë se sa Hamasi.
Për shembull, Izraeli kufizon mënyrën se si synon sulmet ushtarake. Dhe edhe me këtë, reagimi i informacionit kundër Izraelit është real. Kam luftuar për 20 vjet.
Është e vështirë të heqësh nga mendja imazhet e foshnjave të vrarë dhe të plagosur në këtë luftë.
/abcnews.al
