Stelantis kërkon që qeveria britanike të negociojë Brexit me BE-në. Taksat dhe doganat një problem i madh për industrinë e automjeteve.
Stelantis, një nga prodhuesit më të mëdhenj të makinave në botë, brenda të cilit operon edhe Opel, po i bën shumë presion qeverisë britanike: ose të rinegociojë menjëherë një pjesë të marrëveshjes tregtare të Brexitit me BE-në ose do t’i duhet të mbyllë fabrikat e saj në Britani të Madhe. Britania rrezikon humbjen e qindra mijëra vendeve të punës. Stelantis është një korporatë holandeze-amerikane me bazë në Holandë dhe punëson rreth 250.000 njerëz në disa vende.
Për çfarë bëhet fjalë?
Duke filluar nga viti i ardhshëm, do të zbatohen rregulla më të rrepta për produktet industriale ndërmjet BE-së dhe Britanisë së Madhe. Sipas marrëveshjes së Brexit-it, 45 për qind e komponentëve të makinave elektrike duhet të jenë me origjinë nga Mbretëria e Bashkuar ose nga Bashkimi Evropian, për t’u eksportuar në territorin e BE-së pa taksa. Nga viti 2027 duhet të jenë madje deri në 65 për qind me origjinë nga këto vende.
Rreziku është real
Kjo është në praktikë shumë e vështirë për t’u bërë, thotë Mike Howes, drejtor i përgjithshëm i Shoqatës Britanike të Tregtisë së Industrisë Automobilistike. Bateritë, të cilat përbëjnë një pjesë të madhe të vlerës së makinave elektrike, janë të vështira për t’u gjetur. Prodhimi vendas nuk mund të plotësojë kërkesën, thotë ai.
Ekziston një rrezik real që prodhuesit e makinave do të duhet të paguajnë detyrime doganore për eksportet në BE nga viti i ardhshëm. Bateritë elektrike me siguri do të duhet të blihen jashtë BE-së dhe shumica e tyre sipas të gjtiha gjasave do të vijnë nga Azia, pra nga Kina apo Koreja e Jugut.
800.000 vende pune në rrezik
Andi Palmer, një ekspert i industrisë së automobilave dhe ish-menaxher i Nissan, ka frikë se kjo nuk do të prekë vetëm rreth 5000 punonjës në Stelantis. Në total, rreth 800.000 vende pune në Britaninë e Madhe janë të lidhura me industrinë e makinave, thotë Palmer.
Qeveria britanike tani duhet të veprojë urgjentisht: Gjëja më e rëndësishme është të kthejë prodhuesit e baterive dhe prodhuesit e tjerë të makinave në BM, thotë Palmer.
Ndërkohë, Britania e Madhe duhet të vazhdojë negociatat me BE-në për të arritur kushte më të mira. Këtë e kërkojnë edhe prodhues të tjerë makinash, përfshirë Shoqatën Gjermane të Industrisë së Automjeteve.
A do të përfitojnë Laburistët?
Në diskutim është përfshirë edhe Partia Laburiste në opozitë. Sepse premtimi i shumë konservatorëve se gjithçka do të jetë më mirë me Brexit po zbehet gjithnjë e më shumë. Marrëveshja e Brexit-it nuk po funksionon, thotë lideri laburist Keir Starmer. Qëllimi i laburistëve është të përmirësojë këtë marrëveshje për ta bërë Brexit-in të funksionojë. Pra, është e mundur që një lajm i keq si ky nga industria e makinave do t’i japë Laburistëve një fuqi për zgjedhjet e ardhshme në 2025.
